Vì sao ngày càng nhiều người tái mắc Covid-19?

Ngay từ đầu đại dịch Covid-19, chúng ta đã chứng kiến một số ca tái nhiễm nCoV đầu tiên. Một trong những trường hợp sớm nhất là người đàn ông 33 tuổi đến từ Hong Kong, Trung Quốc. Lần mắc Covid-19 đầu tiên của anh ta là vào ngày 26/3/2020. Sau đó 142 ngày, người này được phát hiện mắc Covid-19 lần hai với chủng nCoV khác.

Kể từ đó, các báo cáo về ca tái mắc Covid-19 trở nên phổ biến. Đặc biệt, xu hướng này tăng cao sau khi Omicron xuất hiện. Nghiên cứu từ Nam Phi cho thấy nguy cơ tái nhiễm tăng nhanh và đáng kể sau khi biến chủng mới xuất hiện.

Vì sao tỷ lệ tái mắc Covid-19 ngày càng tăng?

Trong bài viết trên The Conversation, Giáo sư Paul Hunter, Đại học East Anglia, Anh, cố vấn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho hay câu trả lời có thể là khả năng miễn dịch của chúng ta thường không đủ để ngăn ngừa lây nhiễm nCoV. Điều đó có thể do sự xuất hiện của biến chủng mới như Omicron với nhiều đột biến, hệ miễn dịch khó phân biệt. Nói cách khác, virus đã lọt qua được khả năng miễn dịch từ lần mắc trước đó.

Khả năng thứ hai là miễn dịch mà chúng ta có được từ lần mắc Covid-19 trước hay tiêm chủng đã suy yếu. Giải pháp cho điều này là những mũi vaccine tăng cường.

nCoV hầu như luôn xâm nhập vào cơ thể qua đường mũi, cổ họng. Trong khi đó, miễn dịch trong lớp niêm mạc ở những khu vực này có xu hướng tồn tại tương đối ngắn so với miễn dịch trên toàn cơ thể. Điều này cũng có thể giải thích vì sao khả năng bảo vệ chống lại bệnh nặng, thường bắt nguồn từ phổi, kéo dài hơn khả năng bảo vệ chống lại nguy cơ lây nhiễm.

Tỷ lệ tái mắc Covid-19 tăng nhanh khi Omicron xuất hiện. Ảnh: Freepik.

Tái mắc Covid-19 phổ biến như thế nào?

Vương quốc Anh gần đây công bố dữ liệu về số ca tái mắc Covid-19. Họ phân loại tái nhiễm nCoV là những người có kết quả dương tính với virus sau 90 ngày kể từ thời điểm mắc bệnh cuối cùng.

Tính đến ngày 6/2, hơn 14,5 triệu ca nhiễm trùng nguyên phát và 620.000 ca tái nhiễm đã được ghi nhận ở Anh. Con số này tương đương cứ 24 người mắc Covid-19 có một trường hợp là tái nhiễm.

Hơn 50% trong số các ca tái mắc Covid-19 được báo cáo từ ngày 1/12/2021, cho thấy nguy cơ này tăng lên đáng kể sau khi Omicron xuất hiện.

Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS) của Vương quốc Anh cũng thống kê khả năng tái mắc Covid-19 ở dân số nước này nhưng theo cách khác. Trong nghiên cứu của ONS, người tái mắc Covid-19 là những trường hợp nhiễm nCoV sau 120 ngày kể từ lần mắc đầu tiên hoặc có xét nghiệm dương tính sau 4 lần PCR liên tiếp âm tính.

Cơ quan này cũng đưa ra ước tính tỷ lệ tái nhiễm tăng gấp 15 lần kể từ khi Omicron xuất hiện. Tỷ lệ này chiếm khoảng 10% tổng số ca mắc mới được báo cáo tại Anh. Con số này vào tháng 11/2021 chỉ là 1%.

Lần mắc Covid-19 thứ hai có gây bệnh nặng hơn?

Những người đã được tiêm chủng (tức đã có miễn dịch với Covid-19) khi nhiễm nCoV thường ít nghiêm trọng hơn so với nhóm chưa tiêm vaccine. Đây là lý do tỷ lệ nhập viện ở những người đã tiêm chủng mắc Covid-19 thấp hơn.

