ASEAN BIS 2020: Triển vọng kinh tế ASEAN, tìm cơ hội từ đại dịch Covid-19

Triển vọng các nền kinh tế ASEAN thế nào? Cuộc khủng hoảng có đưa khu vực xích lại gần nhau hơn không? Khu vực công và tư cần làm gì khác nữa để đảm bảo một tương lai tự cường, bền vững và bao trùm?

Sáng 13/11, trong khuôn khổ Hội nghị ASEAN BIS 2020, tại phiên thảo luận về triển vọng kinh tế ASEAN được điều phối bởi bà Lin Xueling, Giám đốc sản xuất Chanel NewsAsia, các diễn giả đến từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, Ngân hàng Thế giới, Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA), PricewaterhouseCoopers International Limited và Tập đoàn BRG Việt Nam đã thảo luận về triển vọng kinh tế ASEAN trong thời đại số, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, thiên tai và nhiều thách thức như hiện nay.

Triển vọng của các nền kinh tế ASEAN như thế nào? Cuộc khủng hoảng có đưa khu vực xích lại gần nhau hơn không? Điều gì đã thay đổi? Khu vực công và tư cần làm gì khác nữa để đảm bảo một tương lai tự cường, bền vững và bao trùm?

5 lĩnh vực ưu tiên trong chính sách của OECD

Ông Anger Gurria - Tổng Thư ký Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết, chúng ta đang phải đối mặt với cuộc suy thoái nặng nề nhất từ sau thế chiến toàn cầu và OECD dự báo GDP toàn cầu có sự sụt giảm 4,5% trong năm 2020. Những áp lực ngày càng tăng với nền kinh tế ASEAN phải gánh chịu, và dự báo sẽ suy giảm 4,23% trong năm 2020.

Tổng Thư ký OECD đang làm nhiều việc chặt chẽ với ASEAN để giảm thiểu cuộc khủng hoảng này bằng việc có các cuộc hội thảo, các cuộc làm việc trực tuyến về logistics, chuỗi cung ứng… thực hiện các dự án chủ chốt và cơ sở hạ tầng bền vững, đẩy mạnh hơn nữa những nỗ lực để tăng cường hội nhập khu vực Nam Á. OECD đã có 160 công trình tóm tắt chính sách để giúp cho các nhà hoạch định chính sác ASEAN và trên toàn cầu để xử lý những thách thức vừa là phức tạp vừa liên quan đến nhau trong đại dịch này.

Ông Anger Gurria - Tổng Thư ký OECD. (Nguồn: DĐDN)

Ông Anger Gurria - Tổng Thư ký OECD. (Nguồn: DĐDN)

Có 5 lĩnh vực ưu tiên trong chính sách của OECD. Đây sẽ là những mấu chốt để chúng ta có thể đạt được tính mạnh mẽ, tính chống chịu bền bỉ và tính xanh và bao trùm.

Trước hết, là chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi Covid-19. OECD giới thiệu những công cụ tài chính như cho thuê, công cụ chuỗi khối,… đưa ra những khuyến nghị giúp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Thứ hai, là cải thiện môi trường đầu tư trong suốt hơn 1 thập kỷ qua, những bản rà soát chính sách đầu tư sẽ giúp được điều chỉnh để thu hút đầu tư. Những vấn đề về thu hút đầu tư nước ngoài, hậu cải cách để thức đẩy sự gia tăng này ở các quốc gia.

Thư ba, những vấn đề hành vi kinh doanh có trách nhiệm, liêm chính trong kinh doanh – những điều OECD giúp cho hj để tạo những chuẩn mục

Thứ tư là giảm thiểu những méo mó của thị trường. OECD đã tạo nên một sân chơi bình đẳng hơn như trong tiếp cận hậu cần logistics.

Cuối cùng là chuyển đổi số. tiếp cận các công cụ số, giúp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, rất nhỏ để có chuỗi cung ứng mang tính bao trùm cao. Tạo nên bộ công cụ số hóa để tạo nên sự kết nối về chính sách.

Tăng cường sự hợp tác trong ASEAN

Tiến sĩ Aladdin D. Rillo - Phó Tổng Thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Kinh tế ASEAN cho biết, sau 9 tháng bùng phát Covid-19, khu vực ASEAN đã và đang phải đối mặt với nhiều điều bất trắc. Mặc dù đã đưa ra nhiều biện pháp kể từ khi bùng phát đại dịch, song chúng ta vẫn cần phải xử lý nhiều vấn đề để có thể vượt qua đại dịch.

"Trong nửa đầu năm nay ghi nhận tăng trưởng GDP ở một số nền kinh tế ASEAN đã bị giảm, thậm chí giảm mạnh, tăng trưởng âm. Để khắc phục, chúng ta đã nỗ lực từng ngày và dần dần từng bước khôi khục kinh tế, giảm thiểu tác động của Covid-19", Tiến sĩ Aladdin D. Rillo nhấn mạnh.

