Thời gian sở hữu và thời gian sử dụng chung cư

Cùng với địa chỉ, diện tích, hình thức, mục đích,... thì thời gian sử dụng là những nội dung chính được ghi rõ trong sổ hồng của chung cư. Tất cả đều là căn cứ để người ta định được giá cho căn nhà. Nhưng, nếu như được thông qua, thay bằng “lâu dài”, thời hạn sử dụng sẽ được ghi rõ 50, 70 năm. Con số này tùy thuộc vào sự thẩm định của cơ quan chuyên môn theo thiết kế khu nhà. Và khi hết hạn ghi đó, nhà nước thực hiện kiểm định, đánh giá chất lượng công trình (cho phép tiếp tục sử dụng) hoặc phá dỡ (để xây dựng lại). Vậy, lúc này thời hạn sử dụng nhà chung cư tùy thuộc vào chất lượng của công trình.

Tuy nhiên vấn đề gây nhiều tranh cãi lúc này là: nếu hết thời hạn sử dụng, chủ nhà có còn quyền sở hữu căn hộ (dù không đảm bảo chất lượng) ấy nữa không? Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đang diễn ra, nội dung này đã được đưa ra. Trước những ý kiến, quan điểm của đại biểu Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng: không nên gắn giữa thời hạn sở hữu nhà chung cư với thời hạn sử dụng đất.

Luật Đất đai quy định đối với đất ở là không có thời hạn, đất ở được giao ổn định, lâu dài, không có thời hạn, cho nên đất của nhà chung cư và liên quan đó là quyền sử dụng đất của các chủ sở hữu nhà chung cư cũng không có thời hạn. Nhưng thời hạn các chủ sở hữu nhà chung cư phụ thuộc vào bản thân tòa nhà đó được kiểm định và đánh giá như thế nào.

Với văn hóa, tập quán và thu nhập của nhiều người dân Việt khi mua một căn nhà (dù mặt đất hay chung cư) luôn được xác định đó là tài sản mà nhiều khi là sự ki cóp của cả đời lao động. Vậy nên, với việc sửa đổi Luật liên quan đến sở hữu chung cư có thời hạn, chắc chắn sẽ gây nên một sự xáo trộn lớn và rất cần sự xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng dưới cả góc độ Luật pháp lẫn thị trường nhà ở. Tại Dự thảo mà Bộ Xây dựng đã đề xuất cũng chỉ rõ: quy định về chung cư có thời hạn chỉ áp dụng đối với các dự án triển khai sau ngày Luật này được thông qua và có hiệu lực thi hành. Còn đối với các nhà chung cư đã được xây dựng, ổn định, đã cấp “sổ hồng”, đã cấp giấy phép xây dựng trước ngày Luật này có hiệu lực thì vẫn theo các quy định trước đây. Tức là được sở hữu nhà chung cư không có thời hạn, như vậy người dân yên tâm bởi pháp luật sẽ không làm xáo trộn cuộc sống.