Tướng da màu làm bộ trưởng quốc phòng Mỹ?

Ông Lloyd J. Austin trong một cuộc điều trần trước Quốc hội Myã̉nh: AP

Lựa chọn này của ông Biden khá bất ngờ vì ứng viên nổi bật trong thời gian qua là bà Michele Flournoy. Ông Biden cũng đã cân nhắc ông Jeh Johnson, cựu cố vấn Lầu Năm góc, cựu bộ trưởng an ninh nội địa.

Là sĩ quan chuyên nghiệp, ông Austin có thể sẽ bị một số nghị sĩ và người trong ngành phản đối vì cho rằng cần có ranh giới rõ ràng giữa lãnh đạo dân sự và quân sự trong Lầu Năm góc. Dù nhiều bộ trưởng quốc phòng trước đây từng phục vụ quân đội trong thời gian ngắn nhưng chỉ có 2 người là George C. Marshall và James Mattis là sĩ quan chuyên nghiệp. Dù ông Mattis vẫn được đánh giá cao về chuyên môn và trí tuệ, những người chỉ trích cho rằng ông có xu hướng trọng dụng những sĩ quan quân đội hơn quan chức dân sự. Ông Mattis từ chức vào tháng 12/2018 vì bất đồng với chính sách của Tổng thống Donald Trump.

Giống như ông Mattis, ông Austin sẽ cần được Quốc hội Mỹ cho phép ngoại lệ để trở thành bộ trưởng quốc phòng. Quốc hội Mỹ luôn chủ trương bổ nhiệm lãnh đạo dân sự cho quân đội từ khi vị trí này bắt đầu có năm 1947 và ngăn những sĩ quan quân đội nghỉ hưu gần đây nắm giữ vai trò này. Một nguồn tin nói rằng chọn ông Austin là chọn người tốt nhất có thể, nhưng cũng thừa nhận áp lực phải chọn ứng viên da màu.

Ông Austin, 67 tuổi, tốt nghiệp Học viện quân sự West Point và đã có 41 năm mặc quân phục.
Ông Biden biết ông Austin ít nhất từ khi vị tướng này chỉ huy lực lượng Mỹ và liên quân ở Iraq, khi ông Biden là phó tổng thống. Ông Austin là chỉ huy quân đoàn đa quốc gia do Mỹ dẫn đầu tại Baghdad hồi năm 2008, khi Tổng thống Barack Obama đắc cử, sau đó ông chỉ huy lực lượng Mỹ từ năm 2010-2011.

Năm 2012, ông Austin trở thành phó tham mưu trưởng da màu đầu tiên của lục quân Mỹ. Một năm sau, ông trở thành tư lệnh Bộ chỉ huy trung tâm Mỹ, là người đề ra và triển khai chiến lược quân sự của Mỹ nhằm xóa sổ lực lượng Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria.

Năm 2016, ông Austin nghỉ hưu. Quốc hội Mỹ đến nay mới cho phép ngoại lệ hai lần, gần đây nhất là trường hợp ông James Mattis.

Ông Austin nổi tiếng là có phong cách lãnh đạo quyết liệt, nhất quán và sắc bén. Ông được đánh giá là sẽ không trở thành một bộ trưởng quốc phòng khuôn mẫu, không chỉ vì kinh nghiệm dày dạn mà còn vì ông luôn tránh gây chú ý.

Ông được chính quyền Obama tín nhiệm vì hiệu quả hoạt động ở Iraq và tại Bộ chỉ huy trung tâm, dù ông bất đồng với ông Obama về việc rút quân hoàn toàn khỏi Iraq vào tháng 12/2011. Ông Austin tham gia chiến tranh Iraq từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc.

Bình Giang