Trận đấu thứ 100 của Southgate: Vui mừng hay chôn vùi danh tiếng?

Đây chắc chắn là một trong những trận đấu lớn nhất của ông khi nắm quyền ở đội tuyển quốc gia. Nếu thắng, con số sẽ không dừng ở 100 và chỉ còn hai trận nữa thôi là ông sẽ trở thành HLV đội tuyển Anh thứ hai trong lịch sử giành được danh hiệu cùng đội tuyển nam.

Người duy nhất vô địch một giải đấu khi dẫn dắt tuyển Anh là Alf Ramsey, với vô địch World Cup 1966 khi chiến thắng trong hiệp phụ trước Đức tại sân vận động Wembley. Southgate đã gần đạt được thành công trên sân nhà vào năm 2021 khi dẫn dắt Anh vào chung kết Euro 2020 trên cùng sân bóng trước Italy, nhưng lại phải chịu thất vọng theo cách kiểu Anh nhất có thể: thất bại trong loạt sút luân lưu.

Tuy nhiên, Southgate chắc chắn là một trong những HLV đội tuyển Anh thành công nhất mọi thời đại. Tỷ lệ thắng của ở các giải đấu lớn là 57% (13 trận thắng sau 23 trận) – chỉ Ramsey (67% – 8/12) là cao hơn. Trên tất cả các trận, Southgate (60,6%) có tỷ lệ thắng cao thứ tư trong số tất cả các HLV tiền nhiệm, sau Fabio Capello (66,7%), Ramsey (61,1%) và Glenn Hoddle (60,7%).

Việc Southgate tại vị khá lâu cũng là minh chứng cho việc ông hẳn đã làm điều gì đó tốt hơn người khác. Ở bóng đá hiện đại, việc tồn tại lâu trên ghế huấn luyện ngày càng hiếm. Thậm chí, trong lịch sử đội tuyển Anh, chỉ có Walter Winterbottom (139) và Ramsey (113) là có 100 trận trên cương vị huấn luyện viên. Nhìn chung, rất ít huấn luyện viên đạt mốc 100 trận dẫn dắt một đội tuyển quốc gia.

Didier Deschamps vẫn đang dẫn dắt tuyển Pháp sau khi đạt 100 trận vào tháng 11-2019, trong khi Joachim Loew rời Đức vào năm 2021 sau khi cầm quân 198 trận. Các HLV đội tuyển quốc gia châu Âu khác phụ trách hơn 100 trận đấu: Lars Lagerback của Thụy Điển, Morten Olsen của Đan Mạch, Vicente del Bosque của Tây Ban Nha và Otto Rehhagel của Hy Lạp.

Không còn nghi ngờ gì nữa, Southgate đã giúp Anh trở thành một trong những quốc gia hàng đầu châu Âu kể từ khi được bổ nhiệm vào năm 2016, nhưng cũng công bằng mà nói rằng họ vẫn còn lâu mới trở thành đội mạnh nhất châu Âu.

Trong nhiệm kỳ của Southgate, 76 trận đấu của đội tuyển Anh là các trận đấu có tính cạnh tranh (tức là không bao gồm các trận giao hữu quốc tế) và ông đã dẫn dắt Tam Sư giành chiến thắng trong 46 trận đấu đó. Tỷ lệ thắng 60,5% đó là khá tốt, nhưng vẫn kém những HLV ở 6 quốc gia châu Âu khác trong cùng thời kỳ Southgate phụ trách: Bỉ, Pháp, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Hà Lan và Đức.

Trong số 24 trận đấu mà Southgate dẫn dắt tuyển Anh đều gặp các đối thủ được xếp hạng trong top 10 FIFA tại thời điểm thi đấu, thì có 7 chiến thắng. Có thể hiểu là tuyển Anh của ông không thể đánh bại các quốc gia lớn. Nếu tính riêng các giải đấu lớn (World Cup/Euro) thì Anh chỉ thắng duy nhất 1 đội được xếp hạng trong top 10 FIFA là trận thắng 2-1 ở bán kết Euro 2020 trước Đan Mạch sau hiệp phụ. Mà trận đấu này lại còn diễn ra tại Wembley. Ở 4 trận đấu còn lại tại các giải lớn, Anh thua Bỉ 2 lần tại World Cup 2018, thua Pháp tại World Cup 2022 và thua Italy ở chung kết Euro 2020.

Tất nhiên, Southgate đã giúp Anh lọt vào trận chung kết giải đấu lớn đầu tiên sau 55 năm, suýt nữa vào chung kết World Cup 2018. Nhưng hai trận đấu đó cho thấy một trong những vấn đề mà nhiều người nhận thấy với đội tuyển Anh của Southgate: Không có đủ bản lĩnh.

Họ sớm dẫn trước ở cả trận chung kết Euro 2020 và bán kết World Cup 2018 (trước Croatia), nhưng không ra đòn loại trực tiếp mà chơi hết sức thận trọng, sợ thua trận. Nó là thói quen xấu của Anh dưới thời Southgate tại Euro 2024, mặc dù khởi đầu chói sáng nhưng càng đá càng sợ thua.

Đó thật sự là điều đáng tiếc khi Anh luôn sở hữu nhiều cầu thủ tấn công giỏi dưới thời Southgate. Phần lớn niềm hy vọng đó chắc chắn sẽ được đặt vào Harry Kane. Kane là cầu thủ đáng tin cậy nhất trong nhiệm kỳ của ông. Đội trưởng tuyển Anh đã vượt qua kỷ lục ghi bàn mọi thời đại của Wayne Rooney khi có 60 trong số 65 bàn thắng cho đội tuyển Anh dưới thời Southgate. Con số đó chỉ bị vượt qua bởi Cristiano Ronaldo (69 cho Bồ Đào Nha) và Romelu Lukaku (66, Bỉ) trong các trận đấu quốc tế kể từ khi Southgate được bổ nhiệm.

Kane đã đóng góp 29% trong số 209 bàn thắng của đội tuyển Anh dưới thời Southgate, với con số đáng kinh ngạc là 42 bàn nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác cho Tam sư trong 8 năm đó, trước Raheem Sterling (18), Marcus Rashford (16) và Bukayo Saka ( 11). Không có gì đáng ngạc nhiên khi Kane cũng là cầu thủ được Southgate sử dụng nhiều nhất. 78 lần ra sân của anh nhiều hơn 11 lần so với thành tích tốt tiếp theo là Kyle Walker (67), Jordan Pickford (65) và John Stones (65).

Cho đến nay, Southgate đã sử dụng 99 cầu thủ khác nhau trong 99 trận dẫn dắt đội tuyển quốc gia của mình. Người ta kỳ vọng rất cao vào việc đội tuyển Anh cuối cùng sẽ có màn trình diễn tại Euro 2024 khi họ đối đầu với Thụy Sĩ ở tứ kết. Áp lực đang rất lớn với Southgate khi 4 trận vừa qua kém xa kỳ vọng. Vì thế mà một thất bại vào cuối tuần này chắc chắn sẽ đặt dấu chấm hết cho nhiệm kỳ huấn luyện viên đội tuyển Anh của Southgate, nhưng ông hy vọng sẽ giành được thêm ba chiến thắng nữa cho đội của mình để kết thúc ở vị trí cao nhất.

HỒ VIỆT