Tranh cãi giữa Nga và phương Tây về 'bom bẩn' ở Ukraine ngày càng nóng

Ngày 25-10, Nga lên tiếng tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) rằng Kiev đang chuẩn bị sử dụng “bom bẩn” trên chiến trường Ukraine. Trong thư gửi Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia cảnh báo rằng Nga sẽ coi việc Ukraine sử dụng “bom bẩn” là “một hành động khủng bố hạt nhân”. Phó Đại sứ Nga tại LHQ Dmitry Polyansky cho biết bằng chứng nằm trong thông tin tình báo đã được Nga chia sẻ với các đối tác phương Tây với “mức độ thông quan cần thiết”.

Dân thường được sơ tán khỏi tỉnh Kherson (Ukraine) đang do Nga kiểm soát đến ga đường sắt ở thị trấn Dzhankoi (Crimea) ngày 24-10. Ảnh: REUTERS

Tại cuộc họp Ủy ban thứ nhất của Đại hội đồng LHQ ngày 25-10, ông Konstantin Vorontsov, Phó Giám đốc Cục Kiểm soát không phổ biến vũ khí của Bộ Ngoại giao Nga, nói rằng Nga tin một số nước phương Tây có thể đang giúp Ukraine chế tạo “bom bẩn”, theo hãng thông tấn TASS. Theo ông Vorontsov, kế hoạch của phương Tây và Ukraine là sẽ chủ động sử dụng “bom bẩn” chống lại lực lượng Nga trên chiến trường Ukraine, sau đó đổ tội cho Nga sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt, “mục tiêu muốn cáo buộc đó khởi động một chiến dịch chống Nga mạnh mẽ, làm suy yếu niềm tin vào Moscow và các đối tác, dẫn đến việc Nga bị cô lập trên trường quốc tế”.

Ông Vorontsov xác định cụ thể rằng Ukraine đang chế tạo “bom bẩn” ở nhà máy quặng miền Đông (TP Zhovti Vody, tỉnh Dnipropetrovsk) và Viện nghiên cứu hạt nhân (thủ đô Kiev) dưới sự hỗ trợ cung cấp nguyên liệu từ phương Tây.

Phía ngược lại, phương Tây và Ukraine cho rằng Nga mới chính là bên muốn sử dụng “bom bẩn” ở chiến trường Ukraine, rồi đổ tội cho chính phủ Kiev. Ngày 24-10, các bộ trưởng Quốc phòng Pháp - Anh - Mỹ ra tuyên bố chung cho rằng cáo buộc từ phía Nga là “sai sự thật rõ ràng”. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo Nga “không được sử dụng nó như một cái cớ” để leo thang thêm. Mỹ cảnh báo Nga sẽ nhận “hậu quả nghiêm trọng” nếu sử dụng “bom bẩn” hay vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Ukraine.

Ngày 25-10, Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba cho biết Ukraine đã mời các thanh sát viên Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA) đến để “chứng minh rằng Ukraine không có bất kỳ loại “bom bẩn” nào, cũng như không có kế hoạch phát triển chúng”. IAEA xác nhận điều này. Cả hai địa điểm này đều đã bị IAEA kiểm tra trước đó.

Tuy nhiên, đài RT dẫn lời ông Polyansky rằng có “nhiều dấu hiệu” cho thấy Ukraine đang cắt giảm chương trình chế tạo “bom bẩn” trong bối cảnh Nga liên tục đánh động về vấn đề này và Ukraine có thể có đủ thời gian thực hiện việc này trước khi các thanh sát viên IAEA tới.

Người phát ngôn của LHQ Stephane Dujarric đề nghị “tất cả các bên tránh bất kỳ hành động nào có thể dẫn đến tính toán sai lầm và leo thang xung đột vốn đã tàn khốc”.

ĐĂNG KHOA