Tin thế giới ngày 21/8: Mỹ-Trung Quốc chưa giải quyết nổi bất đồng; Thế giới chỉ trích Mỹ khôi phục trừng phạt Iran
Căng thẳng Mỹ-Trung, Mỹ-Iran, Biển Đông, đàm phán hậu Brexit và đại dịch Covid-19 là một số tin quốc tế nổi bật 24 giờ qua.
Mỹ-Trung
Mỹ-Trung Quốc bất đồng về đánh giá tiến triển thỏa thuận thương mại
Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/8 từ chối xác nhận bất kỳ kế hoạch làm việc nào với Trung Quốc về Thỏa thuận thương mại Giai đoạn một sau khi Bộ Thương mại Trung Quốc nói rằng các cuộc đàm phán song phương sẽ diễn ra trong những ngày tới để đánh giá về tiến triển của thỏa thuận.
Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong đã có những phát biểu về các cuộc đàm phán sắp tới tại một cuộc họp báo hàng tuần diễn ra trực tuyến, nhưng không cung cấp các thông tin cụ thể.
Cuộc họp trực tuyến, theo kế hoạch ban đầu sẽ diễn ra vào ngày 15/8, sáu tháng sau khi thỏa thuận được thực thi, đã bị hoãn và Tổng thống Mỹ nói đây là quyết định của ông. Hai nguồn tin thân cận của phía Mỹ ngày 20/8 cho biết chưa có kế hoạch mới về cuộc họp.
Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ và Bộ Tài chính Mỹ không trả lời các câu hỏi về các kế hoạch đánh giá việc thực thi thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung định kỳ sáu tháng của các quan chức cấp cao. Tuy nhiên, Cố vấn kinh tế của Nhà Trắng Larry Kudlow nói chính quyền của Tổng thống Trump vẫn duy trì thỏa thuận với Trung Quốc và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer vui mừng trước tiến triển đạt được cho đến nay. (Reuters)
Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với chính quyền đương nhiệm Mỹ
Trong một phản ứng trước đồn đoán của dư luận về việc Trung Quốc đang phản ứng cầm chừng trong quan hệ với Mỹ nhằm đợi kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống tại nước này, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải nhấn mạnh, Bắc Kinh không muốn lãng phí thời gian vào việc chờ đợi và sẵn sàng hợp tác với chính phủ đương nhiệm của Mỹ.
Trong bài phát biểu tại buổi giao lưu trực tuyến do Học viện Brookings của Mỹ tổ chức hôm 13/8 được Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đăng tải ngày 20/8, ông Thôi cho rằng, quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ luôn tồn tại các vấn đề và khó khăn, song điều cần cảnh giác hiện nay là ý đồ của một số người, phủ định những thành tựu mà nhiều thế hệ hai nước đã phải vất vả gian khổ mới có được suốt vài chục năm qua, cố tình đẩy hai bên về phía đối đầu và xung đột.
Giới phân tích Trung Quốc và quốc tế gần đây cho rằng, thời điểm từ nay đến bầu cử Mỹ sẽ là "giai đoạn đặc biệt nguy hiểm trong quan hệ Trung Mỹ", do vậy Bắc Kinh khá thận trọng trong ứng xử với Washington, nhằm tránh để mối quan hệ giữa hai bên đi quá xa và vượt khỏi tầm kiểm soát.
Hàng loạt các phát ngôn gần đây của các quan chức cấp cao nhất ngành ngoại giao Trung Quốc cũng đã cho thấy sự kiềm chế này. Trong bài viết mới đây về quan hệ Trung-Mỹ, ông Dương Khiết Trì, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã phát đi tín hiệu của Bắc Kinh trong việc muốn bảo vệ và giữ ổn định quan hệ với Washington, cảnh báo Mỹ tránh những phán đoán chiến lược sai lầm và kiểm soát bất đồng giữa 2 bên. (Global Times)
Mỹ-Iran
Mỹ yêu cầu Liên hợp quốc tái áp đặt trừng phạt Iran
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 20/8 đã tới trụ sở LHQ ở New York để thông báo cho Hội đồng Bảo an về quyết định của Mỹ liên quan việc bắt đầu quá trình tái thiết các lệnh trừng phạt chống lại Iran, cáo buộc nước này đã không tuân thủ những điều khoản của Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA), thỏa thuận hạt nhân được Tehran ký với các cường quốc hồi năm 2015.
Sau lời đề nghị chính thức của Mỹ, các nước thành viên còn lại trong Hội đồng Bảo an sẽ có thời gian 10 ngày để đưa ra quyết định. Nếu không đi tới được thống nhất, các biện pháp trừng phạt sẽ tự động được áp đặt trở lại sau 30 ngày kể từ khi Mỹ chính thức đưa ra đề nghị, trong đó có việc yêu cầu Iran ngừng tất cả các hoạt động liên quan đến việc làm giàu uranium. Lệnh trừng phạt cũng bao gồm việc gia hạn lệnh cấm vận vũ khí kéo dài 13 năm đối với quốc gia này. (TASS)
Thế giới chỉ trích Mỹ khôi phục trừng phạt Iran
Sau khi Mỹ chính thức kích hoạt cơ chế tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran, các cường quốc còn lại tham gia thỏa thuận hạt nhân 2015 đã ngay lập tức lên tiếng phản đối.
