WHO tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu

Một y tá lấy mẫu từ một trẻ em được tuyên bố là trường hợp nghi ngờ nhiễm đậu mùa khỉ tại một trung tâm điều trị ở Munigi, tỉnh Bắc Kivu, Cộng hòa Dân chủ Congo ngày 19/7 (Ảnh: Reuters)

Ủy ban khẩn cấp đã họp trước đó vào thứ Tư để tư vấn cho Tổng Giám đốc WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, về việc liệu đợt bùng phát dịch bệnh này có cấu thành "tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng gây quan ngại quốc tế" (PHEIC) hay không.

PHEIC là mức cảnh báo cao nhất của WHO. Mục tiêu của nó là thúc đẩy nghiên cứu, tài trợ, cùng các biện pháp và hợp tác y tế công cộng quốc tế để kiểm soát dịch bệnh.

"Rõ ràng là cần có sự phối hợp quốc tế để ngăn chặn các đợt bùng phát này và cứu sống mọi người”, ông Tedros cho biết.

Bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan qua tiếp xúc gần. Thông thường, bệnh này chỉ gây triệu chứng nhẹ, nhưng trong một số trường hợp hiếm hoi có thể gây tử vong. Bệnh này gây ra các triệu chứng giống như cúm và các vết loét chứa mủ trên cơ thể.

Dịch bệnh ở Congo bắt đầu với sự lây lan của một chủng virus đặc hữu, được gọi là clade I. Tuy nhiên, một biến thể mới, clade Ib, dường như lây lan dễ dàng hơn qua tiếp xúc gần, bao gồm cả qua quan hệ tình dục.

Dịch bệnh đã lan từ Congo sang các nước láng giềng như Burundi, Kenya, Rwanda và Uganda, khiến WHO phải can thiệp.

"Việc phát hiện một biến thể đậu mùa khỉ mới ở miền đông Congo và sự lây lan nhanh chóng của nó sang các nước xung quanh, nơi chưa từng có dịch trước đây, là điều rất đáng lo ngại vì có thể lan rộng thêm ở châu Phi và ra toàn thế giới”, ông Tedros nói thêm.

Ông Tedros cho biết vào ngày 14/8 rằng WHO đã giải ngân 1,5 triệu USD từ quỹ dự phòng và dự định sẽ giải ngân thêm trong những ngày tới. Kế hoạch ứng phó của WHO ban đầu cần 15 triệu USD, và tổ chức này dự định kêu gọi các nhà tài trợ hỗ trợ tài chính.

Đầu tuần này, cơ quan y tế công cộng hàng đầu của châu Phi đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về bệnh đậu mùa khỉ trên toàn châu lục sau khi cảnh báo rằng dịch bệnh đang lây lan với tốc độ đáng báo động, với hơn 17.000 ca nghi ngờ và hơn 500 ca tử vong trong năm nay, chủ yếu là trẻ em ở Congo.

Giáo sư Dimie Ogoina, chủ tịch ủy ban khẩn cấp về bệnh đậu mùa khỉ của WHO, cho biết tất cả các thành viên đều nhất trí rằng sự gia tăng đột biến các ca bệnh hiện nay là một "sự kiện bất thường", với số ca kỷ lục tại Congo.

Vắc-xin và sự thay đổi hành vi đã giúp ngăn chặn sự lây lan khi một chủng virus đậu mùa khỉ khác lan rộng toàn cầu, chủ yếu giữa nam giới có quan hệ tình dục với nam giới, và WHO đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào năm 2022.

Tại Congo, WHO cho biết cần nghiên cứu thêm về các con đường lây truyền. Hiện tại chưa có vaccine, nhưng đang có nỗ lực phát triển và xác định đối tượng tiêm chủng. Tổ chức này cũng kêu gọi các quốc gia có dự trữ vaccine hãy quyên góp.

Thu Quyên