Tin nhắn cuối cùng trước khi tàu ngầm Titan nổ tung

Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã trình bày đoạn phim vào hôm 16/9 - ngày đầu tiên của phiên điều trần dự kiến kéo dài hai tuần về nguyên nhân vụ nổ.

Theo hình ảnh tái hiện hành trình của tàu Titan trước khi phát nổ, khiến cả 5 người trên tàu thiệt mạng, một trong những lời cuối cùng mà thành viên phi hành đoàn của con tàu ngầm thử nghiệm là "mọi việc đều ổn", The Guardian đưa tin.

Theo bản trình bày, thủy thủ đoàn trên tàu Titan - con tàu đang trên hành trình khám phá xác tàu Titanic - đã liên lạc qua tin nhắn văn bản với nhân viên trên tàu hỗ trợ Polar Prince.

Phi hành đoàn mất liên lạc sau khi trao đổi tin nhắn về độ sâu và trọng lượng của tàu ngầm khi nó hạ xuống.

Sau đó, Polar Prince đã gửi nhiều tin nhắn hỏi liệu phi hành đoàn Titan có thể nhìn thấy con tàu trên màn hình hiển thị trên tàu hay không. Một trong những phản hồi cuối cùng của Titan là "mọi thứ ở đây đều ổn".

Tàu Titan phát nổ vào ngày 18/6/2023, gây rúng động toàn thế giới và tạo ra cuộc tranh luận về tương lai của hoạt động thám hiểm dưới nước tư nhân.

Tàu Titan phát nổ khi đang trên hành trình thử nghiệm khám phá xác tàu Titanic. Ảnh: Becky Kagan Schott/OceanGate Expeditions.

Người đại diện của Cảnh sát biển cho biết trong những phát biểu ban đầu rằng tàu ngầm đã bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết trong khi được lưu trữ trong 7 tháng từ năm 2022 đến 2023. Thân tàu cũng chưa bao giờ được bất kỳ bên thứ ba nào xem xét theo quy trình tiêu chuẩn. Các yếu tố đó cộng với thiết kế không theo thông lệ đã khiến Titan phải chịu sự giám sát chặt chẽ trong cộng đồng thám hiểm dưới nước.

Nhân chứng đầu tiên của phiên điều trần, Tony Nissen, cựu giám đốc kỹ thuật của công ty sở hữu Titan, đã làm chứng rằng ông cảm thấy "bị thúc ép" phải bắt đầu hoạt động trong thời gian làm việc tại công ty. Khi được hỏi liệu có chịu áp lực phải đưa Titan xuống nước không, ông trả lời: "100%".

Hội đồng hàng hải cũng hỏi Nissen rằng liệu ông có cảm thấy áp lực từ Stockton Rush, người đồng sáng lập OceanGate, đã gây ảnh hưởng đến các quyết định về an toàn và thử nghiệm hay không. Sau một hồi im lặng, ông trả lời: "Không… đó là một câu hỏi khó trả lời, bởi vì với thời gian vô hạn và ngân sách vô hạn, bạn có thể thực hiện thử nghiệm vô hạn".

Nissen cũng cho biết Titan đã bị sét đánh trong một nhiệm vụ thử nghiệm vào năm 2018, điều đó có thể đã làm hỏng thân tàu. Ông cho biết mình đã bị sa thải vào năm 2019, cùng năm ông không cho tàu ngầm đi đến Titanic. Nissen cho biết ông cũng đã nói với Rush rằng Titan "không hoạt động như chúng tôi nghĩ".

Cựu giám đốc kỹ thuật cho biết chiếc tàu ngầm sau đó đã trải qua các cuộc thử nghiệm và điều chỉnh khác trước khi lặn xuống vị trí tàu Titanic bị đắm. Tuy nhiên, ông không tin tưởng đội ngũ điều hành và làm chứng rằng khi Stockton yêu cầu ông lái tàu ngầm, ông trả lời: "Tôi sẽ không lên tàu".

Rush khó khăn khi làm việc và thường rất lo lắng về chi phí và lịch trình dự án, cùng với những vấn đề khác, Nissen làm chứng.

Nissen nói rằng Rush sẽ đấu tranh cho những gì ông ấy muốn, điều này thường thay đổi từng ngày. Nissen cho biết đã cố gắng giữ kín các cuộc xung đột với Rush để những người khác trong công ty không biết.

Hội đồng điều tra hàng hải đang diễn ra là cấp điều tra thương vong hàng hải cao nhất do Cảnh sát biển tiến hành. Khi phiên điều trần kết thúc, các khuyến nghị sẽ được đệ trình lên chỉ huy của chi nhánh dịch vụ. Hội đồng An toàn Giao thông Quốc gia cũng đang tiến hành một cuộc điều tra.

"Không có lời nào có thể xoa dịu nỗi mất mát mà các gia đình bị ảnh hưởng bởi sự cố bi thảm này phải chịu đựng", Jason Neubauer thuộc văn phòng điều tra của Cảnh sát biển, người chủ trì phiên điều trần, cho biết.

"Nhưng chúng tôi hy vọng rằng phiên điều trần này sẽ giúp làm sáng tỏ nguyên nhân của thảm kịch và ngăn chặn bất kỳ điều gì như thế này xảy ra một lần nữa", Neubauer nhấn mạnh.

OceanGate đã ngừng hoạt động sau vụ nổ tàu ngầm. Cựu giám đốc tài chính của công ty, Bonnie Carl, và cựu nhà thầu Tym Catterson cũng có mặt để phát biểu. Một số đại diện chủ chốt của OceanGate không có lịch làm chứng. Trong số đó có góa phụ của Rush, Wendy Rush, giám đốc truyền thông của công ty.

Đinh Phạm