Tôi cho rằng nếu công tâm 1 tiết vẫn đánh giá đúng năng lực giáo viên dạy giỏi
Khi hiệu trưởng công tâm, đánh giá năng lực giáo viên theo đúng quy định dù thầy cô có thi một tiết được công nhận giáo viên dạy giỏi cũng xứng đáng.
Trước đây, thi giáo viên dạy giỏi phải trải qua 3 vòng thi gồm sáng kiến, năng lực (thi kiến thức chung) và 3 tiết dạy. Phải nói, cả 3 vòng thi đều vô cùng áp lực và mệt mỏi. Thời gian để giáo viên tham gia thi cho đủ 3 vòng có khi kéo dài vài tháng trời.
Năm 2019, Bộ Giáo và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 22/2019/TT-BGDĐT Quy định về Hội thi giáo viên dạy giỏi (bao gồm giáo viên dạy giỏi và giáo viên chủ nhiệm giỏi). Giáo viên chỉ phải trải qua 2 vòng thi là giải pháp hữu ích và 1 tiết dạy thực hành.
Giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi (Ảnh: Phan Tuyết)
Không ít người cho rằng, thi giáo viên giỏi mà chỉ thi một tiết dạy là chưa thể đánh giá được cả quá trình của người thầy.
Có người băn khoăn: “Mỗi năm, giáo viên phổ thông đang phải dạy theo định mức từ 595 đến 805 tiết mà sở, phòng giáo dục và đào tạo dự 01 tiết đã công nhận giáo viên dạy giỏi thì rõ ràng danh hiệu này liệu có thuyết phục được mọi người?”.
Quá trình giảng dạy của giáo viên đã được đánh giá trong chuẩn nghề nghiệp
Nếu nói giáo viên đi thi chỉ dạy 1 tiết thì sao có thể công nhận giáo viên giỏi, như thế sẽ không đủ tính thuyết phục. Giáo viên giỏi phải được đánh giá cả một quá trình giảng dạy mới thực chất.
Tuy thế, nếu chúng ta nghiên cứu kỹ Thông tư số 22/2019/TT-BGDĐT Quy định về Hội thi giáo viên giỏi sẽ dễ dàng nhận ra, để đủ điều kiện tham gia giáo viên giỏi cấp trường (từ đó mới có cơ hội tham gia các cấp khác) không hề dễ dàng gì.
Cụ thể: tại Điểm a, Khoản 2, Điều 7 về nội dung, tiêu chuẩn tham dự Hội thi giáo viên dạy giỏi cơ sở giáo dục phổ thông quy định về tiêu chuẩn tham dự Hội thi:
Giáo viên tham dự Hội thi cấp trường đảm bảo các tiêu chuẩn sau đây: Giáo viên tham dự Hội thi cấp trường phải đảm bảo đạt chuẩn nghề nghiệp ở mức khá trở lên của năm liền kề năm tham dự Hội thi, trong đó các tiêu chí của Tiêu chuẩn 2 (Tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ) được quy định tại Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông đạt mức tốt; [1]
Trong thực tế, để đạt Tiêu chuẩn 2 (Tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ) mức tốt là vô cùng khó. Giáo viên phải được nhà trường đánh giá vững chuyên môn nghiệp vụ, có khả năng hướng dẫn đồng nghiệp một cách toàn diện mới có đủ điều kiện tham dự Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường.
Muốn hướng dẫn được đồng nghiệp về nhiều mặt, giáo viên ấy phải nắm vững chuyên môn và thành thạo nghiệp vụ; thường xuyên cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn và nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Thầy cô giáo ấy phải hướng dẫn, hỗ trợ đồng nghiệp trong việc xây dựng kế hoạch dạy học và giáo dục, về kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm vận dụng những phương pháp dạy học và giáo dục theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
Hướng dẫn, hỗ trợ đồng nghiệp kinh nghiệm triển khai hiệu quả việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập và sự tiến bộ của học sinh. Hướng dẫn, hỗ trợ đồng nghiệp kinh nghiệm triển khai hiệu quả hoạt động tư vấn và hỗ trợ học sinh trong hoạt động dạy học và giáo dục.
Để đánh giá đúng, thực chất năng lực toàn diện của giáo viên theo yêu cầu như thế chắc chắn sẽ không nhiều, mỗi trường học số lượng giáo viên được xếp tốt ở tiêu chuẩn này chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Tại địa phương người viết, có năm có những trường không thể tổ chức được Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi. Bởi, cả trường chỉ có một giáo viên hoặc không có giáo viên nào được xếp mức tốt ở tiêu chuẩn này.
