Tạo đột phá trong phát triển công nghiệp

Phóng viên: Trên cơ sở mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đề ra, ông có thể cho biết những kết quả nổi bật của ngành công nghiệp Lào Cai từ đầu nhiệm kỳ đến nay?

Ông Đỗ Trường Giang: Trong thực hiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, ngành công thương Lào Cai đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật là lĩnh vực công nghiệp có sự tăng trưởng cao về giá trị, phát huy được vai trò nền tảng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và thuộc tốp đầu trong cả nước, đứng thứ 5 trong 14 tỉnh vùng trung du và miền núi phía Bắc. Năm 2019, giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh năm 2010) đạt 32.893 tỷ đồng, vượt 1,2% kế hoạch năm, tăng 13,3% so với năm 2018 và đạt 98,2% mục tiêu nghị quyết. Tỷ trọng công nghiệp đóng góp trong GRDP của tỉnh ngày càng cao và cơ cấu nội ngành phát triển theo hướng tích cực: Tăng dần tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo và giảm dần tỷ trọng công nghiệp khai thác mỏ. Lĩnh vực đã giải quyết việc làm cho hơn 21.000 lao động với mức thu nhập ổn định hơn 5,5 triệu đồng/người/tháng; đóng góp vào nguồn thu ngân sách hơn 4.200 tỷ đồng.

Trực vận hành tại Trung tâm điều khiển Nhà máy Thủy điện Nậm Củm (Sa Pa).

Trong giai đoạn 2016 - 2019, hoạt động đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp tiếp tục thu được kết quả tốt như: Hoàn thành đưa vào hoạt động dự án khai thác và tuyển đồng Tả Phời, mở rộng nâng công suất mỏ đồng Sin Quyền; 22 nhà máy thủy điện hoàn thành phát điện, hòa lưới điện quốc gia với tổng công suất gần 400 MW/năm. Dự kiến đến hết năm 2020, 100% thôn, bản trên địa bàn tỉnh được sử dụng điện lưới quốc gia và 97% hộ được sử dụng điện, vượt 1% so với mục tiêu nghị quyết.

Phóng viên: Vậy đâu là yếu tố và nguyên nhân chủ yếu tạo nên sự tăng trưởng ổn định của ngành công nghiệp Lào Cai trong những năm qua?

Ông Đỗ Trường Giang: Trước hết là sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, Tỉnh ủy và HĐND tỉnh, sự chỉ đạo trực tiếp của UBND tỉnh và sự tích cực phối hợp của các sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh. Tỉnh ủy đã ban hành Đề án số 2 về phát triển khu kinh tế tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016 - 2020; UBND tỉnh ban hành kế hoạch chi tiết để triển khai đề án này và ban hành chính sách khuyến công, chương trình xúc tiến thương mại. Hệ thống giao thông, vận tải đối ngoại trong tỉnh tiếp tục được đầu tư; hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu được cải thiện; hệ thống điện, nước, dịch vụ bưu chính viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm… ngày càng hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho công nghiệp phát triển.

Bên cạnh đó còn có sự quyết tâm, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ của tập thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các doanh nghiệp trong lĩnh vực công thương; sự chỉ đạo sát với tình hình thực tế, quyết liệt trong từng bước triển khai. Đặc biệt, ngành sát cánh với doanh nghiệp và chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan, tham mưu với UBND tỉnh thực hiện các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Năm 2017, ngành góp phần tháo gỡ khó khăn cho Nhà máy Gang thép Việt - Trung sau 4 năm liên tục thua lỗ, giúp nhà máy lần đầu tiên sản xuất, kinh doanh có lãi với mức lợi nhuận hơn 300 tỷ đồng; hỗ trợ Nhà máy DAP Lào Cai vận hành trở lại vào cuối năm 2018 sau sự cố vỡ đê bao bãi chứa chất thải Gyps.

Phóng viên: Ông đánh giá thế nào về sự tăng trưởng của thủy điện, hoạt động xuất - nhập khẩu và dịch vụ logistics của Lào Cai?

Ông Đỗ Trường Giang: Thời gian qua, tiềm năng về phát triển thủy điện trên địa bàn tỉnh được khai thác hiệu quả. Trong 4 năm đã có 22 nhà máy thủy điện được đầu tư xây dựng và đã hòa lưới điện quốc gia. Đến nay, toàn tỉnh có 53 nhà máy thủy điện hoàn thành phát điện, hòa lưới điện quốc gia với tổng công suất lắp máy 886,3 MW, sản lượng phát điện năm 2019 đạt hơn 3,3 tỷ Kwh, đóng góp vào ngân sách nhà nước 700 tỷ đồng. Sự phát triển của các nhà máy thủy điện theo đúng quy hoạch, định hướng của Trung ương, của tỉnh và đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà đầu tư, người tiêu dùng và lợi ích xã hội.

