Truy tìm tội phạm trên không gian mạng

Những vụ lừa đảo xuyên biên giới trên không gian mạng với số tiền lên tới hàng trăm tỷ đồng; hay những đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng, giả danh bác sĩ lừa đảo người bệnh ung thư... diễn ra nhức nhối. Nhiều nạn nhân bị sập bẫy mất tiền tỷ trong chớp mắt.

Ít ai biết rằng, người góp phần trực tiếp vào việc tìm ra nhiều đối tượng lừa đảo xuyên quốc gia trong một số vụ án như thế lại là một cán bộ trẻ - Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng, Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Bắc Giang. Anh vừa được nhận giải thưởng "Thanh niên sống đẹp" do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam trao tặng.

Phá chuyên án đánh bạc hơn 2.800 tỷ đồng

Chia sẻ tại lễ vinh danh "Thanh niên sống đẹp" - giải thưởng danh giá của Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam trao tặng vào ngày 16/10 vừa qua, Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng cho biết, khi tham gia vào mỗi chuyên án lớn, anh bận bịu tới mức mỗi ngày chỉ ngủ vài tiếng, 3-4 tháng cũng không về thăm nhà. Tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi, các hình thức lừa đảo đa dạng, tội phạm hoạt động "ẩn" trên không gian mạng, địa bàn không chỉ trong nước, mà còn xuyên quốc gia. Điều đó đòi hỏi Thượng úy Hoàng không ngừng học hỏi, liên tục cập nhật kiến thức, mà còn cần tỉ mỉ, tận tâm nghiên cứu, tìm tòi và hơn hết là sự nhạy cảm, sắc bén trong nghiệp vụ, tinh thông về công nghệ, đôi khi có thêm cái "duyên" của nghề nghiệp.

Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng được vinh danh tại lễ trao giải "Thanh niên sống đẹp” năm 2024.

Một trong những chuyên án xuất sắc của Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng đã được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vào ngày 25/12/2023 là chuyên án đấu tranh với nhóm đối tượng "Tổ chức đánh bạc và đánh bạc" trên website "clmm.me" và "clmmz.me" với khoảng 70.000 tài khoản ví điện tử tham gia, có tổng số tiền đánh bạc hơn 2.800 tỷ đồng và thu ngân sách hơn 11 tỷ đồng. Anh chia sẻ, đây là đường dây đánh bạc đặc biệt lớn, mới xuất hiện vào năm 2021, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình trật tự xã hội.

Qua rà soát, Thượng úy Hoàng phát hiện, khoảng đầu năm 2022, hoạt động tổ chức đánh bạc dựa trên mã giao dịch của ví điện tử Momo phát triển, phổ biến trên không gian mạng. Nhận thấy loại tội phạm này có phương thức thủ đoạn mới, tinh vi, dễ tham gia, được quảng cáo rộng rãi trên khắp các nền tảng mạng xã hội dẫn tới thu hút số lượng lớn người chơi tham gia, anh đã chủ động rà soát, nghiên cứu, xác minh. Kết quả phát hiện website "clmm.me" là một trong những website có lượng giao dịch đánh bạc và số người chơi tham gia lớn nhất đang hiện hành (ước tính mỗi ngày tổng số tiền giao dịch đánh bạc khoảng 3-4 tỷ đồng với hàng chục nghìn người tham gia).

Khi phát hiện tính chất, quy mô đặc biệt lớn của website trên, anh đã chủ động báo cáo lãnh đạo đơn vị và đề xuất lãnh đạo chỉ đạo cán bộ tham gia xác minh tìm đối tượng quản trị, vận hành website. Một thời gian ngắn sau đã phát hiện đối tượng nghi vấn quản trị, vận hành website "clmm.me" là Ngô Đức Hạ (SN 1998, trú tại căn hộ chung cư ở Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội).

Quá trình điều tra, anh đã tổng hợp, nghiên cứu, phân tích, đánh giá hàng trăm tài khoản ngân hàng, ví điện tử liên quan đến website "clmm.me" và đối tượng Ngô Đức Hạ. Từ tháng 3/2021 đến tháng 12/2022, đối tượng lập trình, vận hành thêm website "clmmz.me" để hoạt động phạm tội. Giúp sức cho Hạ là 4 đối tượng, trong đó có Vũ Công Tới (SN 2001, quê ở Thái Bình, đang ở tại Tây Mỗ, Hà Nội) hỗ trợ vận hành website, cùng 3 người phụ trách quảng cáo cho website, cũng là quản trị viên các kênh YouTube với tổng số hơn 2 triệu người theo dõi.

Để nắm bắt di biến động của các đối tượng, Thượng úy Hoàng cùng đồng đội liên tục đi công tác tỉnh ngoài, không quản ngày đêm, đường xa, mưa gió, kiên trì khắc phục khó khăn để thu thập chứng cứ. Qua đó đã xác định Ngô Đức Hạ cầm đầu đường dây có hành vi "Tổ chức đánh bạc và đánh bạc" trên không gian mạng với phương thức thủ đoạn mới, hết sức tinh vi, có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng, các đối tượng đã thực hiện hành vi "Tổ chức đánh bạc" cho hàng chục nghìn người trên phạm vi cả nước tham gia với tổng số tiền giao dịch đánh bạc khoảng 2.000 tỷ đồng. Anh đã tham mưu lãnh đạo đơn vị báo cáo Ban Giám đốc cho xác lập chuyên án đấu tranh. Khi thời cơ phá án đã chín muồi, Công an tỉnh Bắc Giang triển khai lực lượng tiến hành bắt giữ, khám xét khẩn cấp 7 đối tượng có hành vi "Tổ chức đánh bạc" và "Đánh bạc". Mở rộng điều tra, cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố 33 bị can, trong đó có 8 bị can về tội tổ chức đánh bạc và 25 bị can về tội đánh bạc.

