Thủ tướng: Nâng tầm Việt Nam thành một quốc gia khởi nguồn của đổi mới sáng tạo

Nhấn mạnh Việt Nam phải bắt kịp, tiến cùng và vượt lên trong tiến trình đổi mới sáng tạo của nhân loại, Thủ tướng mong muốn NIC sẽ là trái tim của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là điểm tựa cho sự phát triển vượt bậc, bền vững.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 và lễ kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC). Ảnh: NIC

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 và lễ kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC). Ảnh: NIC

Ba quan điểm thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Phát biểu tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 và lễ kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) khai mạc sáng nay (1/10) tại NIC Hòa Lạc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao việc tổ chức sự kiện và nêu rõ sự tham gia đông đảo của các đại biểu cho thấy sự quan tâm sâu sắc, cũng là minh chứng cho sự thành công bước đầu của NIC nói riêng và sự phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia nói chung.

Thủ tướng cho biết, Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Điểm lại kết quả đổi mới sáng tạo ở nước ta thời gian qua, Thủ tướng đánh giá các cấp, các ngành, các địa phương đã tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đã đạt được những kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đến nay, Việt Nam đã có khoảng 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo; hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam hiện đứng thứ 56/100 quốc gia; Hà Nội và TP.HCM lọt vào top 200 thành phố khởi nghiệp sáng tạo trên toàn cầu.

Theo Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới, Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 của Việt Nam xếp hạng 44/133 quốc gia (tăng 2 bậc so với năm 2023, tăng 4 bậc so với năm 2022) và Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử năm 2024 của Liên hợp quốc tăng 15 bậc, từ vị trí 86/193 quốc gia lên vị trí 71/193.

Thủ tướng khẳng định, Đảng, Nhà nước Việt Nam coi khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững. Ảnh: NIC

Thủ tướng khẳng định, Đảng, Nhà nước Việt Nam coi khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững. Ảnh: NIC

Người đứng đầu Chính phủ nêu rõ, đổi mới sáng tạo là một xu thế tất yếu khách quan không thể đảo ngược, là định hướng phát triển chung của thế giới hiện nay. Đối với Việt Nam, đây là yếu tố đặc biệt quan trọng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới, cũng như đóng góp của Việt Nam đối với quá trình phát triển.

Đánh giá Việt Nam đứng trước cơ hội lớn, nhưng Thủ tướng cũng lưu ý những khó khăn, thách thức lớn về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo mà Việt Nam phải đối mặt. Trong đó, thách thức lớn nhất là năng lực cạnh tranh về công nghệ so với các nước trong khu vực và trên thế giới; cùng với việc các doanh nghiệp Việt Nam chưa thể làm chủ hoàn toàn các công nghệ tiên tiến, đặc biệt trong các lĩnh vực quan trọng như chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây…

Chia sẻ 3 quan điểm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, Thủ tướng nêu rõ, thứ nhất, đổi mới sáng tạo phải là lựa chọn chiến lược, là yêu cầu khách quan, là nhiệm vụ trọng tâm, là ưu tiên hàng đầu thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển nhanh, bền vững.

Thứ hai, đổi mới sáng tạo phải lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực và là nguồn lực chủ yếu, đặc biệt là thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.

Thứ ba, đổi mới sáng tạo phải dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám chấp nhận rủi ro, dám vượt lên chính mình, dám dấn thân vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì tương lai tươi sáng của đất nước.

"Đổi mới sáng tạo không ngừng nghỉ, không giới hạn, không có biên giới, Việt Nam phải bắt kịp, tiến cùng và vượt lên trong tiến trình đổi mới sáng tạo của nhân loại", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu tham qua các gian trưng bày tại sự kiện. Ảnh: Nhật Bắc

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu tham qua các gian trưng bày tại sự kiện. Ảnh: Nhật Bắc

Thể chế phải thông thoáng, hạ tầng phải thông suốt, quản trị phải thông minh

Chỉ rõ 6 nhiệm vụ, giải pháp chung thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tập trung hoàn thiện thể chế (chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đảm bảo tiếp cận các nguồn lực tài chính và hạ tầng cần thiết cho sự phát triển...).

Thứ hai, tăng cường đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng (nhất là hạ tầng chiến lược giao thông, năng lượng, hạ tầng số, hạ tầng viễn thông, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng giáo dục, đào tạo…).

Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao (tăng cường phối hợp, liên kết giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp; tập trung thực hiện Chương trình đào tạo 50.000 nhân lực chất lượng cao về trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn…).

Thứ tư, tăng cường thu hút các nguồn đầu tư tài chính (nhất là cho nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực, như AI, công nghiệp bán dẫn, năng lượng xanh, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững từ ngân sách Nhà nước, doanh nghiệp, người dân, các tổ chức trong và ngoài nước…).

Thứ năm, tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia (xây dựng hệ thống quản trị quốc gia hiện đại, chuẩn mực, kiến tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy đổi mới sáng tạo của người dân, doanh nghiệp).

