Thâm hụt ngân sách của Mỹ tăng kỷ lục sau đại dịch

Chính phủ Hoa Kỳ gần đây đã công bố mức thâm hụt ngân sách lên tới gần 1,7 nghìn tỷ USD trong tài khóa 2023, tăng 23% (320 tỷ USD) so với năm trước do nguồn thu thuế giảm và chi tiêu tăng, chủ yếu cho các chương trình an sinh xã hội và trả lãi các khoản nợ công, theo Reuters.

Bộ Tài chính Mỹ cho biết mức thâm hụt này là lớn nhất kể từ sau đại dịch Covid-19 và là mức cao thứ ba trong lịch sử Hoa Kỳ. Nó đánh dấu sự “phình to” của tình trạng thâm hụt sau những đợt sụt giảm liên tiếp trong hai năm đầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ ở Washington D.C. Ảnh: Reuters

Mỹ xác nhận mức thâm hụt ngân sách kỷ lục này khi ông Biden đang đề nghị Quốc hội cấp 100 tỷ USD cho chi tiêu an ninh và viện trợ nước ngoài mới, bao gồm 60 tỷ USD dành cho Ukraine và 14 tỷ USD dành cho Israel, cùng với tài trợ cho an ninh biên giới Mỹ và các hoạt động trên khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Khoản thâm hụt kỉ lục này dự báo sẽ tiếp tục làm gia tăng mâu thuẫn giữa Tổng thống Biden và các nghị sĩ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện.

Một thỏa thuận nhằm tránh việc chính phủ đóng cửa do yêu cầu cắt giảm chi tiêu từ những người theo đường lối cứng rắn của Đảng Cộng hòa đã dẫn đến việc truất quyền Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy, và đảng này dự kiến sẽ tiến hành các cuộc đàm phán trước khi đến thời hạn tài chính vào giữa tháng 11.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Shalanda Young cho biết trong một tuyên bố chung: “Doanh thu giảm là nguyên nhân đáng kể dẫn đến thâm hụt năm 2023, khẳng định tầm quan trọng của các chính sách do Tổng thống Biden ban hành và đề xuất cải cách hệ thống thuế”.

Khoản thâm hụt tài chính năm 2023 lẽ ra sẽ còn tăng thêm khoảng 321 tỷ USD, nhưng Mỹ đã giảm được số tiền này do Tòa án Tối cao bác bỏ chương trình xóa nợ cho sinh viên của Tổng thống Biden. Phán quyết này buộc Bộ Tài chính Mỹ phải đảo ngược khoản phí ưu tiên đối với kết quả ngân sách năm tài chính 2022. Thâm hụt năm ngoái là gần 1,4 nghìn tỷ USD.

Mức thâm hụt năm 2023 đánh dấu sự kết thúc đột ngột cho hai năm ghi nhận thâm hụt giảm của chính quyền Tổng thống Biden, khi chi tiêu cho Covid-19 giảm dần. Thâm hụt của Mỹ đạt đỉnh điểm vào năm tài chính 2020 ở mức 3,13 nghìn tỷ USD, là đợt suy thoái mạnh nhất kể từ những năm 1930, đã hạn chế nghiêm trọng nguồn thu từ thuế trong khi chi tiêu cho trợ cấp thất nghiệp, thanh toán trực tiếp cho người tiêu dùng và viện trợ cho doanh nghiệp lên đến đỉnh điểm.

Tuy nhiên, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ đã cảnh báo rằng dựa trên luật thuế và chi tiêu hiện hành, thâm hụt ngân sách của nước này sẽ vượt lên mức tương đương thời kỳ Covid, tức khoảng 2,13 nghìn tỷ USD vào năm 2030 khi chi phí lãi vay, y tế và lương hưu tăng lên.

Anh Kiệt