Thủ tướng yêu cầu 6 bộ 'cứu' lô nông sản nguy cơ bị mất khi xuất sang UAE

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa có công điện về việc hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu hồ tiêu, điều, quế, hồi sang thị trường UAE.

Theo thông tin phản ánh từ Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, thành viên của hội này đang có nguy cơ bị mất các lô hàng xuất khẩu tiêu, quế, hồi, hạt điều sang Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) do gian lận thương mại.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với các bộ: Công thương, Tư pháp, Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Giao thông vận tải; Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại UAE khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng nước sở tại, làm rõ việc 4 container nông sản bị mất để có biện pháp đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp Việt Nam.

Trước mắt, đề nghị phía UAE áp dụng các biện pháp khẩn cấp để bảo vệ 1 container hoa hồi của doanh nghiệp tại cảng Jebel Ali (UAE).

Bộ Công thương phối hợp với Hiệp hội Hồ tiêu và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài khuyến cáo các doanh nghiệp thường xuyên thông tin cho các cơ quan chức năng để xác minh, thẩm định kỹ các đối tác nước ngoài trước khi ký kết các thỏa thuận giao dịch. Từ đó giúp phòng ngừa rủi ro khi có vấn đề liên quan đến tranh chấp, nghi lừa đảo; thông báo đầy đủ, kịp thời đến các cơ quan chức năng khi xảy ra các vụ việc để được hỗ trợ giải quyết, tránh các thiệt hại phát sinh.

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cũng được yêu cầu sớm thành lập các tổ chức Hiệp hội liên kết giữa doanh nghiệp xuất khẩu nông sản với các đơn vị nhập khẩu phân phối của UAE, nhằm tạo cơ chế trao đổi thông tin, ngăn chặn các hoạt động lừa đảo, giải quyết tranh chấp thương mại.

Tình trạng lừa đảo xuất hiện nhiều hơn tại các thị trường xuất khẩu như khu vực Trung Đông... Ảnh: Hoàng Anh.

Trước đó, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) cho biết, thời gian gần đây, các doanh nghiệp là thành viên của VPA đã kinh doanh, xuất khẩu các mặt hàng nông sản sang UAE gồm tiêu, quế, hồi, hạt điều. Tuy nhiên, các công ty này cho biết các giao dịch có dấu hiệu gian lận thương mại từ cùng một người mua và cùng một ngân hàng có trụ sở tại Dubai, UAE.

Đầu tuần này, Hiệp hội đã cập nhật thông tin về vụ việc 4 doanh nghiệp hội viên có nguy cơ mất hàng tại Dubai thuộc các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UEA) khi giao dịch với cùng 1 đối tác và kiến nghị các bộ, ngành liên quan có biện pháp hỗ trợ.

Theo đó, đã có 5 container hàng gồm: Hồ tiêu (2 lô), hạt điều, quế, hoa hồi trị giá 516.761 USD của 4 doanh nghiệp, xuất khẩu cho bên mua là Công ty Bab Al Rehab Foodstuff Trading LLC (Dubai) – ngân hàng thu hộ bên mua là Ajman Bank PJSC. Hợp đồng xác định bên bán sẽ giao hàng tại cảng Jebel Ali Dubai – UAE trong tháng 6 và tháng 7/2023.

Điều khoản thanh toán là nhờ thu trả tiền trao chứng từ (D/P) thông qua ngân hàng Ajman Bank PJSC (có trụ sở chính tại Ettehad Street, Next to Etisalat Building, Mushairef, Ajman, UAE), tức là bộ chứng từ xuất khẩu sẽ được ngân hàng người bán giao tới ngân hàng người mua, sau đó người mua tới ngân hàng người mua thanh toán tiền. Sau khi ngân hàng người mua nhận đủ tiền sẽ đồng thời chuyển tiền hàng về ngân hàng người bán và giao phát bộ chứng từ xuất khẩu cho người mua để người mua tiến hành thủ tục nhập khẩu và kéo container ra khỏi cảng nhập.

Các ngân hàng Việt Nam dùng dịch vụ DHL chuyển phát bộ chứng từ gốc tới ngân hàng Ajman Bank PJSC và nhân viên ngân hàng Ajman Bank PJSC đã xác nhận ký nhận thành công cả 5 bộ chứng từ cho 5 container.

Tuy nhiên, sau đó không rõ vì lý do gì các bộ chứng từ gốc không còn lưu tại ngân hàng Ajman Bank PJSC nên khi các ngân hàng Việt Nam liên tục yêu cầu ngân hàng Ajman Bank PJSC thanh toán thì không được thực hiện.

Nhận thấy sự trì hoãn, chây ỳ từ phía ngân hàng và người mua nên các công ty xuất khẩu đã kiểm tra trên hệ thống hãng tàu thì phát hiện 4 container hàng đã cập cảng (2 container hồ tiêu, 1 container quế và 1 container điều) đều đã được giao cho người có bộ chứng từ gốc. Tuy nhiên, các doanh nghiệp xuất khẩu chưa được ngân hàng bên mua thanh toán tiền hàng của 4 container này, trị giá khoảng 400.000 USD.

Khi doanh nghiệp xuất khẩu phát hiện vụ việc thì hàng đã được lấy ra khỏi cảng, không liên lạc được với người mua và công ty mua hàng cũng đã đóng cửa tại trụ sở đăng ký. Vì vậy, các công ty đã yêu cầu ngân hàng Việt Nam gửi điện đòi ngân hàng Ajman Bank PJSC trả lại bộ chứng từ gốc và liên tục có điện truy vấn, kể cả qua các hình thức khác là email và điện thoại trực tiếp, nhưng đến nay ngân hàng này vẫn chưa trả lời và chỉ thông báo là đã chuyển thông tin về trụ sở chính để giải quyết.

Riêng container hoa hồi đang trên đường vận chuyển và dự kiến sẽ cập cảng Jebel Ali Dubai – UAE vào ngày 26/7 nhưng doanh nghiệp bán cũng đã bị mất quyền kiểm soát bộ chứng từ gốc.

Nhật Hạ