Thuê 'đất vàng' ở trung tâm TPHCM rồi chiếm giữ, không thanh toán tiền

Thanh tra TPHCM vừa ban hành kết luận thanh tra số 408/KL-TTTP-P1, chỉ ra nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng nhà, đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu Nhà nước do Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích quận 1 quản lý, theo dõi.

Cụ thể, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 được UBND TPHCM giao quản lý hơn 1.680 địa chỉ nhà, đất. Hiện, một số căn đã được bán cho người dân, hơn 1.400 căn đã được bàn giao cho Trung tâm quản lý nhà và Giám định xây dựng thuộc Sở Xây dựng TPHCM.

Với 108 khu đất còn lại, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 đã để trống 33 địa chỉ, trong đó có 7 vị trí bỏ không trên 12 tháng ở các đường Lê Lợi, Nguyễn Huệ, Bùi Viện... với diện tích sử dụng cả nghìn m2 gây lãng phí. Hơn 30 nhà đất chưa thực hiện đúng phương án thành phố phê duyệt.

Nhà, đất tại số 140 Bùi Thị Xuân, quận 1 là tài sản công nhưng được cho thuê và bị chiếm giữ. Ảnh: Q. P.

Trong đó, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 chưa quản lý chặt chẽ dẫn đến 9 địa chỉ nhà, đất phát sinh việc đơn vị thuê không thực hiện đúng các điều khoản trong hợp đồng ký kết.

3 địa chỉ nhà, gồm 75-77 Hồ Tùng Mậu, số 35 Đồng Khởi và 1 địa chỉ hợp tác kinh doanh số 95 đường Pasteur (phường Bến Nghé) đơn vị thuê đang cho thuê lại hoặc đang hợp tác kinh doanh.

4 địa chỉ nhà, đất gồm 35 Đồng Khởi, 160 Hai Bà Trưng, 56 Nguyễn Công Trứ, 8 và 18 Pasteur đơn vị thuê đã phá bỏ hiện trạng, xây dựng mới công trình nhiều tầng để kinh doanh…

Trong việc xác định đơn giá cho thuê đối với nhà sản xuất, kinh doanh theo Nghị định số 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ, Thanh tra TPHCM xác định, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 ký hợp đồng cho thuê đối với đối tượng thuê là doanh nghiệp theo đơn giá thỏa thuận, cơ cấu đơn giá cho thuê chưa tính các chi phí hợp lý, hợp lệ phục vụ công tác quản lý, lợi nhuận của công ty; không tổ chức đấu giá cho thuê mặt bằng là chưa bảo đảm tuân theo quy định tại khoản 5 Điều 6 Luật Quản lý tài sản công 2017. Nội dung hợp đồng thiếu chặt chẽ khi không quy định biện pháp chế tài nên bên thuê thanh toán trễ hạn, chây ì, chậm nộp gây ảnh hưởng, thất thu ngân sách Nhà nước.

Trong quản lý thu chi tiền thuê nhà, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 chưa kịp thời đôn đốc, có biện pháp phù hợp để thu các chủ hộ nhà tái định cư tiền mua nhà trả góp và lãi với số tiền hơn 1,6 tỷ đồng, nhà ở cũ với số tiền nợ hơn 262 triệu đồng, nhà đất thuộc diện quản lý theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP của Chính phủ với tổng số tiền còn nợ hơn 21 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong quá trình sử dụng nguồn thu từ cho thuê nhà, đất để chi phục vụ công tác bảo trì, quản lý vận hành nhà ở, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 có phát sinh khoản chi phí khác bằng tiền là hơn 356 triệu đồng không đúng quy định, phải nộp ngân sách nhà nước.

Thanh tra TPHCM xác định, 3 doanh nghiệp là Công ty CP Thực phẩm sản xuất và Thương mại Sài Gòn 1, Công ty CP Dịch vụ Bưu chính Viễn thông Sài Gòn (SPT), Công ty CP Xuất nhập khẩu Tổng hợp II thuê 6 địa chỉ nhà, đất phát sinh việc nợ đọng tiền thuê nhà trong nhiều năm, lên tới hơn 20 tỷ đồng nhưng chậm bị thanh lý hợp đồng, chấm dứt việc cho thuê.

Đến nay đã hết hạn hợp đồng thuê (tạm thuê) nhiều năm nhưng vẫn chiếm giữ 4/6 địa chỉ nhà, đất và cả 6/6 địa chỉ nhà, đất còn nợ đọng tiền thuê lớn (trong đó tiền thuê đất là hơn 15,4 tỷ đồng). Bốn địa chỉ nhà, đất bị chiếm giữ, gồm số 80 Nguyễn Huệ, 131 đường Calmette, 140 Bùi Thị Xuân và 212/1 Nguyễn Trãi.

Nhà đất 131 đường Calmette, quận 1 là tài sản công được cho thuê và đang xảy ra nhiều sai phạm, tranh chấp. Ảnh: Q.P.

Qua kiểm tra, Thanh tra TPHCM ghi nhận trong giai đoạn năm 2022 - 2023, 3 doanh nghiệp nêu trên đều sử dụng các địa chỉ nhà đất để kinh doanh thu lợi. Trong đó, nhà đất 131 đường Calmette, 140 Bùi Thị Xuân và 212/1 Nguyễn Trãi đã phát sinh việc cho thuê lại và đã thu tiền thuê của đối tác từ nhiều năm nhưng viện dẫn lý do gặp khó khăn trong kinh doanh để không nộp tiền thuê nhà và không trả lại nhà, đất, không cam kết thời hạn khắc phục.

Việc 3 doanh nghiệp nêu trên chiếm giữ tài sản nhà, đất của Nhà nước và không thanh toán tiền thuê nhà, đất là trái pháp luật, tiềm ẩn rủi ro thiệt hại lớn về tiền và tài sản của Nhà nước. Hiện, Công ty Dịch vụ Công ích quận 1 đã nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân quận 1 theo hướng dẫn của Công an quận 1.

Thanh tra TPHCM kết luận, các thiếu sót, vi phạm trên thuộc về UBND quận 1 (thời kỳ thanh tra 2022 - 2023), Giám đốc Công ty Dịch vụ Công ích quận 1, các Phó Giám đốc phụ trách và các tổ chức, cá nhân có liên quan, thời kỳ phát sinh vụ việc.

Duy Quang