Xét xử vụ VN Pharma: Bác bỏ nhiều quan điểm của Bộ Y tế
Theo VKSND TP HCM, có những cơ sở quan trọng để khẳng định lô thuốc H-Capita 500 mg Caplet 9.300 hộp chữa bệnh ung thư mà các bị cáo mua về bán cho người bệnh là thuốc giả về xuất xứ và chất lượng
Ngày 30-9, phiên tòa xét xử Nguyễn Minh Hùng (SN 1978, nguyên Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma) cùng 11 đồng phạm khác kết thúc phần tranh luận. Trước khi HĐXX nghị án, các bị cáo được nói lời sau cùng.
Bị cáo Nguyễn Minh Hùng và 10 bị cáo khác thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội, mong được khoan hồng, riêng bị cáo Võ Mạnh Cường cho rằng bị oan.
Lô thuốc H-Capita là thuốc giả
Tại tòa, đại diện Cục Quản lý dược và Cơ quan Giám định của Bộ Y tế trả lời lô thuốc 9.300 hộp H-Capita do các bị cáo nhập về để tuồn vào các bệnh viện chỉ giả về xuất xứ và kém chất lượng. Để minh chứng, đại diện Cục Quản lý dược đưa ra các tài liệu do đoàn công tác Bộ Y tế đi xác minh tại Ấn Độ.
Về vấn đề này, đại diện VKSND TP HCM thực hành quyền công tố cho rằng Cục Quản lý dược khẳng định chỉ có một chỉ tiêu (tạp chất) là không đạt còn các chỉ tiêu khác khi thuốc nhập về đều đạt. Trong khi kết luận điều tra, cáo trạng, luận tội và các tài liệu điều tra đã thu thập có trong hồ sơ đều xác định rõ nhiều chỉ tiêu không đạt.
Cụ thể, màu sắc viên thuốc đăng ký tiêu chuẩn là màu đỏ nhưng thuốc nhập về là màu hồng, "chỉ cần nhìn bằng mắt thường thì ai cũng thấy là thuốc giả chứ chưa cần phải giám định". Ngoài ra, vỉ thuốc có vỉ rỗng không có viên thuốc; một số hộp thuốc đóng không đúng số lượng vỉ; nhãn mác ghi không đầy đủ, không chính xác thông tin được duyệt. Ngoài ra, tờ hướng dẫn sử dụng thực tế và tờ hướng dẫn sử dụng được duyệt ghi khác nhau về thành phần tá dược, thậm chí có hộp không có tờ hướng dẫn sử dụng.
"Đây là những cơ sở quan trọng để khẳng định lô thuốc H-Capita 500 mg Caplet 9.300 hộp chữa bệnh ung thư mà các bị cáo mua về bán cho người bệnh là thuốc giả về xuất xứ và chất lượng" - đại diện VKSND nhấn mạnh.
Né tránh trách nhiệm
Theo cáo trạng, lô thuốc H-Capita 500 mg Caplet 9.300 hộp do các bị cáo nhập về để chữa bệnh ung thư do Cục Quản lý dược - Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu có nguồn gốc xuất xứ từ Công ty Helix Canada. Tuy nhiên, đại diện Cục Quản lý dược và Cơ quan Giám định của Bộ Y tế trả lời trước HĐXX luôn khẳng định thuốc này bảo đảm chất lượng khi xuất xưởng từ một nhà máy sản xuất ở Ấn Độ.
"Vậy tiêu chuẩn thuốc của Ấn Độ và Canada có gì khác nhau? Nhà máy sản xuất thuốc tại Ấn Độ và Canada có khác nhau hay không? Chất lượng, giá thuốc ở Ấn Độ và Canada có khác nhau không mà các bị cáo phải dùng thủ đoạn gian dối để nâng khống giá thuốc rồi chuyển tiền trục lợi bất chính ra nước ngoài, sau đó đưa tiền về Việt Nam rút bằng tiền Việt?" - đại diện VKS đặt nghi vấn.
Trước trình bày của đại diện Bộ Y tế, vị công tố nói rằng: "Là cơ quan nhà nước được giao nhiệm vụ rất quan trọng là chăm sóc sức khỏe nhân dân thì phải có trách nhiệm hướng dẫn về việc cấp phép nhập khẩu thuốc có chất lượng tốt nhất để phục vụ người dân. Tuy nhiên, kết quả cấp phép lại là một công ty "ma", vậy mà vẫn tìm cách né tránh trách nhiệm".
Một diễn biến khá gay cấn trong phiên xử VN Pharma là VKSND TP đề nghị Bộ Công an điều tra, xác minh làm rõ các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về bảo vệ bí mật nhà nước liên quan đến tài liệu mật của Bộ Y tế.
Cụ thể, toàn bộ tài liệu của Bộ Y tế chỉ được giải mật vào ngày 20-9-2019 để nộp cho các cơ quan chức năng nhưng ngày 4-6-2018 (thời điểm tài liệu chưa được "giải mật") thì ông Ngô Nhật Phương (ngụ quận Tân Bình) đã trực tiếp giao nộp cho Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an 10 tài liệu có liên quan đến nội dung tại Công văn số 77 của Bộ Y tế. Khi giao nộp, ông Phương khẳng định tài liệu do quan hệ cá nhân mà có, được dịch sang tiếng Việt, hợp thức hóa lãnh sự, đóng dấu sao y bản chính. Theo VKSND TP, việc này có dấu hiệu làm lộ bí mật nhà nước vì để cá nhân không có thẩm quyền có được tài liệu thông tin mật của Bộ Y tế.
Nhiều vấn đề chưa làm rõ
Mặc dù Nguyễn Minh Hùng cùng đồng phạm đã khai nhận thông qua đấu thầu, các bị cáo đã tuồn thuốc ung thư giả vào Bệnh viện Trưng Vương và các bệnh viện để bán cho bệnh nhân, các bị cáo đã chi 14,1 tỉ đồng để bồi dưỡng cho bác sĩ, lãnh đạo bệnh viện nhưng đến nay, các cơ quan chức năng vẫn chưa làm rõ ai đã nhận số tiền này.
Cũng trong phiên tòa này, Cục Quản lý dược gửi đến các cơ quan tố tụng để chứng minh nguồn gốc, chất lượng lô thuốc H-Capita. Đáng nói, chỉ trong vòng 4 ngày (từ 13 đến 17-11-2017), đoàn công tác Bộ Y tế đang đi kiểm tra một công ty sản xuất vắc-xin ở Ấn Độ đã kết hợp đến bang Himachal Pradesh của Ấn Độ để xác minh nguồn gốc, chất lượng thuốc H-Capita.
Đoàn của Bộ Y tế đi công tác từ 13 đến 17-11-2017 nhưng các tài liệu được hợp pháp hóa lãnh sự vào các ngày 31-1-2018 và ngày 8-2-2018. Đồng thời, các chứng nhận của cơ quan chức năng Ấn Độ đều diễn ra ngày 22-1-2018 và 24-1-2018. "Vậy Bộ Y tế nhận các tài liệu này từ nguồn nào? Ai nhận? Ai là người thu thập các tài liệu này sau đó? Tính hợp pháp, pháp lý của việc thu thập, giao nhận các tài liệu này như thế nào?" - đại diện VKSND đặt nghi vấn.