Thách thức chống khủng bố trong đại dịch

Cuộc diễn tập chống khủng bố của các lực lượng do NATO dẫn đầu. Ảnh REUTERS

Phó Tổng Thư ký LHQ phụ trách công tác phòng, chống khủng bố Vladimir Voronkov chỉ ra rằng, mối đe dọa từ các phần tử khủng bố đang biến đổi khi thế giới chịu tác động mạnh mẽ từ đại dịch Covid-19. Trong khi các nước tập trung nguồn lực chống dịch và nỗ lực ổn định kinh tế, đại dịch lại vô tình tạo ra “những mảnh đất màu mỡ” cho chủ nghĩa khủng bố trỗi dậy. Việc theo dõi, xác định và ngăn chặn các hoạt động khủng bố vốn khó khăn ngay cả trong điều kiện bình thường, trước đại dịch. Trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành, các biện pháp giãn cách xã hội được áp dụng nghiêm ngặt, lợi dụng việc người dân dành nhiều thời gian hơn trên không gian mạng, tội phạm khủng bố tăng cường hoạt động tuyên truyền, lôi kéo qua các mạng xã hội.

Thông qua Nghị quyết số 2482, Hội đồng Bảo an LHQ quan ngại về mối liên hệ gia tăng giữa các phần tử khủng bố và các nhóm tội phạm có tổ chức, cả trong nước và xuyên quốc gia. Trong khi các biện pháp hạn chế đi lại cản trở sự phối hợp giữa các cơ quan thực thi pháp luật của các nước, tội phạm khủng bố tăng cường cấu kết với các nhóm tội phạm có tổ chức. Các nhánh của IS, các nhóm phát-xít mới, các đối tượng sùng bái thuyết da trắng thượng đẳng… lợi dụng khủng hoảng xuất hiện trong đại dịch, sự bất bình đẳng và bức xúc trong xã hội, để kích động bạo lực và tuyển mộ thành viên. Theo một báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), tình trạng thiếu việc làm tỷ lệ thuận với số người bị tiêm nhiễm tư tưởng cực đoan.

Sau gần 5 năm triển khai chiến dịch truy quét, liên quân gồm 38 nước do Mỹ đứng đầu tuyên bố “đánh bại IS”. Song, trên thực tế mầm mống mối đe dọa từ IS vẫn tồn tại, nhất là ở các khu vực Tây Phi và Sahel, Đông và Trung Phi, Afghanistan và một số địa bàn tại Nam Á, nơi các nhánh IS và tổ chức liên quan có dấu hiệu tăng cường hoạt động. Một vụ đánh bom đẫm máu giết chết hàng chục người trong đó có các binh sĩ Mỹ xảy ra bên ngoài sân bay ở thủ đô Kabul của Afghanistan, nơi Mỹ và các nước gấp rút sơ tán khỏi Afghanistan, khép lại cuộc can thiệp quân sự dài nhất của Mỹ ở nước ngoài. IS-K, một nhánh IS tại Afghanistan đã nhận trách nhiệm thực hiện vụ tấn công. Vụ việc là hồi chuông báo động về sự trở lại ngày càng rõ rệt hơn của nguy cơ khủng bố thánh chiến, đúng 20 năm sau vụ khủng bố kinh hoàng ngày 11/9/2001 khiến Mỹ phát động cuộc chiến toàn diện chống khủng bố trên toàn cầu.

Văn phòng LHQ về chống khủng bố (UNOCT) đã phát động Chương trình toàn cầu về bảo vệ các mục tiêu dễ bị tổn thương, nhằm giúp các nước thành viên đối phó các mối đe dọa khủng bố. Theo UNOCT, kể từ năm 2011 các vụ tấn công khủng bố gây thương vong tại các đô thị vẫn tăng. Các phần tử khủng bố cố tình nhắm vào các địa điểm công cộng nhằm gây tổn thất lớn để gieo rắc nỗi kinh hoàng và hỗn loạn. UNOCT hỗ trợ các nước xây dựng kế hoạch hành động quốc gia chống khủng bố. Tại Hội nghị của Liên minh toàn cầu chống IS diễn ra hồi cuối tháng 6, nhiều nước nhất trí đề xuất thành lập một đơn vị hành động quốc tế, như giải pháp then chốt nhằm nhổ tận gốc IS và mối đe dọa xuyên biên giới. Các bên nhấn mạnh, việc loại bỏ IS phụ thuộc vào hành động quốc tế, nhất là trao đổi thông tin và hỗ trợ các lực lượng an ninh địa phương.

Tổng Thư ký LHQ Antonio Gutteres cho rằng, giống vi-rút, chủ nghĩa khủng bố lan truyền không biên giới, do vậy, để diệt trừ chủ nghĩa khủng bố cần phải tập trung được sức mạnh đa phương. LHQ khuyến nghị các nước tập trung công tác phòng ngừa, giải quyết nguyên nhân gốc rễ của chủ nghĩa khủng bố, đó là tình trạng bất bình đẳng xã hội, phân biệt chủng tộc, không việc làm và thu nhập ■

ĐINH TRƯỜNG