Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện
Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh, đến cuối năm 2021, toàn tỉnh có 251.545 người tham gia BHXH, đạt tỷ lệ bao phủ 35,7% so với lực lượng lao động, vượt 0,7% kế hoạch. Trong đó, việc phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đạt kết quả tích cực với 14.345 người tham gia, tăng 4.185 người (41,2%) so với năm 2020, đạt 106% so với kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Tuy nhiên, những tháng đầu năm 2022, số lượng người tham gia BHXH tự nguyện giảm.
Tuyên truyền người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tại chợ Phố Hiến (thành phố Hưng Yên)
Sụt giảm người tham gia BHXH tự nguyện
Theo số liệu của BHXH tỉnh, đến hết tháng 2.2022, toàn tỉnh có 13.051 người tham gia BHXH tự nguyện; giảm 1.066 người (7,6%) so với tháng 1.2022, giảm 1.294 người (0,9%) so với tháng 12.2021. Trong tháng 3.2022, toàn tỉnh tuy phát triển mới được 321 người nhưng vẫn giảm 973 người so với tháng 12.2021.
Theo đánh giá của BHXH tỉnh, số người tham gia BHXH tự nguyện giảm do một số người đến kỳ hạn đóng tiền nhưng chưa tham gia đóng do từ ngày 1.1.2022, quy định về mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu tăng lên.
Theo quy định của Luật BHXH, mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn. Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ; cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.
Từ ngày 1.1.2022, mức chuẩn nghèo của khu vực nông thôn tăng từ 700 nghìn đồng/người/tháng lên 1,5 triệu đồng/người/tháng. Căn cứ theo mức chuẩn nghèo mới, từ ngày 1.1.2022, mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu cũng tăng theo. Điều này khiến nhiều người tham gia BHXH tự nguyện đắn đo, băn khoăn, lo lắng.
Ông Nguyễn Văn Nhã, xã Nguyễn Trãi, Ân Thi tham gia BHXH tự nguyện được 2 năm. Nhưng đến đầu năm 2022, mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu tăng lên, ông đã tạm dừng đóng. Ông Nhã cho biết: Là nông dân, tôi xác định còn sức lao động, còn làm được thì tiết kiệm, tham gia BHXH tự nguyện để về già được hưởng lương hưu, bảo đảm cuộc sống của bản thân, không phụ thuộc vào con, cháu. Tuy nhiên, từ đầu năm 2022, số tiền đóng BHXH tự nguyện tăng lên. Do vậy, tôi tạm dừng đóng vì chưa đủ điều kiện để đóng tiếp.
Chị Nguyễn Thị Luyện, xã Phương Chiểu (thành phố Hưng Yên) cho biết: Tôi dự định tham gia BHXH tự nguyện ở mức tối thiểu. Do dịch bệnh, việc kinh doanh của gia đình tôi bị ảnh hưởng nhiều, thu nhập bếp bênh, mức đóng tối thiểu BHXH tự nguyện tăng phần nào ảnh hưởng đến chi tiêu chung của gia đình. Vì vậy, tôi còn đắn đo chưa tham gia.
Tăng cường vận động người tham gia BHXH tự nguyện
Theo BHXH tỉnh, từ ngày 1.1.2022, mức đóng BHXH tự nguyện tăng, đồng thời mức Nhà nước hỗ trợ BHXH tự nguyện cũng tăng theo. Cụ thể, đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo được Nhà nước hỗ trợ 30%, tương đương 99.000 đồng/người/tháng, tăng 52.800 đồng so với năm 2021; hộ cận nghèo được hỗ trợ 25%, tương đương 82.500 đồng/người/tháng, tăng 44.000 đồng; những trường hợp khác được hỗ trợ 10%, tương đương 33.000 đồng/người/tháng, tăng 17.600 đồng. Sau khi được Nhà nước hỗ trợ, người tham gia BHXH tự nguyện ở mức tối thiểu sẽ phải đóng: Hộ nghèo 231.000 đồng/người/tháng; hộ cận nghèo 247.000 đồng/người/tháng; những trường hợp khác 297.000 đồng/người/tháng.
Anh Nguyễn Văn Quân, xã Hồng Nam (thành phố Hưng Yên) làm nghề tự do, thu nhập bấp bênh, được sự tuyên truyền, tư vấn của Đại lý thu BHXH, BHYT xã nên anh đã trích một phần thu nhập để tham gia BHXH tự nguyện. Anh Quân cho biết: Để tiết kiệm cho tương lai, yên tâm khi về già, nên tôi đã tham gia BHXH tự nguyện. Sau này khi về già, tôi vừa được hưởng lương hưu vừa được cấp thẻ BHYT. Vừa rồi, khi mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu tăng, tôi đã được nhân viên BHXH tư vấn mức đóng tăng thì mức hỗ trợ của Nhà nước cũng tăng theo và sau này các quyền lợi được hưởng sẽ ở mức cao hơn. Vì vậy, tôi vẫn duy trì tham gia BHXH tự nguyện.
Theo BHXH tỉnh, khi người dân tham gia BHXH tự nguyện với mức đóng cao hơn, trước mắt hàng tháng, quý, họ phải trích thêm một khoản tiền để đóng. Tuy nhiên, xét về lợi ích lâu dài, khi tham gia BHXH tự nguyện với mức đóng cao, quyền lợi được hưởng sẽ cao hơn vì các chế độ lương hưu, tử tuất sau này đều được tính dựa trên mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Để người dân hiểu rõ hơn về chính sách BHXH tự nguyện nói chung và những thay đổi về mức đóng BHXH tự nguyện từ năm 2022 nói riêng, BHXH tỉnh đã tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan; chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã; đại lý thu BHXH, BHYT… tăng cường truyền thông về chính sách BHXH, BHYT, đặc biệt là BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Nội dung tuyên truyền, tư vấn tập trung tuyên truyền cho người dân về biến động trong mức đóng BHXH tự nguyện; những lợi ích của chính sách BHXH tự nguyện, nhất là việc bảo đảm cho những rủi ro trong cuộc sống và tự chủ tài chính khi hết tuổi lao động; những ưu việt khi tham gia BHXH tự nguyện như: Được Nhà nước hỗ trợ mức đóng, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất khi người tham gia qua đời...
Cùng với đó, căn cứ vào kế hoạch giao của BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Hưng Yên năm 2022 cho các địa phương. BHXH tỉnh tăng cường kiện toàn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ cho các đại lý thu BHXH, BHYT, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH tự nguyện. BHXH tỉnh tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục… phục vụ ngày càng tốt hơn người tham gia BHXH tự nguyện.