Thứ sáu, thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác quốc tế (trong đó lưu ý vừa thúc đẩy hợp tác quốc tế về chuyển giao, ứng dụng công nghệ hiện đại, vừa đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu, phát triển và tiến đến làm chủ công nghệ, phát huy vai trò của Việt Nam trong thúc đẩy sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của toàn cầu...).

"Tóm lại, thể chế phải thông thoáng, hạ tầng phải thông suốt, quản trị phải thông minh và hợp tác, trao đổi quốc tế chặt chẽ, hiệu quả", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động đổi mới sáng tạo. Ảnh: Nhật Bắc

Thủ tướng tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động đổi mới sáng tạo. Ảnh: Nhật Bắc

Chỉ ra một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo rà soát, hoàn thiện chiến lược, cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp với tinh thần tạo mọi thuận lợi và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư và người dân.

Chính phủ chỉ đạo, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo mọi thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong các hoạt động đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp.

Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhân dân tích cực tham gia một cách thiết thực, hiệu quả, cụ thể các hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, giúp Việt Nam sớm theo kịp các nước trong khu vực, trên thế giới.

Đối với các nhà khoa học và các bạn trẻ, Thủ tướng đề nghị các nhà khoa học, các bạn trẻ hãy nỗ lực, cố gắng hơn nữa, tạo ra ngày càng nhiều sản phẩm hiệu quả cao; đồng thời đề nghị các trường đại học, viện nghiên cứu tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, trang thiết bị, phòng thí nghiệm, chế độ đãi ngộ cho các nhà khoa học, các bạn trẻ.

Với các đối tác, các nước phát triển, Thủ tướng đề nghị hợp tác, hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng và hoàn thiện thể chế, ưu đãi tài chính, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, nâng cao năng lực quản trị, tổ chức thực hiện trong quá trình đổi mới sáng tạo.

Nhân sự kiện, Thủ tướng tuyên bố lấy Ngày 1/10 hàng năm là Ngày hội Đổi mới sáng tạo Việt Nam để vinh danh, khích lệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo, là ngày vui, ngày hạnh phúc của những người đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao Bằng khen cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Ảnh: NIC

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao Bằng khen cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Ảnh: NIC

NIC sẽ là trái tim của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Ghi nhận và đánh giá cao các kết quả đạt được của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Thủ tướng đánh giá sự ra đời của NIC theo Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 2/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ là sự cụ thể hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; với mô hình hoạt động dựa trên những cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, cạnh tranh so với khu vực và quốc tế.

Qua đó nhằm mục tiêu chủ yếu là tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, thu hút đầu tư, phát triển công nghệ cao, công nghệ số, chuyển đổi xanh; tạo nền tảng, điều kiện thuận lợi để thu hút các tập đoàn đa quốc gia, lực lượng trí thức khoa học công nghệ trong nước, người Việt Nam ở nước ngoài và các chuyên gia, nhà khoa học nước ngoài.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá sự nỗ lực và những đóng góp quan trọng của NIC, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, của các cấp, các ngành, các địa phương và các đối tác phát triển, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, các chuyên gia, nhà khoa học trong thời gian qua, góp phần quan trọng nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong khu vực và quốc tế.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tập trung chỉ đạo phát huy hơn nữa vai trò của Trung tâm.

Trong đó lưu ý tập trung nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp, các bạn trẻ; trong đó lưu ý khẩn trương sửa đổi Nghị định 94 năm 2020 quy định về cơ chế, chính sách ưu đãi đối với NIC, trình ban hành trước ngày 10/10/2024.

Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế, tiếp tục mở rộng mạng lưới các chuyên gia, nhà khoa học về đổi mới sáng tạo, kết nối quốc tế, trên tinh thần đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết, góp phần vào mục tiêu hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ chỉ đạo đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc, trong đó có NIC, đặc biệt là tuyến đường sắt đô thị kết nối với trung tâm Hà Nội.

Thủ tướng tin tưởng rằng, với tinh thần "dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám dấn thân, dám đổi mới sáng tạo", dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, chúng ta sẽ đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.

Nhấn mạnh thông điệp "Đổi mới để bứt phá, vượt qua chính mình - Sáng tạo để vươn xa, bay cao trong bầu trời kỷ nguyên số và phát triển xanh của nhân loại", Thủ tướng kỳ vọng, Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia của Việt Nam sẽ là ngày hội tụ trí tuệ của nhân loại và lan tỏa lợi ích mạnh mẽ cho tất cả mọi người.

"Chúng ta mong muốn và tin tưởng rằng, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia sẽ là trái tim của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là điểm tựa cho sự phát triển vượt bậc, bền vững và hội nhập toàn cầu của các bạn trẻ. Trung tâm hãy dẫn đầu xu hướng, lan tỏa tư duy sáng tạo, nâng tầm Việt Nam thành một quốc gia khởi nguồn của đổi mới sáng tạo, có khả năng làm chủ công nghệ, vươn tầm khu vực và thế giới, không chỉ để ứng dụng mà còn đóng góp, định hình tương lai thế giới", Thủ tướng nhấn mạnh.

Kỳ Thành

Nguồn Đầu Tư: https://baodautu.vn/thu-tuong-nang-tam-viet-nam-thanh-mot-quoc-gia-khoi-nguon-cua-doi-moi-sang-tao-d226302.html