Vì sao người dân không kê khai khi chăn nuôi?

Các hộ chăn nuôi ở xã Nam Hưng (Nam Sách) thường không chủ động khai báo mà do UBND xã thống kê tổng đàn và yêu cầu các hộ ký cam kết bảo đảm vệ sinh môi trường

Điều kiện không bảo đảm

Ông Nguyễn Văn Ơn ở thôn Quán Đào, xã Tân Tiến (Gia Lộc) nuôi lợn từ 20 năm nay nhưng chỉ khi dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) bùng phát ông mới kê khai với chính quyền địa phương để được nhận hỗ trợ. Trước đó, ông chưa từng kê khai chăn nuôi với chính quyền xã. Ông tự tiêm phòng cho đàn vật nuôi. Chuồng nuôi lợn chỉ rộng khoảng 70 m2 và nằm trong khuôn viên của gia đình với đầy đủ bể biogas để xử lý chất thải của lợn.

Việc vệ sinh chuồng trại phòng bệnh được thực hiện định kỳ 2 lần/tuần nhưng vì chăn nuôi nhỏ lẻ, lại nằm trong khu dân cư nên không tránh được ô nhiễm. "Sau khi toàn tỉnh công bố hết DTLCP tôi mới nuôi lợn trở lại. Do nuôi ít nên khi tái đàn tôi cũng không báo cáo với chính quyền địa phương. Con giống nhập qua thương lái và được bảo hành trong 1 tuần nếu xảy ra dịch bệnh nên không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc", ông Ơn nói.

Nuôi gà gần chục năm nay nhưng ông Trần Văn Chữ ở khu dân cư Nẻo, phường Chí Minh (TP Chí Linh) chưa từng nghĩ đến phải khai báo chăn nuôi. Ông Chữ cho biết: "Trước đây, thi thoảng cán bộ thú y xã đến nhà để thống kê đàn gà chứ chưa bao giờ tôi chủ động khai báo. Tôi cũng chưa biết Luật Chăn nuôi mới quy định thế nào vì không có thời gian để tìm hiểu". Gia trại của ông Chữ đang nuôi 2.000 con gà/lứa, chuồng nuôi nằm sát dãy nhà ở. Theo quy định của Luật Chăn nuôi 2018, gia đình ông không đủ điều kiện để chăn nuôi.

Xã Nam Hưng (Nam Sách) là một trong những địa phương có phong trào chăn nuôi phát triển. Sau khi DTLCP xảy ra, toàn xã chỉ còn hơn 120 hộ nuôi với tổng đàn lợn khoảng 1.900 con, giảm 1/3 so với trước. Ngoài chăn nuôi lợn, xã còn hơn 100 hộ nuôi trâu bò vỗ béo với khoảng 350 con. Trước đây, các hộ chăn nuôi nằm xen kẽ trong khu dân cư nên môi trường bị ô nhiễm nặng.

Khoảng 2 năm trở lại đây, xã đã vận động các hộ dân di dời cơ sở chăn nuôi ra vùng chuyển đổi nhưng vẫn còn một số hộ nuôi lợn, trâu bò nhỏ lẻ trong khu dân cư. "Để nắm bắt được tình hình chăn nuôi, hằng năm, xã cử cán bộ đi kiểm tra các hộ chăn nuôi và yêu cầu các hộ ký cam kết bảo đảm vệ sinh môi trường. Sắp tới, xã sẽ tăng cường tuyên truyền để người dân nắm rõ những điểm mới của Luật Chăn nuôi 2018, đặc biệt là việc khai báo khi chăn nuôi", ông Nguyễn Văn Viển, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Hưng nói.

Tăng cường tuyên truyền

Luật Chăn nuôi 2018 có hiệu lực từ đầu năm 2020 gồm nhiều điểm nổi bật so với Pháp lệnh về giống vật nuôi năm 2004. Theo đó, khoản 1, điều 54 quy định tổ chức, cá nhân chăn nuôi phải kê khai hoạt động chăn nuôi với UBND cấp xã nhằm kiểm soát quy mô chăn nuôi và có quy hoạch cụ thể cho từng vùng. Trong đó, quy định cơ sở sản xuất, mua bán sản phẩm giống vật nuôi phải kê khai hoạt động chăn nuôi; tổ chức, cá nhân chăn nuôi phải kê khai hoạt động chăn nuôi... với UBND xã.

Để bảo đảm điều kiện chăn nuôi, đối với chăn nuôi nông hộ phải đáp ứng các yêu cầu gồm chuồng nuôi tách biệt với nơi ở của người; định kỳ vệ sinh, khử trùng, tiêu độc chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi; có các biện pháp phù hợp để vệ sinh phòng dịch; thu gom, xử lý phân, nước thải chăn nuôi, xác vật nuôi và chất thải chăn nuôi khác theo quy định. Chăn nuôi trang trại phải đáp ứng các điều kiện như vị trí trang trại phù hợp, nguồn nước bảo đảm chất lượng, có biện pháp bảo vệ môi trường... Các tổ chức, cá nhân đã thực hiện kê khai hoạt động chăn nuôi theo quy định sẽ được hỗ trợ thiệt hại, khôi phục sản xuất khi bị thiệt hại do dịch bệnh.

Bà Phạm Thị Đào, Phó Trưởng Phòng Chăn nuôi (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: "Luật Chăn nuôi mới quy định cụ thể các hộ chăn nuôi kể cả trang trại và nông hộ đều phải kê khai với chính quyền địa phương. Song do luật còn mới nên hiện nay hầu hết các hộ đều chưa thực hiện điều này. Sắp tới, ngành sẽ tổ chức một số lớp tập huấn ở cấp xã để hướng dẫn chính quyền địa phương và người dân thực hiện cho đúng".
Việc kê khai khi chăn nuôi là cần thiết, giúp chính quyền địa phương có chính sách để phát triển chăn nuôi phù hợp.

TRẦN HIỀN