Vì sao dùng đất công nghiệp sai mục đích vẫn khó thu hồi ?

Bên ngoài cổng đề là nhà máy sản xuất dây và cáp điện Việt Á.

Như Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng từng phản ánh, năm 2009 Công ty Cáp điện Việt Á ký hợp đồng thuê 100.717 m2 (trong đó có khoảng hơn 60.000 m2 là diện tích nhà xưởng và khoảng 40.000 m2 là diện tích đất trống chưa triển khai) tại lô K, đường số 6, KCN Liên Chiểu để thực hiện dự án đầu tư nhà máy sản xuất các loại dây điện và cáp điện tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tuy vậy, Cty Cáp điện Việt Á đã không triển khai bất kỳ dự án sản xuất nào trên lô đất thuê trong thời gian dài, sử dụng đất sai mục đích khi cho các doanh nghiệp khác vào thuê trái phép khiến cho BQL KCN gặp khó khăn trong vấn đề quản lý đất đai, ảnh hưởng tới phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh. Do đó, TP đã có văn bản chỉ đạo, trước mắt cho phép Cty SDN (chủ đầu tư hạ tầng KCN Liên Chiểu) thu hồi 40.000 m2 đất trống tại lô đất thuê của Cty Cáp điện Việt Á.

Đại diện Cty SDN cho biết, năm 2015 đã khởi kiện Cty Cáp điện Việt Á ra Trung tâm Trọng tài quốc tế và đã có phán quyết cuối cùng, Cty Cáp điện Việt Á nợ tiền thuê lại đất trả hàng năm, tiền phí hạ tầng, tiền lãi phạt do chậm thanh toán, tiền phí trọng tài là 4.160.740.401 đồng. Thời điểm đó, BQL KCN và Chế xuất Đà Nẵng cũng ra thông báo về việc thu hồi dự án nhà máy sản xuất các loại dây diện, cáp điện của Cty Cáp điện Việt Á. Hiện tại toàn bộ tài sản nằm trên đất của Cty Cáp điện Việt Á đang được thế chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Hải Vân (BIDV Hải Vân). Trong đó có một phần tài sản (tường rào bao quanh) nằm trên diện tích đất trống 40.000 m² mà Cty SDN được phép thu hồi. Ngân hàng BIDV đã khởi kiện Cty Cáp điện Việt Á ra tòa và cũng đang được thi hành án thực hiện để yêu cầu Cty Cáp điện Việt Á phải thanh toán đầy đủ khoản nợ cho BIDV. Đại diện Cty SDN đề nghị các cơ quan có thẩm quyền hỗ trợ để có thể xử lý thu hồi diện tích đất trống 40.000 m² đồng thời xử lý dứt điểm việc chấm dứt dự án của Cty Cáp điện Việt Á tại lô đất thuê, xử lý dứt điểm việc cho thuê trái phép đang diễn ra tại lô đất này.

Nhưng bên trong là nhà xưởng cho doanh nghiệp khác thuê lại và đất trống, chẳng có nhà máy dây cáp điện nào.

Trong khi nhiều doanh nghiệp có nhu cầu sản xuất thực sự đang thiếu mặt bằng, không thể tiếp cận thuê đất trực tiếp trong các KCN thì việc sử dụng đất công nghiệp sai mục đích của Cty Việt Á càng gây bức xúc. Điều đáng nói, với các dự án chậm triển khai nếu không thu hồi đất sẽ gây lãng phí tài nguyên, thiệt hại cho ngân sách. Bởi lẽ, thống kê trung bình mỗi héc-ta đất công nghiệp tại Đà Nẵng sẽ tạo ra doanh thu khoảng 50 tỷ đồng/năm, nộp ngân sách 5 tỷ đồng. Trường hợp Cty Cáp điện Việt Á thuê 100.717 m2 suốt từ năm 2009 nhưng không triển khai dự án sản xuất đã gây lãng phí rất lớn. Theo qui định của Luật Đất đai, Chủ tịch UBND TP có quyền ra quyết định thu hồi đất. Tuy nhiên, khi thu hồi đất sẽ vướng tài sản, đất đai đang thế chấp trong các ngân hàng và tài sản của các công ty đang thuê lại của Cty Cáp điện Việt Á.

Đầu tháng 8-2022 vừa qua, sau khi lập đoàn kiểm tra, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Đà Nẵng đã ban hành Kết luận kiểm tra về hoạt động đầu tư của một số dự án trong KCN, trong đó có dự án của Cty Cáp điện Việt Á. Đoàn kiểm tra đã lập biên bản và ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với Cty Cáp điện Việt Á số tiền 85 triệu đồng. Lý do Cty Cáp điện Việt Á không thực hiện đúng nội dung tại Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư số 02/GCN-UBND do UBND thành phố Đà Nẵng cấp ngày 12-1-2006 (về lĩnh vực đầu tư, tổng vốn đầu tư, tiến độ thực hiện dự án).

Ngoài ra, Cty Cáp điện Việt Á phải thực hiện thủ tục điều chỉnh Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư này trong trường hợp việc điều chỉnh dự án đầu tư làm thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (về thông tin tổ chức kinh tế thực hiện dự án; mục tiêu, quy mô dự án về cho thuê mặt bằng). Cty Cáp điện Việt Á phải liên hệ trực tiếp với chủ đầu tư khu công nghiệp Liên Chiểu để thỏa thuận thống nhất về việc điều chỉnh mục đích sử dụng đất tại Hợp đồng thuê lại đất, nhằm đảm bảo theo quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư và mục đích sử dụng đất trong Khu công nghiệp Liên Chiểu... Cty Cáp điện Việt Á chỉ được phép triển khai hoạt động đối với các lĩnh vực có điều kiện khi đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định và được cơ quan quản lý chuyên ngành cấp giấy phép kinh doanh, giấy tờ có giá trị tương đương và đủ điều kiện kinh doanh theo quy định của pháp luật hiện hành.

Mặc dù chưa được cấp phép bổ sung mục đích cho thuê nhà xưởng vào giấy phép đầu tư như Kết luận kiểm tra, song hiện nay Cty Cáp điện Việt Á vẫn ngang nhiên cho thuê nhà xưởng hoạt động trên lô đất tại KCN Liên Chiểu. Đáng nói hơn, dù sử dụng đất sai mục đích nhiều năm; dù không đầu tư dự án nhà máy sản xuất các loại dây điện và cáp điện, nhưng khu đất công nghiệp hơn 100 ngàn m2 này vẫn không bị thu hồi. Trong khi các nhà đầu tư muốn xây dựng nhà máy sản xuất công nghiệp thực sự thì khó thuê đất trong KCN hoặc phải thuê lại của đơn vị khác với giá cao hơn?!

HẢI QUỲNH