Trưởng thành và phát triển, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới

Từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (tháng 9/1960), Ủy ban Kiểm tra (UBKT) được thành lập đến cấp quận ủy, huyện ủy và tương đương. 76 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy đảng, UBKT các cấp đã thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng, chủ động tham mưu và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ do cấp ủy giao.

Đội ngũ cán bộ kiểm tra luôn đoàn kết, giữ vững nguyên tắc, lựa chọn đúng việc, chủ động cách làm; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, kịp thời trên tinh thần khách quan, công tâm, thận trọng, quyết liệt, lấy “xây” làm chính. Nhất là những năm gần đây, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, UBKT các cấp đã đề xuất tham mưu chương trình kiểm tra và thực hiện hiệu quả các cuộc kiểm tra, góp phần quan trọng vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đấu tranh nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.

Hoạt động của ngành Kiểm tra Đảng tỉnh gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh sau Cách mạng tháng Tám 1945, qua các kỳ Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh, từ Đại hội I đến Đại hội III, Đảng bộ tỉnh chưa có Ban Kiểm tra, chỉ mới phân công đồng chí trong cấp ủy phụ trách công tác kiểm tra Đảng. Ngày 6/3/1956, Bộ Chính trị ra Nghị quyết số 04-NQ/TW về tăng cường công tác kiểm tra và thành lập ban kiểm tra các cấp. Ngày 10/12/1956, hội nghị Tỉnh ủy mở rộng đã quyết nghị cử Ban Kiểm tra của tỉnh gồm 3 đồng chí, cũng kể từ ngày 10/12/1956, Ban Kiểm tra Đảng tỉnh được Ban Chấp hành Trung ương công nhận là một ban Đảng của tỉnh.

Phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành, ngành Kiểm tra Đảng tỉnh đã không ngừng lớn mạnh. Khi mới thành lập chỉ có 3 đồng chí ủy viên và một số cán bộ giúp việc, đến nay, từ tỉnh đến cơ sở có trên 1.450 cán bộ làm công tác kiểm tra, trong đó trên 90 cán bộ kiểm tra chuyên trách. Đa số cán bộ được đào tạo cơ bản về trình độ chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị.

Hoạt động của UBKT các cấp thời gian qua luôn gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để tiến hành công tác kiểm tra, giám sát (KT, GS) một cách chủ động, khách quan, toàn diện, thận trọng, chặt chẽ, trọng tâm là kiên quyết, kiên trì tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đặc biệt, trong các nhiệm kỳ gần đây, công tác KT, GS, kỷ luật Đảng tại Đảng bộ tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình ủng hộ, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển.

Đồng chí Lê Văn Bảo, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy điều hành hội nghị giao ban công tác kiểm tra, giám sát.

Với phương châm “kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm”, “giám sát mở rộng”, ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVII, nhiệm kỳ 2020-2025, UBKT các cấp đã chủ động tham mưu, giúp cấp ủy cấp mình tuyên truyền, phổ biến và quán triệt, triển khai thực hiện nghị quyết đại hội các cấp và các quy định, hướng dẫn của Trung ương về công tác KT, GS; kịp thời ban hành, sửa đổi, bổ sung quy chế làm việc của UBKT và xây dựng chương trình KT, GS toàn khóa, nhiệm kỳ 2020-2025, kế hoạch KT, GS hàng năm và chủ động triển khai.

Nổi bật là UBKT Tỉnh ủy tham mưu Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy kiểm tra, kết luận, xử lý dứt điểm nhiều vụ việc khó, phức tạp, phát sinh từ lâu, như: Kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các dự án, gói thầu mua sắm trang thiết bị của Công ty AIC; giám sát, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm liên quan đến việc mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao, liên doanh, liên kết trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch Covid-19...

Nhìn chung, các cuộc KT, GS được tiến hành chủ động, khách quan, thận trọng và chặt chẽ, đúng phương pháp, nguyên tắc, quy trình, thủ tục quy định; coi trọng công tác thẩm tra, xác minh, kết hợp hài hòa giữa “xây” và “chống”; thực hiện hiệu quả quy chế phối hợp giữa UBKT Tỉnh ủy với các tổ chức đảng, các ban, ngành liên quan; xử lý dứt điểm đơn thư khiếu nại, tố cáo.