Trên cơ sở đó, Phó Tổng Thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Kinh tế ASEAN nêu những ưu tiên quan trọng để vượt qua đại dịch Covid-19.

Thứ nhất, phải tập trung vào vấn đề hợp tác trong khu vực, chuyển từ biện pháp ngăn ngừa sang phục hồi và có những hành động quyết đoán đối với đại dịch này, đảm bảo ưu tiên sao cho nguồn ngân quỹ xử lý đại dịch phải có được đầy đủ.

Thứ hai, phải mở cửa được nền kinh tế để đảm bảo những ngành quan trọng nhất sẽ khôi phục, thí dụ như ngành hàng không.

Thứ ba, phải tiếp tục có những hoạt động mạnh mẽ trong khu vực hơn nữa bởi Covid-19 đã làm đứt đoạn, giảm đi năng suất và sự phát triển. Phải tiếp tục phát triển mạnh mẽ về nguồn vốn, con người, đẩy mạnh số hóa... để bù đắp lại những mất mát do Covid-19 gây ra.

Cuối cùng, để đạt được sự chống chịu bền bỉ bền vững thì chúng ta cần phải xử lý vấn đề này một cách lâu dài. Để xử lý vấn đề một cách bền vững, theo Tiến sĩ Aladdin D. Rillo, "cần tăng cường khả năng cạnh tranh trong khu vực để có thể tăng trưởng mạnh hơn".

Đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực ASEAN

Ông Robert E Moritz, Chủ tịch Pricewaterhouse Cooper International Limited cho biết, ASEAN là khu vực năng động với tốc độ tăng trưởng 5% trong nhiều năm qua, đây là con số đáng ngạc nhiên so với các khu vực khác trên thế giới. Các nhà kinh tế học, các nhà lãnh đạo toàn cầu đều ngạc nhiên về điều này.

"Đặc biệt, các bạn đã khống chế dịch bệnh vô cùng hiệu quả. Đây là thảm họa không thể lường trước và nhiều quốc gia trong khu vực này đã có những bài học thành công hơn các quốc gia khác", Chủ tịch Pricewaterhouse Cooper International Limited nhấn mạnh.

Nền kinh tế của ASEAN đã mở cửa trở lại. Tuy nhiên, để vượt qua dịch bệnh sẽ còn nhiều vấn đề cần giải quyết để vừa khống chế dịch bệnh và vẫn đảm bảo phát triển kinh tế.

Về việc khống chế dịch bệnh tại châu Á, các thành viên khối ASEAN đã thu được kết quả tỷ lệ tử vong, lây nhiễm rất thấp so với thế giới, các nước trong khu vực ASEAN đang có cơ hội vượt qua dịch bệnh, đây là cơ hội các nước giành được cả mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững.

"Việt Nam đã thực hiện cách làm rất quyết đoán, từ sớm, cách làm nhất quán, rõ ràng trong phòng chống dịch bệnh", ông Robert E Moritz nhận định.

GS Hidetoshi Nishimura – Chủ tịch, Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) phát biểu tại Hội nghị. (Nguồn: DĐDN)

GS Hidetoshi Nishimura – Chủ tịch, Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) phát biểu tại Hội nghị. (Nguồn: DĐDN)

Tìm cơ hội từ đại dịch Covid-19

Tại hội thảo, Giáo sư Hidetoshi Nishimura - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) khẳng định, ông ấn tượng về khả năng phòng, chống dịch Covid-19 của ASEAN cũng như của Việt Nam. “Khi đại dịch xảy ra, các nước ASEAN đã đưa ra nhiều phân tích về mặt chính sách. Các chính sách này không chỉ để cộng đồng ASEAN có thể phòng, chống và vượt qua đại dịch mà còn thúc đẩy sự đoàn kết giữa các nước ASEAN với một cơ chế mới”, Giáo sư Nishimura nhấn mạnh.

Ông cho biết, bên cạnh những thách thức, đại dịch Covid-19 mang lại cho Việt Nam cũng như các nước ASEAN những cơ hội nhất định. Theo đó, cơ hội đầu tiên chính là cơ hội để các nước bắt nhịp với quá trình chuyển đổi số; tiếp đến là cơ hội để có thể dịch vụ hóa các hoạt động cơ sở hạ tầng và cơ hội để tiếp tục chú trọng hơn nữa về con người, hướng về con người nhiều hơn.

“Đại dịch là cơ hội để chúng ta có thể quan tâm nhiều hơn tới sức khỏe của con người bằng cách chú trọng nhiều hơn tới sức khỏe người dân, chú trọng nhiều hơn tới hệ thống y tế, giáo dục”, Giáo sư Nishimuara nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Nga - Chủ tịch Tập đoàn BRG phát biểu tại Hội nghị. (Nguồn: DĐDN)

Bà Nguyễn Thị Nga - Chủ tịch Tập đoàn BRG phát biểu tại Hội nghị. (Nguồn: DĐDN)

Đưa sáng kiến "One ASEAN" phát triển

Tại phiên thảo luận, bà Nguyễn Thị Nga - Chủ tịch Tập đoàn BRG, thành viên ASEAN BAC Việt Nam cho rằng, trong tác động của Covid-19 với tầm nhìn ASEAN cần có các chính sách phát triển chung, bền vững, đoàn kết, tiến tới tầm nhìn ASEAN trở thành trung tâm sản xuất mới của thế giới.

Ở góc độ doanh nghiệp, bà Nga chia sẻ những đề xuất để các quốc gia ASEAN liên kết chặt chẽ hơn, đưa sáng kiến “one ASEAN” phát triển, bà Nga khẳng định rất cần sự quan tâm, kết nối từ các nước đối tác.

“Để đón sự dịch chuyển của các nhà máy lớn sang các nước ASEAN cần thiết lập gói ưu đãi liên khối cho các nhà đầu tư”, bà Nga đề xuất.

Cùng với đó, Chủ tịch BRG cũng đề xuất xây dựng chuỗi cung ứng cân bằng, linh hoạt cho toàn khối ASEAN. “Các doanh nghiệp quốc gia ASEAN cần hỗ trợ nhau nhiều hơn cùng phát triển, dựa vào từng thế mạnh của mỗi doanh nghiệp, nhanh chóng phát triển, ví dụ doanh nghiệp logistics sẽ liên kết hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất”, bà Nga chia sẻ.

Theo Chủ tịch BRG, Covid-19 cũng là khủng hoảng nhưng cũng mang cơ hội cho doanh nghiệp vững bước phát triển. “Do đó, doanh nghiệp phải luôn nắm bắt cơ hội. Chúng tôi cũng nhìn lại bộ máy của mình để tinh gọn, hiệu quả nhất”, bà Nga chia sẻ.

Điều hành phiên thảo luận, bà Lin Xueling - Giám đốc sản xuất Channel NewsAsia đặt câu hỏi dịch bệnh đã có tác động nhiều tới các nền kinh tế ASEAN và mỗi nước có sự phục hồi kinh tế khác nhau. Vậy, kịch bản phát triển kinh tế của các nước ASEAN sẽ ra sao? Sẽ phục hồi cùng nhau theo hình chữ V hay sẽ là sự phục hồi trong sự đa dạng của các nước?

Trao đổi về nội dung này, Tiến sĩ Aladdin D. Rillo cho biết các nước chịu tác động khác nhau và nên khả năng phục hồi của nền kinh tế sẽ khác nhau. Các chính sách của ASEAN đưa ra là làm thế nào để các nước trong khu vực được ngồi lại với nhau để tạo ra nền tảng hợp tác và xác định đâu là nền tảng hợp tác quan trọng nhất cần phải tập trung vào như an ninh và con người.

Dịch bệnh khiến các thành viên cần sự kết nối với nhau, hài hòa, áp dụng kỹ thuật số vào ASEAN. Ông cho rằng vấn đề phát triển bền vững cần nền tảng chung, đi cùng một hướng, sự hợp tác là rất quan trọng, hướng về một mục tiêu chung.

Bên cạnh những cơ hội, đại dịch đặt ra các thách thức cho các nước ASEAN cũng như Việt Nam, theo Giáo sư Nishimura, thứ nhất là thách thức trong quá trình chuyển đổi số, đặc biệt là với doanh nghiệp nhỏ và vừa.

“Phần lớn các doanh nghiệp ở Việt Nam là SME nên ít nhiều sẽ gặp khó khăn khi chuyển đổi. Hơn nữa cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra như vũ bão nên doanh nghiệp nhỏ và vừa đôi khi không kịp bắt nhịp với những cơ hội đó”, Giáo sư Nishimura nhấn mạnh.

Thách thức thứ hai, theo Giáo sư Nishimura, chính là các yếu tố liên quan đến yếu tố con người, bởi trong đại dịch thì sẽ có rất nhiều người dân cần được chăm sóc.

“Số người nhiễm Covid-19 không ngừng tăng cao sẽ đẩy gánh nặng lên hệ thống y tế, khiến hệ thống y tế trở nên quá tải”, Giáo sư Nishimura nói.

Nguồn TG&VN: https://baoquocte.vn/asean-bis-2020-trien-vong-kinh-te-asean-tim-co-hoi-tu-dai-dich-covid-19-129009.html