Vụ cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi: Đối đáp của Viện kiểm sát trước quan điểm của các luật sư bào chữa
Ngày 22-10, phiên tòa xét xử 22 bị cáo trong vụ đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi (giai đoạn 2) chuyển sang phần đối đáp của Viện kiểm sát trước quan điểm của các luật sư bào chữa, bị cáo và các bị đơn dân sự.
Không vi phạm quy định xử lý hai lần một hành vi
Theo đó, về nội dung các luật sư và bị cáo cho rằng một hành vi nhưng bị xử lý hai lần, Viện kiểm sát (VKS) cho rằng nhận định này là không đúng. Bởi với 6 bị cáo bị xét xử trong giai đoạn 1 đã được VKS đánh giá, hành vi bị xét xử lần này chỉ cùng phương thức thực hiện hành vi phạm tội chứ không thể xét là cùng một hành vi mà bị xét xử 2 lần. “Do đó, việc các bị cáo bị truy tố, xét xử lần này là không vi phạm quy định một hành vi bị xét xử 2 lần như luật sư và bị cáo nêu’’- VKS nhấn mạnh.
Các luật sư cho rằng ITSTS (Phân viện Khoa học công nghệ Giao thông vận tải phía Nam) không có chức năng giám định, giám định viên không đảm bảo quy định pháp luật, nội dung giám định không đầy đủ theo quyết định trưng cầu của cơ quan điều tra, từ đó bác bỏ kết luận giám định của ITSTS ban hành.
Về vấn đề trên, VKS nhận thấy, ITSTS có chức năng giám định, giám định viên có đầy đủ điều kiện giám định tư pháp, do đó việc ban hành quyết định giám định tư pháp là có căn cứ, đúng pháp luật.
Theo Quyết định 4305 năm 2015 của Bộ GTVT thì ITST là tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc trong lĩnh vực GTVT; theo Quyết định 3892 của Bộ trưởng GTVT, bổ sung danh sách các cá nhân tổ chức giám định viên tư pháp theo vụ việc, kèm theo phụ lục có tên ba giám định viên này. Đến nay chưa có quyết định thay thế 2 quyết định này, do đó ITSTS có quyền hạn, nghĩa vụ giám định, các giám định viên này là giám định viên lĩnh vực GTVT.
Do vậy, cơ quan cảnh sát điều tra có quyết định trưng cầu giám định tới ITSTS và 3 giám định viên là đúng thẩm quyền. ITSTS ra kết luận giám định theo quyết định trưng cầu này là hoàn toàn có căn cứ pháp lý, đúng luật. Vì vậy, nội dung kết luận là có căn cứ, đúng pháp luật.
Đối với các ý kiến khác về giám định, có ý kiến cho rằng phương pháp giám định không đảm bảo khách quan, chính xác, VKS cho rằng tại phiên tòa HĐXX, các luật sư và bản thân VKS đã hỏi giám định viên. Theo đó, giám định viên trả lời sử dụng phương pháp tổng hợp bao gồm cả quan sát bằng mắt thường, phương pháp phá hủy và không phá hủy…
“Trước khi tham gia vụ án, tôi đi làm rất nhiều trên tuyến đường này, tôi nhận thấy mặt đường luôn có chỗ được trát mới thể hiện nhà thầu thi công phải sửa chữa hiện tượng bong tróc mặt đường nhựa. Bản thân tôi chứng kiến hiện tượng bong tróc thành ổ trên cả 2 tuyến’’ - VKS nói.
VKS cũng nêu về hiện tượng lún vệt bánh xe, xe sau đi theo xe trước, cứ như vậy, tạo nên vệt lún rất sâu, chúng tôi đã chụp ảnh. Thời gian của dự án là 20 năm, khi mới đưa vào sử dụng đã xảy ra điểm hư hỏng trên mặt đường, đã được dư luận xã hội phản ánh, báo chí đã nói rất nhiều về thi công, nghiệm thu con đường có nhiều vấn đề.
Người nào gây ra thiệt hại thì phải bồi thường
VKS cho biết, giai đoạn 1 có 388 điểm phỏng (bong tróc trong mặt đường), giai đoạn 2 có 162 điểm phỏng. “Chủ đầu tư đều thông báo đến nhà thầu, nhà thầu đã nhận được, xác nhận và sửa chữa, không thể nói trước phiên tòa là chúng tôi không biết gì về hư hỏng’’ - VKS nói.
Ngoài ra, VKS cho biết thêm con đường đưa vào khai thác sử dụng thì phải thu phí. Theo báo cáo của Tổng công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) thì tổng số tiền thu phí đến nay là 2.500 tỉ đồng, trong khi tổng đầu tư đối với tuyến đường trên 12.000 tỉ đồng, không thể nói số thu vượt thiệt hại của vụ án.
Về trách nhiệm dân sự, VKS nêu vụ án được xác định có hậu quả đặc biệt lớn, trên 460 tỉ đồng. Số tiền trên có nguồn gốc Nhà nước vay vốn chủ yếu của Ngân hàng Thế giới (World Bank).
Thiệt hại này được xác định do hành vi vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng trong quá trình tổ chức thi công, nghiệm thu không đúng quy định pháp luật. VKS đã chứng minh mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và thiệt hại. Theo chế tài luật hình sự những người nào gây ra hậu quả thiệt hại thì phải bồi thường. Do đó các bị cáo phải liên đới bồi thường.
Các bị cáo là người của các nhà thầu. Chủ đầu tư và các nhà thầu có quan hệ hợp đồng thi công và chủ đầu tư trả tiền cho nhà thầu, cho cả khối lượng không đảm bảo chất lượng – được xác định là thiệt hại của vụ án. Theo dòng tiền thì nhà thầu đang sử dụng số tiền này cho nên các gói thầu mà người của nhà thầu phạm tội thì nhà thầu phải có trách nhiệm bồi thường cho VEC số tiền đó.
Đối với các bị cáo không thuộc nhà thầu, chủ đầu tư, Ban QLDA thì nhà thầu vẫn phải hoàn trả lại số tiền đã được thanh toán cho gói thầu đó cho chủ đầu tư. “Nhà thầu có quyền yêu cầu các bị cáo trả lại số tiền mà nhà thầu đã trả cho chủ đầu tư’’ - VKS nói.