Qua KT, GS đã kịp thời phát hiện, kết luận rõ, xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm minh các tổ chức đảng, đảng viên có khuyết điểm, vi phạm, giúp ổn định tình hình ngay tại cơ sở; đồng thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót về cơ chế, chính sách, pháp luật, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung theo quy định. Bên cạnh đó, UBKT Tỉnh ủy kịp thời kiểm tra những vụ việc phức tạp theo chỉ đạo của UBKT Trung ương, những vụ việc mới phát sinh cũng được phát hiện, kiểm tra, xử lý nghiêm minh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và tạo được đồng tình cao trong xã hội.

Công tác KT, GS của UBKT các cấp trong tỉnh đã có những chuyển biến tích cực cả trong nhận thức và hành động, chất lượng, hiệu quả được nâng lên rõ rệt, góp phần nâng cao năng lực và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên. Tuy nhiên, công tác KT, GS của UBKT ba cấp thời gian qua vẫn có mặt hạn chế, như: Một số cấp ủy, tổ chức đảng ở cơ sở chưa thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ KT, GS. Việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra đảng viên và tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm chưa nhiều, chất lượng chưa cao.

Một số cuộc KT, GS, giải quyết tố cáo chưa chú trọng công tác thẩm tra, xác minh; một số trường hợp thi hành kỷ luật chưa đúng thẩm quyền, nội dung, tính chất, mức độ và nguyên nhân vi phạm. Năng lực và kinh nghiệm thực tiễn của một số cán bộ kiểm tra chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Việc thực hiện điều động, luân chuyển cán bộ kiểm tra theo tinh thần Kết luận số 312-TB/TW, ngày 9/3/2010, Kết luận số 23-KL/TW, ngày 10/12/2021 của Ban Bí thư chưa được nhiều...

Để tăng cường công tác xây dựng Đảng, làm cho Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ mới, đòi hỏi cấp ủy, UBKT và đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp trong thời gian tới cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, thường xuyên quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời Điều lệ Đảng, các quy định, hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT, đội ngũ cán bộ và nhân dân về công tác KT, GS, đặc biệt là đối với người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng; cụ thể hóa các nghị quyết, quy chế, quy định phù hợp với thực tiễn địa phương, đơn vị. Chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch KT, GS toàn khóa, hàng năm; nội dung KT, GS phải bám sát tình hình, nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng của địa phương, đơn vị.

Thứ hai, tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm và hành động của các cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong công tác KT, GS, kỷ luật Đảng. Cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cấp ủy phải lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tốt công tác KT, GS; tạo điều kiện thuận lợi và là chỗ dựa vững chắc để UBKT các cấp thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Thứ ba, cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp tăng cường KT, GS, chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên ngay từ khi còn manh nha, với phương châm lấy “xây” là chính; kịp thời phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy, bảo vệ cái đúng, bảo vệ người tốt, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá vì lợi ích chung.

Thứ tư, UBKT các cấp đẩy mạnh thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng, trọng tâm là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; KT, GS cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, vi phạm những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương; những lĩnh vực, địa bàn dễ xảy ra vi phạm, tham nhũng, tiêu cực; những nơi có nhiều vấn đề nổi cộm, gây bức xúc trong xã hội. Khi các vụ việc vi phạm được phát hiện, phải kịp thời kiểm tra, kết luận và xử lý nghiêm minh, kịp thời.

Phối hợp chặt chẽ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất giữa công tác KT, GS của Đảng với công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, KT, GS của các cơ quan Nhà nước, MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội. UBKT cấp trên thường xuyên chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT cấp dưới thực hiện công tác KT, GS, nhất là trong xử lý các vụ việc phức tạp.

Thứ năm, các cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên quan tâm kiện toàn tổ chức bộ máy và tăng cường cán bộ cho UBKT các cấp đáp ứng với chức năng, nhiệm vụ được giao. Quan tâm công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, điều động cán bộ, kịp thời thay thế, bổ sung những cán bộ trẻ, có năng lực; tạo nguồn cán bộ đủ năng lực, bản lĩnh vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Thực hiện tốt công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra. Tiếp tục nghiên cứu, quan tâm và thực hiện tốt chế độ, chính sách cho cán bộ làm công tác kiểm tra.

Trải qua 76 năm xây dựng và trưởng thành, UBKT ba cấp trong tỉnh đã góp phần xây đắp thêm truyền thống vẻ vang của cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra các cấp, đó là: “Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật”. Mỗi cơ quan UBKT và cán bộ kiểm tra phải biết trân trọng, giữ gìn và phát huy hơn nữa truyền thống tốt đẹp của ngành, phấn đấu khắc phục có hiệu quả những yếu kém, bất cập để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.

Nguyễn Anh Tuấn

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy