Xuất hiện nắng nóng kỷ lục, chuyên gia đưa ra cảnh báo nguy hiểm

Hàng triệu người ở phương Tây đang trải qua đợt nắng nóng lịch sử và nguy hiểm vào tháng 10 với nhiệt độ khắc nghiệt đến mức được coi là "nóng vào thời điểm cao điểm của mùa hè".

Nhiệt độ tăng cao đến mức Hoa Kỳ đã đạt mức nhiệt cao nhất từng thấy trong tháng 10 vào thứ Ba. Ít nhất 125 địa điểm từ Bờ Tây đến dãy núi Rocky đã đạt hoặc phá vỡ kỷ lục nhiệt độ cao nhất mọi thời đại của tháng 10 kể từ đầu tháng. Nhiều nơi khác đã lập kỷ lục nhiệt độ cao hàng ngày.

Đây là một lời nhắc nhở nữa rằng tình trạng nắng nóng khắc nghiệt không còn chỉ giới hạn trong mùa hè nữa khi thế giới đang nóng lên do ô nhiễm nhiên liệu hóa thạch.

“Biến đổi khí hậu đang khiến mùa nóng kéo dài hơn và khiến… những đợt nắng nóng mùa thu như thế này thường xuyên hơn”, Kristina Dahl, một nhà khoa học khí hậu thuộc Liên minh các nhà khoa học quan tâm cho biết. “Nếu chúng ta tiếp tục làm ấm nhà máy bằng cách đốt nhiên liệu hóa thạch, những đợt nắng nóng cuối mùa như thế này sẽ trở nên phổ biến hơn nhiều”.

California là tâm điểm của đợt nắng nóng khắc nghiệt. Nhiệt độ ở Palm Springs tăng vọt lên 117 độ vào thứ Ba và ngang bằng với nhiệt độ cao nhất mọi thời đại của tháng 10 được ghi nhận trên toàn nước Mỹ. Đây là mức nhiệt cao nhất cả nước vào thời điểm cuối năm này trong hơn 40 năm.

Một số địa điểm trong tuần này nóng hơn so với mùa hè. San Jose, California, là một trong số đó. Nhiệt kế trong thành phố đạt mức cao nhất là 102 độ vào ngày 2 tháng 7, nhưng đã đạt mức đáng kinh ngạc là 106 độ vào thứ Tư – cao hơn 5 độ so với ngày ấm nhất trước đó của thành phố vào tháng 10.

Nhiệt độ phá kỷ lục bắt đầu trước khi lịch chuyển sang tháng 10. Cuối tuần trước là một phần của đợt nắng nóng kỷ lục ở Las Vegas và Phoenix – hai thành phố có nhiệt độ đặc biệt khắc nghiệt trong năm nay.

Năm ngày liên tiếp nhiệt độ tháng 9 phá kỷ lục ở Las Vegas đạt đỉnh với mức nhiệt 104 độ vào thứ Bảy và Chủ Nhật. Đây là mức nhiệt nóng nhất mà thành phố này trải qua ngay cả vào thời điểm muộn như vậy trong năm.

Nhiệt độ đã và đang tiếp tục trở nên khắc nghiệt và đặc biệt hơn ở Phoenix, nơi đang trải qua chín ngày liên tiếp có nhiệt độ cao kỷ lục. Thành phố đã ghi nhận ngày nóng thứ hai trong tháng 9 khi đạt 117 độ vào thứ Bảy, một mốc nhiệt độ chưa bao giờ đạt đến muộn như vậy trong tháng. Sau đó, thành phố đã có ngày nóng nhất trong tháng 10 được ghi nhận vào thứ Ba, đạt đỉnh ở mức 113 độ. Thứ Tư đánh dấu ngày thứ 113 trong năm nay, nhiệt độ ở Phoenix ở mức 105 độ hoặc cao hơn - một kỷ lục khác mọi thời đại.

Phoenix nằm ở Quận Maricopa của Arizona, nơi các viên chức cho biết nhiệt độ cao là nguyên nhân gây ra hơn 300 ca tử vong trong năm nay. Hàng trăm ca tử vong khác có thể liên quan đến nhiệt độ cao vẫn đang được điều tra, theo quận.

Nhiệt là dạng thời tiết cực đoan gây tử vong nhiều nhất và biến đổi khí hậu đang khiến các đợt nắng nóng trở nên nghiêm trọng hơn, kéo dài hơn và có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi không đủ mát qua đêm - một triệu chứng khác của biến đổi khí hậu.

Nhiệt độ không chỉ giới hạn ở Tây Nam và California. Hàng chục thành phố Colorado, bao gồm Denver, đã thiết lập hoặc san bằng kỷ lục nhiệt độ tháng 10 mọi thời đại kể từ thứ Ba. Denver đã san bằng kỷ lục tháng 10 mọi thời đại vào thứ Tư khi thành phố đạt 89 độ - mức nóng nhất vào cuối năm nay.

Nắng nóng gay gắt nhất vừa đạt đỉnh ở hầu hết vùng Tây Nam và một số vùng thuộc dãy núi Rocky, nhưng tình trạng nắng nóng nghiêm trọng sẽ kéo dài đến đầu tuần sau.

Hơn 30 triệu người ở miền Tây vẫn đang trong tình trạng báo động nhiệt – bao gồm 18 triệu người trong tình trạng báo động nhiệt quá mức. Gần 200 kỷ lục nhiệt độ cao và nhiệt độ thấp kỷ lục ấm áp có thể được thiết lập trong suốt cuối tuần từ California đến Rockies.

Cơ quan Thời tiết Quốc gia tại Los Angeles đã cảnh báo vào thứ năm rằng "Nhiệt độ cao nguy hiểm sẽ xảy ra phổ biến ở nhiều thung lũng, miền núi và khu vực nội địa", nhấn mạnh phạm vi ảnh hưởng rộng của đợt nắng nóng này.

Nhiệt độ cao nhất dự kiến từ trên 90 đến gần 100 độ ở Sacramento cho đến ít nhất là Chủ Nhật. Thủ phủ của California đã trải qua hai ngày đầu tiên của tháng trong tình trạng nhiệt độ lên đến ba chữ số giống như tháng 7.

Ngay cả các vùng ven biển, thường chịu được nhiệt độ cao, cũng sẽ không thoát khỏi nó lần này. Nhiệt độ sẽ tăng dần ở Los Angeles vào cuối tuần và đầu tuần tới. Đến thứ Hai, nhiệt độ cao ở mức thấp 80 có thể xảy ra, có thể là một trong 10 ngày ấm nhất trong năm.

Phoenix có thể đạt kỷ lục nhiệt độ trong hai tuần liên tiếp nếu tình trạng này kéo dài ít nhất cho đến giữa tuần. Nhiệt độ ở Denver sẽ tăng trở lại mức 80 độ vào thứ Sáu và nhiệt độ cao sẽ tiếp tục vượt ngưỡng đó ít nhất là cho đến giữa tuần sau.

Nhiệt độ cao cũng sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra cháy rừng nguy hiểm – đặc biệt là ở California.Dahl giải thích: “Nhiệt độ khô như thế này về cơ bản sẽ hút hết độ ẩm của cây và biến chúng thành chất dễ cháy nếu có tia lửa nào đó bùng phát”.

Một đợt nắng nóng thiêu đốt California cách đây khoảng một tháng và các đám cháy tàn phá như Line Fire và Bridge Fire đã tận dụng cơ hội này, bùng phát không lâu sau đó. Mùa gió Santa Ana thường bắt đầu vào tháng 10 và có thể đẩy mối lo ngại về hỏa hoạn lên mức cực độ khi những cơn gió dữ dội này gặp điều kiện khô cháy.

Minh Quân