Tổng thống Mỹ tuyên bố không xin lỗi vì bắn hạ khí cầu Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Văn phòng Điều hành Eisenhower, ngày 16/2. Ảnh: Reuters

"Tôi mong được trao đổi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Tôi hy vọng chúng tôi sẽ làm rõ nguyên nhân của vấn đề này, nhưng tôi không xin lỗi vì đã hạ khinh khí cầu đó", Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố trong bài phát biểu ngày 16/2, theo AFP.

Nhà lãnh đạo này nhấn mạnh rằng Mỹ "chỉ cạnh tranh, không tìm kiếm xung đột hay một cuộc Chiến tranh Lạnh mới", đồng thời khẳng định "sẽ luôn hành động để bảo vệ lợi ích và an ninh của người dân Mỹ".

Khinh khí cầu Trung Quốc bị tiêm kích Mỹ bắn hạ ở ngoài khơi Nam Carolina ngày 4/2. Ảnh: Reuters

Mỹ đã ở trong tình trạng báo động kể từ khi phát hiện một khinh khí cầu màu trắng khổng lồ của Trung Quốc bay trên loạt cơ sở quân sự bí mật. Nước này đã theo dõi chặt chẽ vật thể bay này trước khi điều tiêm kích F-22 bắn hạ ở ngoài khơi Nam Carolina ngày 4/2.

Trung Quốc khẳng định khinh khí cầu dài 60 mét là thiết bị theo dõi khí tượng bay chệch hướng, nhưng Mỹ cho rằng đây là khí cầu do thám có gắn thiết bị cảm biến.

Căng thẳng ngoại giao giữa hai quốc gia đứng đầu thế giới gia tăng, khi Ngoại trưởng Mỹ đột ngột hủy bỏ chuyến thăm hiếm hoi tới Bắc Kinh và Hạ viện Mỹ thông qua nghị quyết lên án khinh khí cầu Trung Quốc xâm phạm không phận nước này. Trong khi đó, Trung Quốc cáo buộc Mỹ phản ứng thái quá và vi phạm "tinh thần luật pháp quốc tế" khi bắn hạ khinh khí cầu

Sau khi vụ bắn hạ khí cầu, quân đội Mỹ đã điều chỉnh cài đặt radar để phát hiện các vật thể nhỏ hơn và nhanh chóng phát hiện thêm 3 vật thể bay không xác định ở Alaska, Canada và hồ Huron của Michigan. Ông Biden đều ra lệnh bắn hạ chúng vì mối đe dọa đối với hàng không dân dụng.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ cũng cho biết Washington cũng phân biệt rõ ràng giữa khinh khí cầu của Trung Quốc và 3 vật thể nhỏ hơn bị bắn hạ. "Chúng tôi chưa biết chính xác 3 vật thể này là gì. Hiện tại không có gì cho thấy chúng liên quan chương trình khinh khí cầu do thám của Trung Quốc hoặc là phương tiện do thám từ bất kỳ quốc gia nào khác", ông Biden nói.

Nhà lãnh đạo này cũng tiết lộ rằng cộng động tình báo đánh giá 3 vật thể này rất có thể thuộc về các công ty tư nhân, cơ quan giải trí hoặc dự án nghiên cứu, đồng thời khẳng định “bất kỳ đối tượng nào đe dọa đến sự an toàn, an ninh của người dân Mỹ đều bị bắn hạ”.

"Đó là lý do tôi đã chỉ đạo các cấp xác định quy tắc rõ ràng hơn về cách chúng ta sẽ đối phó những vật thể không xác định này trong tương lai, phân biệt giữa những vật thể có khả năng gây rủi ro về an toàn, an ninh cần phải hành động và những vật thể không gây rủi ro", ông nói.

Kết quả đánh giá của chính quyền về cách đối phó vật thể không xác định trong tương lai sẽ là tài liệu mật và chia sẻ với các nghị sĩ Quốc hội liên quan. "Những thông số này sẽ được giữ bí mật để đối thủ không biết được và tìm cách trốn tránh hệ thống phòng thủ của chúng ta", Tổng thống Mỹ tuyên bố.

Bình luận sau bài phát biểu của ông Biden, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cùng tái khẳng định khinh khinh khí cầu bị bắn rơi là "thiết bị dân sự không người lái" và cho biết việc nó bay vào không phận Mỹ là một sự cố.

Người phát ngôn này cũng nhấn mạnh: “Mỹ nên sẵn sàng hòa giải với Trung Quốc, quản lý sự khác biệt và xử lý thích hợp các sự cố riêng lẻ, bất ngờ để tránh hiểu lầm và đánh giá sai; đồng thời thúc đẩy quan hệ Mỹ - Trung trở lại con đường phát triển lành mạnh và ổn định”.

Đỗ Thảo