Không những chặt đứt đường dây đánh bạc trên không gian mạng có quy mô đặc biệt "khủng", mà quá trình điều tra, anh còn phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước để kiến nghị khắc phục. Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng 3.

Miệt mài với những chuyên án lớn

Tốt nghiệp chuyên ngành trinh sát phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, khóa D39, Học viện CSND, Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng về nhận công tác tại Đội Cảnh sát hình sự, Công an TP Thái Nguyên. Anh cho biết: "Khi đó, em chưa có thời gian nghiên cứu sâu về tội phạm công nghệ cao. Tới năm 2022, Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm công nghệ cao được thành lập, em chuyển về đây, với lợi thế đã học, em có thời gian nghiên cứu sâu các vụ án công nghệ cao", Hoàng kể.

Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng.

Ngoài trau dồi kiến thức, anh còn chịu khó học hỏi đồng nghiệp ở các tỉnh bạn đã có cách làm hay trong đấu tranh với loại tội phạm này, từ đó nghiên cứu phương pháp mới để đấu tranh. Một trong những chuyên án lớn mà anh lập thành tích vào năm 2023 là trực tiếp phát hiện đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản dưới hình thức giả danh nhân viên các ngân hàng lớn làm thủ tục cho vay vốn lãi suất ưu đãi với hàng chục nghìn người trên phạm vi cả nước. Đường dây có hơn 40 đối tượng, phân bố ở 10 điểm, có sự liên kết hỗ trợ nhau để luân chuyển số tiền lừa đảo, sau đó sử dụng biện pháp rửa tiền thông qua game bài để chuyển thành tiền mặt cho các đối tượng tiêu xài, số tiền lừa đảo chiếm đoạt gần 100 tỷ đồng.

Ngoài ra, Hoàng còn trực tiếp hướng dẫn, tham mưu lãnh đạo đơn vị phối hợp Công an huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang đấu tranh chuyên án với nhóm 60 đối tượng giả danh y, bác sĩ bán thuốc điều trị ung bướu "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" của hàng chục nghìn bệnh nhân trên phạm vi cả nước, với tổng số tiền khoảng 180 tỷ đồng.

Từ đầu năm 2024 đến nay, anh trực tiếp phát hiện và phối hợp tham gia 3 chuyên án: Giả danh cảnh sát môi trường, thanh tra môi trường thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của hàng trăm cơ sở kinh doanh có điều kiện trên cả nước; chuyên án nhóm đối tượng bán thiết bị định vị tại tỉnh Thái Bình lừa đảo chiếm đoạt tài sản của hàng nghìn bị hại; chuyên án đấu tranh với nhóm đối tượng "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" dưới hình thức đầu tư tài chính và "rửa tiền" hàng tỷ đồng cho các đường dây tội phạm trong nước và quốc tế...

Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng chia sẻ, đấu tranh với tội phạm công nghệ cao có rất nhiều khó khăn. Khác với tội phạm hình sự, tội phạm công nghệ cao không có biên giới, có thể là bất kỳ ai hiểu biết công nghệ thông tin, chỉ cần 1 thiết bị điện tử, ngồi trong phòng và không ra ngoài, nên rất khó phát hiện. Để phát hiện dấu vết của các đối tượng, cần phải tỉ mỉ, thận trọng, thật sự kiên trì vì khối lượng dữ liệu liên quan rất lớn để phân tích, tìm ra điểm mấu chốt để đột phá.

Ngoài công việc chuyên môn, anh còn nhiệt tình tham gia công tác Đoàn với nhiều việc làm ý nghĩa vì cộng đồng. Trong 2 năm qua, anh đã tổ chức và phối hợp tổ chức hàng chục hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, trao tặng hơn 500 phần quà với tổng trị giá hơn 200 triệu đồng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, gia đình có công với cách mạng và gia đình chính sách. Những cống hiến và việc làm cao đẹp của Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng cho sự bình yên của nhân dân đã được Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tôn vinh là tấm gương "Thanh niên sống đẹp".

Thượng úy Nguyễn Duy Hoàng được Bộ trưởng Bộ Công an tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong công tác đấu tranh chuyên án với nhóm đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản dưới hình thức tuyển cộng tác viên làm việc tại nhà, với khoảng 40.000 người trên cả nước, chiếm đoạt số tiền 15 tỷ đồng. Anh được Tỉnh đoàn Bắc Giang tặng danh hiệu "Gương mặt trẻ tiêu biểu tỉnh Bắc Giang năm 2023"; Giám đốc Công an tỉnh tặng danh hiệu "Gương mặt trẻ Công an tỉnh Bắc Giang tiêu biểu năm 2023"; UBND tỉnh tặng danh hiệu "Công dân Bắc Giang ưu tú năm 2024".

Trần Hằng