Giáo viên được chọn đi thi, nhà trường đã đánh giá trong cả quá trình giảng dạy
Khi giáo viên được nhà trường chọn cử đi thi giáo viên dạy giỏi thì bản thân thầy cô giáo ấy đã được nhà trường đánh giá có năng lực và tiêu chuẩn phát triển chuyên môn nghiệp vụ xếp ở mức tốt.
Vì thế, việc thầy cô tham gia thi chỉ phải dạy một tiết mà tiết dạy ấy đạt tốt thì việc công nhận là giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi cũng hoàn toàn xứng đáng.
Đã có những trường hợp, một số giáo viên có nhu cầu, có nguyện vọng được tham gia Hội thi giáo viên giỏi nhưng phần phát triển chuyên môn nghiệp vụ chỉ được nhà trường xếp khá nên không đủ điều kiện để đi thi.
Điều này khác xa với những quy định cũ, khi yêu cầu giáo viên dự thi phải tham gia dạy đến 3 tiết nhưng thầy cô giáo nào cũng đủ điều kiện tham gia.
Hội thi giáo viên giỏi đã giảm nhiều áp lực cho giáo viên
Trước đây, giáo viên tham gia Hội thi giáo viên giỏi chỉ phải nộp một sáng kiến kinh nghiệm, Ban giám khảo sẽ chấm và thông báo kết quả. Đã có những thầy cô sao chép sáng kiến từ trên mạng, chỉnh sửa chút xíu hoặc không chỉnh sửa vẫn có thể đỗ.
Thế nhưng theo quy định mới, giáo viên chỉ cần nộp một giải pháp hữu ích trong giảng dạy của mình. Các thầy cô giáo sẽ có 30 phút thuyết trình về giải pháp mình đưa ra. Giám khảo sẽ theo dõi, lắng nghe và đưa ra một số câu hỏi xoay quanh giải pháp vừa được trình bày.
Nếu là giải pháp được sao chép hoặc xin hay mua của ai, khi trình bày trực tiếp trước giám khảo rất dễ xảy ra sai sót do không phải "chính chủ". Hoặc khi bị giám khảo đặt câu hỏi, nếu không phải là những giải pháp mình đang áp dụng thường xuyên cũng rất dễ lúng túng.
Việc trình bày và trả lời vấn đáp tại chỗ như thế sẽ giúp cho vòng thi về giải pháp đi vào thực chất hơn.
Ngoài ra, trước khi diễn ra phần trình bày giải pháp trực tiếp trước Ban giám khảo, các giải pháp đã được gửi đi trước đó cả tuần. Hiện nay, với công nghệ kỹ thuật số thì việc kiểm tra sáng kiến hay giải pháp có sao chép, đạo văn không phải là quá khó.
Thực tế, người viết được biết đã có những thầy cô trượt ngay vòng đầu vì bị phát hiện sáng kiến hoặc giải pháp copy trên mạng.
Về phần tiết dạy, Thông tư số 22/2019/TT-BGDĐT quy định: “Thực hành dạy một tiết theo kế hoạch giảng dạy tại thời điểm diễn ra Hội thi. Tiết dạy tham gia Hội thi được tổ chức lần đầu tại lớp học với nguyên trạng số lượng học sinh của lớp đó.
Giáo viên không được dạy trước (dạy thử) tiết dạy tham gia Hội thi trong năm học tổ chức Hội thi. Giáo viên được thông báo và có thời gian chuẩn bị cho tiết dạy trong thời gian không quá 02 ngày trước thời điểm thi.
Các thầy cô chỉ có 2 ngày để tham gia thi tiết dạy tại một trường học khác (chỉ thi giáo viên chủ nhiệm giỏi mới giảng dạy tại lớp của mình). Với thời gian như thế, lo soạn bài, chuẩn bị đồ dùng dạy học còn không kịp nói gì đến dạy thử và gà bài cho học sinh?
Hội thi có chất lượng, có thực chất hay không hoàn toàn không phải do việc dạy một tiết hay dạy 3 tiết như trước đây mà phụ thuộc rất lớn vào việc đánh giá, xếp loại giáo viên ở ngay mỗi trường học.
Khi hiệu trưởng công tâm, đánh giá năng lực giáo viên theo đúng quy định thì dù thầy cô có dự thi một tiết được công nhận giáo viên dạy giỏi cũng vô cùng xứng đáng.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://luatvietnam.vn/giao-duc/thong-tu-22-2019-tt-bgddt-quy-dinh-ve-hoi-thi-giao-vien-day-gioi-179675-d1.html
https://luatvietnam.vn/giao-duc/thong-tu-20-2018-tt-bgddt-chuan-nghe-nghiep-giao-vien-co-so-giao-duc-pho-thong-166608-d1.html