Trong tuyên bố chung, Pháp, Đức và Anh tuyên bố hành động của Mỹ không phù hợp với những nỗ lực bảo tồn thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, đồng thời tin tưởng rằng lựa chọn an toàn nhất cho các bên hiện nay là phải bảo vệ được thỏa thuận hạt nhân. Bộ Ngoại giao Nga khẳng định sẽ không chấm dứt hợp tác với Iran. Trung Quốc cho rằng hành động của Mỹ không có cơ sở pháp lý.
Bộ Ngoại giao Iran cũng đã chỉ trích hành động "bất hợp pháp" của Mỹ, đồng thời gửi thư ngỏ tới HĐBA kêu gọi các nước thành viên phản đối hành động của Washington. Theo Iran, hành động trên của Mỹ sẽ "gây ra những hậu quả nguy hiểm" đối với luật pháp quốc tế cũng như tổn hại cho các cơ chế quốc tế và làm mất uy tín của HĐBA LHQ. (Reuters/AP)
Vấn đề Biển Đông
Philippines phản đối Trung Quốc “tịch thu ngư cụ trái phép” trên Biển Đông
Trong tuyên bố ngày 20/8, Bộ Ngoại giao Philippines xác nhận rằng lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã tịch thu trái phép thiết bị đánh bắt cá tổng hợp, được người dân địa phương gọi là "payaos", vào tháng 5 vừa qua ở ngoài khơi bãi cạn Scarborough, tỉnh Zambales, Tây Bắc Philippines.
Bộ Ngoại giao Philippines cho hay: Phán quyết lịch sử của Tòa trọng tài tại La Hay năm 2016 đã tuyên bố khu vực bãi cạn này là ngư trường quốc tế mà trước đó Trung Quốc đã giành quyền kiểm soát từ năm 2012 và hạn chế quyền tiếp cận của ngư dân Philippines.
“Sự phớt lờ phán quyết và tiếp tục bành trướng” của Trung Quốc cũng như việc Trung Quốc ngăn cản ngư dân Philippines trên vùng biển của họ trái với tuyên bố của Tổng thống Rodrigo Duterte khi đảm bảo với người dân rằng, Trung Quốc "đồng ý cho phép ngư dân Philippines" hoạt động trong vùng biển Philippines mà Trung Quốc tuyên bố là của họ.
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Philippines cũng cho biết, nước này “kiên quyết phản đối việc Trung Quốc tiếp tục đưa ra các thách thức qua radio với máy bay của Philippines hiện đang thực hiện các cuộc tuần tra hàng hải thường xuyên và hợp pháp trên Biển Đông." (Bloomberg)
Hậu Brexit
EU và Anh không có đột phá trong vòng đàm phán mới nhất
Ngày 21/8, một quan chức giấu tên của Liên minh châu Âu (EU) cho biết vòng đàm phán mới nhất trong tuần này giữa Anh và EU về mối quan hệ song phương trong tương lai sau khi giai đoạn chuyển tiếp hậu Brexit kết thúc vào cuối năm 2020 đã không đạt được bước đột phá nào về những điểm quan trọng.
Hôm 18/8 vừa qua, Anh và EU nối lại đàm phán về quan hệ song phương hậu Brexit tại Brussels (Bỉ). Các cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh hai bên vẫn còn bất đồng lớn về những vấn đề then chốt, trong đó phải kể đến quyền đánh bắt cá và các quy định về cạnh tranh. (BBC)
Covid-19
Mỹ: 60 triệu người có thể mắc Covid-19
Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) Robert Redfield cho rằng, số người mắc Covid-19 tại nước này có thể đã lên 30-60 triệu ca, thay vì gần 6 triệu ca như thống kê.
Một báo cáo công bố hồi tháng 6 của CDC nói rằng, khoảng 10% dân số Mỹ đã mắc Covid-19. Thời điểm đó, ông Redfield đánh giá, thống kê thực tế đã bỏ sót ít nhất 90% số ca mắc Covid-19 do hạn chế về quy mô xét nghiệm.
Ông Redfield cho biết, hiện giới chức y tế nước này đang mở rộng xét nghiệm để ngăn đà lây lan của Covid-19 trong cộng đồng, nhất là trong bối cảnh các bang mở cửa trở lại. (Washington Post)
Bắc Kinh cho phép dân ra đường không cần mang khẩu trang
Ngày 21/8, chính quyền thủ đô Bắc Kinh – Trung Quốc đã gỡ bỏ yêu cầu buộc người dân phải mang khẩu trang khi ra ngoài. Động thái trên nằm trong chuỗi các mệnh lệnh nhằm nới lỏng các biện pháp giãn cách để ngăn dịch Covid-19 trong bối cảnh thành phố trong 13 ngày liên tiếp không có thêm ca bệnh mới nào.
Dù vậy nhưng theo ghi nhận của Reuters, phần lớn người dân khi ra đường ở Bắc Kinh vào ngày 21/8 vẫn đeo khẩu trang. Một số người cho biết đeo khẩu trang giúp họ có cảm giác an toàn. Số khác cho rằng áp lực của xã hội là một nhân tố khiến họ phải đeo khẩu trang.
Đây là lần thứ 2 Bắc Kinh nới lỏng biện pháp đeo khẩu trang trong bối cảnh nhịp sống bình thường đang dần trở lại. Trung Quốc báo cáo không có ca nhiễm trong cộng đồng suốt 5 ngày qua khi họ khống chế dịch thành công ở Bắc Kinh, Tân Cương và các nơi khác. (Reuters)