Từ thông tin này, các chuyên gia cho rằng các ca tái mắc Covid-19 cũng sẽ ít có nguy cơ bị bệnh nặng hơn. Bởi tương tự tiêm vaccine, họ đã có miễn dịch với Covid-19. Ngoài ra, các F0 khỏi bệnh cũng sẽ được tiêm vaccine, giúp nâng cao mức độ miễn dịch.

Khả năng chống lại nguy cơ bị nhiễm nCoV và phát triển các triệu chứng suy giảm, song, nó vẫn có tác dụng cao bảo vệ chống lại nguy cơ bị bệnh nặng, tử vong. Tuy nhiên, lần mắc Covid-19 thứ hai có nhẹ hơn lần 1 hay không phải phụ thuộc vào thời điểm chúng ta bị nhiễm nCoV. Dữ liệu từ ONS cho thấy tỷ lệ người báo cáo triệu chứng khi họ tái nhiễm có sự khác nhau tùy thuộc biến chủng mà họ mắc trong lần thứ hai.

Các chuyên gia cho rằng ở lần mắc Covid-19 thứ hai, triệu chứng của F0 không nghiêm trọng hơn và có sự khác nhau giữa những biến chủng. Ảnh: iStock.

ONS ước tính chỉ 20% người tái nhiễm Alpha có triệu chứng. Trong khi đó, con số này ở Delta là 44% và Omicron là 46%. Dữ liệu cũng cho thấy những người bị nhiễm lại Alpha ít có khả năng gặp triệu chứng nhiều hơn ở lần mắc thứ hai.

Trong khi tái nhiễm Delta có thể gây nhiều triệu chứng và xu hướng nặng hơn so với lần thứ nhất. Với người tái nhiễm Omicron, tỷ lệ gặp các triệu chứng là như nhau giữa nhiễm trùng nguyên phát và người mắc Covid-19 lần hai.

Bên cạnh đó, theo CNN, các nhà nghiên cứu tại Israel gần đây phân tích chuyên sâu về nguy cơ tái nhiễm từ biến chủng BA.2 - dòng phụ của Omicron. Họ điều tra 140.000 bộ gene virus từ những người nhiễm Omicron và phát hiện có 263 trường hợp tái nhiễm. Trong đó, 47 người nhiễm BA.2 sau khi đã mắc chủng Omicron gốc.

Hầu hết người bị tái nhiễm đều trẻ - ở độ tuổi 30 hoặc dưới 20. Không có trường hợp nào trên 40 tuổi bị tái nhiễm Omicron. Đa số (42/47) người bị tái nhiễm đều chưa được tiêm vaccine Covid-19.

Ngoài ra, đa số triệu chứng đều nhẹ hoặc không có triệu chứng. 5 trường hợp có các triệu chứng đặc trưng nhưng ở mức độ trung bình, giống cúm. Không có ca nào phải nhập viện hay tử vong. Từ đây, họ kết luận nguy cơ tái mắc Covid-19 ở những người từng nhiễm chủng BA.1 của Omicron rất hiếm và hầu như không nghiêm trọng.

Người tái mắc Covid-19 có tăng cường được khả năng miễn dịch không?

Theo Giáo sư Paul Hunter, Đại học East Anglia, Anh, điều này gần như chắc chắn là có. Người từng mắc Covid-19 có khả năng bảo vệ chống lại nhiễm Omicron tương tự khi tiêm hai liều vaccine. Vì vậy, vị chuyên gia này cho rằng việc tái mắc Covid-19 cũng sẽ giúp tăng cường khả năng miễn dịch.

Song, khả năng này vẫn không thể bảo vệ 100% bạn khỏi nguy cơ nhiễm nCoV. Điều đó có nghĩa người từng mắc Covid-19 lần thứ 2 vẫn có thể tiếp tục nhiễm virus lần nữa. Đã có một số trường hợp F0 khỏi bệnh và mắc Covid-19 nhiều hơn hai lần.

Theo ông Paul, đây không phải điều đáng ngạc nhiên. Bởi tương tự các chủng virus corona khác, chúng ta có thể nhiễm virus này vài năm một lần.

Bảo Hân