Thị trường khẩu trang: Chất lượng 'mập mờ', giá cả 'leo thang'

Đua nhau tăng giá

Dạo quanh thị trường online có thể thấy đang rao bán rất nhiều loại khẩu trang, nhiều mức giá khác nhau. Tuy nhiên, nhiều người bán không có nhiều kiến thức về y khoa và chỉ chạy theo nhu cầu của thị trường, lợi nhuận. Người mua trước những lời quảng cáo mang tính “cảnh báo dịch bệnh” của người bán như “ dịch về rồi”, “không dùng khẩu trang của em sao có thể phòng bệnh”, “đây là loại khẩu trang tốt nhất trên thị trường” thì người mua cũng băn khoăn, lo lắng. Nhiều người bán hàng online còn sẵn sàng quảng cáo: “loại khẩu trang này có thể lọc được 95% bụi mịn, vi khuẩn, virus. Màng lọc tĩnh điện đảm bảo loại bỏ virus kích thước nhỏ như corona” để người mua thêm tin tưởng. Chị Nguyễn L, chủ một hiệu thuốc tại huyện Bảo Thắng chia sẻ: Trước Tết, với hộp khẩu trang y tế 50 chiếc, tôi bán giá 50 nghìn đồng, nhưng đến nay, giá nhập loại khẩu trang này đã tăng lên 120 -150 nghìn đồng/hộp, bởi vậy giá bán khẩu trang cũng bắt buộc phải tăng lên. Chị L cho biết thêm: Tôi chỉ nhập khẩu trang từ công ty dược uy tín, khẩu trang y tế 4 lớp có than hoạt tính đảm bảo chất lượng, nhưng hiện nay, nhu cầu người mua đông nên khẩu trang rất khan hiếm, tôi đang đặt mua mà cũng chưa có hàng. Tôi không mua hàng “thổ tang” để bán, dù đặt loại hàng này lợi nhuận sẽ cao hơn vì tôi biết chắc chắn chất lượng của loại hàng này không đạt yêu cầu.

Các sản phẩm khẩu trang đang “sốt” trên mạng xã hội.

Còn tại khu vực cửa khẩu, thời gian gần đây xuất hiện “chợ” khẩu trang vô cùng sôi động. Điều đáng nói là ở đây tiềm ẩn nhiều nguy cơ hàng kém chất lượng. Theo tìm hiểu của phóng viên, các sản phẩm khẩu trang đang bày bán tại đây là khẩu trang không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, giá cả được “đội” lên nhiều so với giá niêm yết, được các tiểu thương thu mua tại các nhà thuốc, cơ sở sản xuất. Và hiện nay, các sản phẩm khẩu trang này không được phép xuất sang bên kia cửa khẩu. Sau đây là phóng sự ngắn của phóng viên Báo Lào Cai ghi lại ngày 31/1 tại khu vực Hà Khẩu:

Dùng khẩu trang nào để phòng tránh virus corona?

Trước “ma trận” khẩu trang, nhiều người dân loay hoay không biết nên chọn loại nào để có thể phòng, tránh được virus corona và cách sử dụng khẩu trang như nào mới đúng cách. Theo ông Phạm Văn Chiến, Trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, một trong các tiêu chí để đánh giá chất lượng khẩu trang là "Hiệu suất lọc khuẩn" - Bacterial Filtration Efficiency (BFE). Chỉ được xếp loại là "khẩu trang y tế" khi có BFE > 95%. Sự khác biệt của các loại khẩu trang chính là lớp lọc này, chọn khẩu trang tốt là chọn loại có BFE cao nhất. Loại khẩu trang có BFE > 99% chính là sự lựa chọn tốt nhất. Loại khẩu trang chuyên dụng như N95 là loại khẩu trang thường được dùng trong môi trường có nguy cơ cao, dùng cho các y, bác sỹ trong phòng điều trị cách ly hoặc người nhà bệnh nhân. Tuy nhiên, để phòng bệnh thì khẩu trang y tế 3 lớp, 4 lớp vẫn là lựa chọn tốt nhất.

Vậy cách sử dụng khẩu trang như nào để đạt hiệu quả phòng bệnh tốt nhất?

Virus Corona với kích thước khoảng 150-200nm(nano mét) và virus cúm Influenza A có kích thước 80-120nm (nano mét), các vi rút này chủ yếu cư trú trong giọt nước bọt lớn.

