WHO kêu gọi các nước chung tay nghiên cứu vắcxin phòng COVID-19
Vắcxin phòng COVID-19 do Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về dịch tễ học và vi sinh vật Gamaley phát triển, được giới thiệu ngày 6/8/2020 - Nguồn: AFP/TTXVN
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 13/8 kêu gọi các nước đầu tư hàng tỉ USD vào việc nghiên cứu vắcxin phòng ngừa và thuốc điều trị bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19, nhấn mạnh đây là sự đầu tư "thông minh" vì khoản chi này là không đáng kể so với con số hàng nghìn tỉ USD phải chi để giải quyết những hậu quả của đại dịch.
Tổng Giám đốc WHO Tedros Ghebreyesus kêu gọi đầu tư cho chương trình ACT-Accelerator do WHO đứng đầu, nhằm chia sẻ nghiên cứu và phát triển, sản xuất và mua bán trên quy mô toàn cầu nhằm chống dịch.
Dẫn dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) rằng đại dịch sẽ gây thiệt hại 12.000 tỉ USD trong 2 năm, ông kêu gọi các nước đầu tư để cùng tìm giải pháp chung. Chương trình này dự kiến cần 31,3 tỉ USD.
Ông Ghebreyesus khẳng định đầu tư cho chương trình ACT-Accelerator tốn rất ít chi phí so với những phương án khác, trong đó có lựa chọn của một số nước hiện nay là một mình đầu tư vào một trong số hàng chục loại vắcxin đang được bào chế. Ông nhấn mạnh: "Bào chế vắcxin là công việc lâu dài, phức tạp, nhiều rủi ro và tốn kém”.
Liên quan vắcxin phòng dịch, phóng viên TTXVN tại Brussels đưa tin ngày 13/8, Liên minh châu Âu (EU) cho biết đã đặt mua 400 triệu liều vắcxin ngừa COVID-19 tiềm năng đang được tập đoàn Johnson & Johnson của Mỹ phát triển.
Theo thông báo, các cuộc đàm phán sơ bộ đã quyết định mua 200 triệu liều đầu tiên và tiếp sau đó mua một lượng tương đương, theo đó tất cả các quốc gia thành viên EU đều được mua vắcxin, đồng thời quyên góp cho các quốc gia thành viên có thu nhập trung bình và thấp hơn. EU cho biết đang "thảo luận chuyên sâu" với các nhà sản xuất khác về những loại vắcxin tiềm năng.
Trước đó ngày 31/7, Ủy ban châu Âu (EC) cho biết đã đặt 300 triệu liều vắcxin tiềm năng khác, đang được công ty Sanofi của Pháp phát triển. EU hiện sử dụng khoảng 2 tỉ euro (2,4 tỉ USD) từ quỹ khẩn cấp để đặt mua vắcxin nhằm đảm bảo đủ liều tiêm cho 450 triệu công dân của khối.
Tại Mỹ, một quan chức cấp cao Bộ Y tế, ông Paul Mango cho biết người dân Mỹ sẽ được tiêm vắcxin miễn phí, nếu có vắcxin được chứng minh hiệu quả. Washington đã đầu tư hơn 10 tỉ USD vào 6 dự án vắcxin và ký hợp đồng đảm bảo nguồn cung hàng trăm triệu liều nếu vaccine được phê chuẩn. Giám đốc Viện Y tế quốc gia (NIH) Francis Collins nhận định ít nhất 1 trong 6 loại vắcxin mà Mỹ đầu tư có thể sẽ được phê chuẩn từ nay tới cuối năm.
Trong diễn biến khác, Anh sẽ mua vắcxin tiềm năng phòng dịch bệnh COVID-19 của hai hãng dược phẩm Mỹ Johnson & Johnson (J&J) và Novavax Inc, nâng tổng số thỏa thuận đặt hàng vắcxin mà nước này ký kết lên 6.
Ngày 14/8, J&J cho biết công ty con Janssen Pharmaceutica của hãng sẽ cung cấp cho Chính phủ Anh vắcxin tiềm năng ngừa COVID-19 có tên Ad26.COV2.S với đơn hàng ban đầu là 30 triệu liều trên cơ sở phi lợi nhuận để phục vụ phòng dịch khẩn cấp. Thỏa thuận đặt hàng trước cũng sẽ cho phép Anh lựa chọn mua thêm 22 triệu liều vắcxin.
J&J cũng cho biết đã nhất trí hợp tác với Chính phủ Anh trong việc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 đối với vắcxin Ad26.COV2.
Trong một thông báo khác, Novavax Inc cho biết Anh sẽ mua 60 triệu liều vắcxin tiềm năng của công ty này có tên NVX-CoV2373, hiện đang được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3. Novavax sẽ cung cấp các liều vắcxin NVX-CoV2373 cho Anh bắt đầu từ quý 1/2021.
Với 6 thỏa thuận đặt hàng vắcxin mà mỗi nước đạt được cho tới nay, Anh và Mỹ đang dần đầu cuộc chạy đua toàn cầu nhằm đạt thỏa thuận mua vắcxin với các công ty dược trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn đang tiếp tục hoành hành trên thế giới.
Các thỏa thuận mới nhất này đưa tổng số liều vắcxin mà Anh đặt hàng lên 362 triệu liều dành cho 66 triệu dân. Vắcxin của công ty Novavax là 1 trong 6 loại vắcxin trong tổng số 165 vắcxin phòng COVID-19 đang được phát triển trên toàn cầu đã vượt qua các thử nghiệm giai đoạn 1.
Trong 6 loại vắcxin này, vắcxin của công ty công nghệ sinh học Moderna của Mỹ, Đại học Oxford và công ty dược phẩm nhà nước Trung Quốc Sinopharm.
Liên quan tới vắcxin của Sinopharm, các nhà nghiên cứu Trung Quốc mới đây cho biết vắcxin này dường như đã chứng tỏ được độ an toàn cũng như tạo ra kháng thể trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2.
Theo bài báo đăng trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Mỹ (JAMA) ngày 13/8, các nhà khoa học của Sinopharm, các cơ quan kiểm soát bệnh tật cùng các viện nghiên cứu khác đặt tại Trung Quốc cho biết vắcxin trên không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Kết quả này dựa trên các dữ liệu thu thập được từ 320 người trưởng thành khỏe mạnh trong giai đoạn 1 và 2.
Vắcxin này đã tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ ở những người được tiêm phòng, song vẫn chưa rõ liệu nó có đủ hiệu quả ngăn ngừa nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 hay không. Hiện vắcxin của Sinopharm đang trong giai đoạn thử nghiệm giai đoạn 3.
Trong giai đoạn này, Sinopharm đang thử nghiệm vắcxin tiềm năng tại Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) với sự tham gia của 15.000 người. Sinopharm cũng sẽ cung cấp vắcxin này cho Pakistan như một phần trong thỏa thuận thử nghiệm.
Tháng 7 vừa qua, Chủ tịch Sinopharm Lưu Kính Trinh cho biết một vắcxin tiềm năng phòng COVID-19 do công ty bào chế có thể sẽ được đưa vào sử dụng rộng rãi vào cuối năm nay. Ông tuyên bố tập đoàn dự kiến hoàn tất thử nghiệm vắcxin giai đoạn cuối ở người trong khoảng 3 tháng tới. Như vậy, khả năng vắcxin sẽ được đưa vào sử dụng vào cuối năm 2020, sớm hơn so với dự kiến ban đầu là năm 2021.