Hoạt động xuất - nhập khẩu trong giai đoạn vừa qua có những bước thăng trầm. Hoạt động xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu phụ, lối mở giảm sút do phụ thuộc lớn vào chính sách biên mậu của Trung Quốc. Tuy nhiên, điểm sáng là hoạt động xuất - nhập khẩu qua cửa khẩu quốc tế có chuyển biến theo hướng tích cực, tăng trưởng cao và ngày càng chiếm tỷ trọng lớn (tỷ trọng năm 2019 đạt 93,9%).

Dịch vụ logistics đã có sự phát triển, thu hút gần 30 nhà đầu tư tham gia, trong đó điển hình là Công ty Cổ phần Vinalines logistics Việt Nam với dự án Cảng nội địa ICD Lào Cai tại Khu Công nghiệp Đông Phố Mới có tổng vốn đầu tư giai đoạn 1 là 78 tỷ đồng, trên diện tích 4,8 ha, công suất khai thác đạt 65.000 TEU/năm và dự kiến thực hiện giai đoạn 2, nâng công suất lên 300.000 TEU/năm; dự án Trung tâm Logistics Kim Thành do Công ty Cổ phần Logistics Kim Thành làm chủ đầu tư tại Khu Thương mại - Công nghiệp Kim Thành, trên diện tích 5,7 ha, tổng vốn đầu tư 171 tỷ đồng có khả năng lưu chứa và luân chuyển khoảng 1,2 - 1,5 triệu tấn hàng hóa, công suất luân chuyển container đạt 70.000 TEU/năm và luân chuyển hàng rời đạt 222.000 tấn/năm. Ngoài ra, có 26 dự án kinh doanh kho ngoại quan và kho bãi hàng hóa với tổng diện tích đạt 35,7 ha, tập trung chủ yếu tại Khu Công nghiệp Đông Phố Mới, Bắc Duyên Hải và khu vực Cửa khẩu quốc tế Lào Cai.

Phóng viên: Những yếu tố nào được kỳ vọng sẽ tạo đột phá trong phát triển công nghiệp và định hướng của tỉnh trong việc thu hút đầu từ phát triển công nghiệp trong thời gian tới là gì, thưa ông?

Ông Đỗ Trường Giang: Tỉnh kỳ vọng duy trì, phát huy hiệu quả của một số dự án công nghiệp trọng điểm vừa mới hoàn thành và đôn đốc đẩy nhanh việc đưa vào hoạt động một số dự án, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản và công nghiệp năng lượng điện, như các dự án: Khai thác và tuyển đồng Tả Phời; mở rộng nâng công suất mỏ đồng Sin Quyền; nâng cấp, mở rộng Nhà máy Luyện đồng tại Bản Qua; graphit Bảo Hà và 9 nhà máy thủy điện sẽ hoàn thành với tổng công suất lắp máy 133,1 MW…

Ngành công thương tham mưu với UBND tỉnh tiếp tục thu hút đầu tư phát triển các ngành công nghiệp theo hướng đa dạng hóa sản phẩm, tăng trưởng tỷ trọng công nghiệp chế biến và giảm hợp lý tỷ trọng công nghiệp khai thác. Chú trọng công nghiệp có hàm lượng công nghệ cao, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và chất lượng sản phẩm; đầu tư dây chuyền sản xuất thân thiện với môi trường, tiêu tốn năng lượng thấp.

Bên cạnh đó, ưu tiên và khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp chế biến sâu, sử dụng nguyên liệu là tài nguyên khoáng sản, tập trung vào các ngành khai thác, chế biến khoáng sản kim loại trên địa bàn, nhất là quặng apatit, đồng, sắt... Mục tiêu là khoáng sản được khai thác, chế biến và sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và gắn khai thác với chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị nguyên liệu khoáng. Giải pháp quan trọng để thực hiện là áp dụng công nghệ tiên tiến trong cả 3 khâu: Khai thác, vận chuyển và chế biến quặng.

Thu hút đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các khu, cụm công nghiệp; hình thành những cụm công nghiệp phát triển sạch với giá trị gia tăng và công nghệ cao. Trong giai đoạn 2021 - 2025, từng bước xây dựng công nghiệp Lào Cai đạt trình độ tiên tiến, một số sản phẩm công nghiệp có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường trong nước cũng như nước ngoài.

Tiếp tục thu hút các doanh nghiệp phát triển công nghiệp chế biến nông sản và dược liệu, nhất là các sản phẩm mà tỉnh Lào Cai có thế mạnh như sản phẩm chế biến từ quế, dược liệu, các sản phẩm OCOP vừa được tỉnh chứng nhận.

Phóng viên: Cảm ơn ông đã tham gia phỏng vấn!

Viết Vinh