Dùng khẩu trang y tế đúng cách sẽ ngăn chặn các giọt nước bọt lớn có chứa virus văng ra từ người bệnh qua việc hắt xì hoặc ho, nên sẽ ngăn chặn vi rút rất hiệu quả.
Theo Bộ Y tế, cách sử dụng khẩu trang y tế đúng cách đó là:

- Chỉ sử dụng 1 lần rồi vứt vào thùng rác an toàn, có nắp đậy. Không tái sử dụng khẩu trang dùng một lần.

- Khi đeo khẩu trang phải để mặt xanh ra ngoài do mặt màu xanh có tính chống nước, các giọt nước bọt lớn bắn vào sẽ không thấm vào trong. Mặt màu trắng có tính hút ẩm, nên quay vào trong, để hơi thở thoát ra thấm vào khẩu trang.

- Khẩu trang phải che kín cả mũi lẫn miệng.

- Khi mang khẩu trang tuyệt đối không sờ tay vào, vì động tác sờ tay, thậm chí chỉnh sửa khẩu trang sẽ vô tình làm cho bàn tay lây nhiễm vi rút và các tác nhân gây bệnh khác, sau đó truyền bệnh lại cho chính mình và những người xung quanh.

- Khi tháo khẩu trang chỉ được cầm vào dây đeo qua tai, tháo ra cho vào thùng rác an toàn. Tuyệt đối không dùng tay cầm vào khẩu trang để tháo ra, thói quen lấy tay vo khẩu trang lại sẽ gây lây nhiễm vi rút và các tác nhân gây bệnh khác cho bàn tay.

- Rửa tay với xà phòng và nước sạch ngay sau khi vứt bỏ khẩu trang.

*Nhộn nhịp “chợ khẩu trang” khu cửa khẩu

Thay vì được bán ở các hiệu thuốc như thường thấy, khẩu trang y tế giờ đây đã trở thành mặt hàng “hot” thu hút rất đông người mua ngay trước khu vực Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai.

Khẩu trang y tế được bày bán tràn lan trên đường (đối diện Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai).

Trước tình hình dịch bệnh viêm phổi do virus corona đang có diễn biến phức tạp, nhằm đáp ứng nhu cầu tìm mua khẩu trang để bảo vệ sức khỏe của nhiều người dân và du khách, nhiều tiểu thương đã đưa mặt hàng này bày bán tại khu vực đường Nguyễn Huệ, phường Lào Cai, thành phố Lào Cai (đối diện Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai). Đây vốn là nơi quen thuộc của các dịch vụ đổi tiền Việt – Trung. Tuy nhiên, từ vài hôm nay nơi này đã biến thành khu “chợ khẩu trang” vô cùng tấp nập, nhộn nhịp, với đủ các loại mặt hàng khẩu trang y tế, chủ yếu là các mặt hàng được sản xuất trong nước.

Theo những người bày bán mặt hàng này tại đây, khoảng từ hai hôm nay, vì có rất nhiều khách du lịch đi lễ đền, chùa hoặc qua lại cửa khẩu có nhu cầu tìm mua khẩu trang nên họ mang các mặt hàng khẩu trang y tế ra đây bày bán cho du khách. Các mặt hàng khẩu trang này đều được lấy lại từ các hiệu thuốc trên địa bàn hoặc đặt mua từ dưới xuôi. Mỗi ngày người bán có thể bán từ 50 – 100 hộp, với giá bán từ 50 – 70 nhân dân tệ/hộp (tương đương với 165.000 – 230.000 đồng/hộp). Có người có thể bán hết vài trăm hộp/ngày.

Việc người dân và du khách tìm mua khẩu trang để bảo vệ sức khỏe là nhu cầu chính đáng, tuy nhiên, việc các mặt hàng này được bày bán tràn lan mà không có sự kiểm soát chặt chẽ cũng như kiểm chứng được chất lượng những chiếc khẩu trang này đạt chuẩn hay không lại là điều đáng lo ngại. Bởi điều mà người dân mong muốn nhất là bảo vệ được sức khỏe của bản thân và những người xung quanh sẽ không thể thực hiện được nếu mua phải những chiếc khẩu trang không đạt chất lượng.

Nhóm phóng viên