Trung Quốc mở rộng quyền lực cho Quân ủy Trung ương

Sau hai năm bàn bạc, Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc đã thông qua Luật Quốc phòng sửa đổi vào ngày 26-12-2020. Trong đó, có ba điều đã bị loại bỏ, hơn 50 điều đã được sửa đổi, và có sáu điều bổ sung.

Trung Quốc trao quyền lớn hơn cho Quân ủy Trung ương - do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đứng đầu - để huy động các nguồn lực quân sự và dân sự bảo vệ lợi ích quốc gia cả trong và ngoài nước, tờ South China Morning Post đưa tin.

Các điều khoản sửa đổi đối với Luật Quốc phòng - có hiệu lực từ ngày 1-1 - giảm bớt vai trò của Quốc vụ viện Trung Quốc trong việc hoạch định chính sách quân sự, và trao thêm quyền quyết định cho Quân ủy Trung ương.

Đây là lần đầu tiên các cụm từ "sự chia rẽ" và bảo vệ "lợi ích phát triển" đã được thêm vào luật làm cơ sở cho việc huy động và triển khai quân đội và lực lượng dự bị.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là người đứng đầu Quân ủy Trung Ương. Ảnh: TÂN HOA XÃ

Luật cũng đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một cơ chế phối hợp toàn quốc để huy động các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân tham gia nghiên cứu các công nghệ quốc phòng mới từ vũ khí thông thường đến các lĩnh vực phi truyền thống như an ninh mạng, vũ trụ và điện từ.

Các nhà phân tích quân sự và chính trị cho biết các điều khoản sửa đổi nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo quân sự của đất nước dưới thời ông Tập. Theo đó, bộ luật cung cấp cơ sở pháp lý để đối phó với những thách thức trong bối cảnh căng thẳng đối đầu giữa Trung Quốc và Mỹ ngày càng gia tăng.

Ông Deng Yuwen - cựu phó tổng biên tập tờ Study Times của đảng Cộng sản Trung Quốc - cho biết các điều khoản sửa đổi nhằm hợp pháp hóa và chính thức áp dụng tính chất “đặc biệt” của hệ thống chính trị và quân sự của Trung Quốc khi đối phó với các tình huống có thể gây tổn hại đến quốc gia này cả ở trong và ngoài nước.

Ông Zeng Zhiping - một chuyên gia luật quân sự tại Đại học Soochow và là một trung tá đã nghỉ hưu - cho biết một trong những thay đổi lớn của luật là giảm vai trò của Quốc vụ viện trong việc xây dựng các nguyên tắc phòng thủ quốc gia, quyền chỉ đạo và điều hành việc huy động các lực lượng vũ trang.

Theo ông Zeng, “Quân ủy Trung ương bây giờ chính thức chịu trách nhiệm hoạch định các nguyên tắc và chính sách quốc phòng, trong khi Quốc vụ viện trở thành một cơ quan đơn thuần chỉ để cung cấp hỗ trợ cho quân đội”.

“Đó là một sự tương phản lớn khi so sánh với các nước phát triển như Israel, Đức và Pháp, những quốc gia đặt lực lượng vũ trang dưới sự lãnh đạo của dân sự. Ngay cả ở Mỹ, Bộ quốc phòng do dân sự lãnh đạo cũng đóng vai trò quan trọng hơn cả Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân của họ” - ông Zeng nói thêm.

Chuyên gia quân sự Chi Le-yi cho rằng luật quốc phòng sửa đổi này có thể được coi là phản ứng mới nhất của Bắc Kinh đối với chính sách ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc do Mỹ đưa ra.

"Việc sửa đổi luật cũng là một lời kêu gọi của đảng đến tất cả người dân Trung Quốc hãy sẵn sàng cho cuộc huy động quân sự toàn quốc, điều mà đảng chưa bao giờ thực hiện kể từ khi lên nắm quyền vào năm 1949" - ông Chi nói thêm.

DƯƠNG KHANG