Bạc Liêu: Nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật trong hoạt động của Công ty Toàn Cầu

Năm 2003, Công ty TNHH Khoa học kỹ thuật thủy sản Việt Nam ưu tú Toàn Cầu (Công ty Toàn Cầu) được UBND tỉnh Bạc Liêu cho thuê đất với diện tích trên 51ha, tại ấp Giồng Nhãn, xã Hiệp Thành, TP Bạc Liêu. Mục đích là để thực hiện dự án sản xuất và kinh doanh tôm giống bố mẹ, tôm giống vô khuẩn, theo Giấy chứng nhận đầu tư số 60122000055 ngày 4/4/2003. Hình thức sử dụng đất là Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm, và được miễn tiền thuê đất 13 năm. Mục tiêu và quy mô của dự án là sản xuất, kinh doanh tôm giống bố mẹ, tôm giống vô khuẩn, nuôi trồng các loại thủy hải sản và sản xuất các loại thủy sản, với tổng số vốn đầu tư trên 20 tỷ đồng.

Dự án sản xuất và kinh doanh tôm giống bố mẹ, tôm giống vô khuẩn là một trong những dự án thuộc ngành, nghề, và địa bàn ưu đãi đầu tư. Đây là một trong những dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đầu tiên đăng ký hoạt động tại tỉnh Bạc Liêu, được kỳ vọng lớn đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương, đồng thời phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế biển và ngành thủy sản của tỉnh Bạc Liêu.

UBND tỉnh Bạc Liêu đã áp dụng nhiều chính sách ưu đãi đầu tư như: Được Nhà nước cho thuê đất với diện tích lớn trong thời gian dài (50 năm); Được miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản là 2 năm và 11 năm đầu kể từ ngày doanh nghiệp được Nhà nước giao đất; Được áp dụng thuế suất 10% lợi nhuận thu được trong năm; Được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm kể từ khi kinh doanh bắt đầu có lợi nhuận và được giảm 50% trong 4 năm tiếp theo; Được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu… Đồng thời, cơ quan chức năng đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để chủ đầu tư hoàn thành và đưa dự án đi vào hoạt động.

Mặc dù được tạo nhiều điều kiện ưu đãi như vậy, nhưng Công ty Toàn Cầu lại thực hiện nhiều hoạt động có dấu hiệu vi phạm pháp luật như: Góp vốn bằng quyền sử dụng đất (QSDĐ) trái pháp luật; Có nhiều hoạt động phức tạp, vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự địa phương...

Công ty Toàn Cầu có nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quá trình thuê, sử dụng đất Nhà nước

Cụ thể, theo Luật Đất đai năm 2013, Công ty Toàn Cầu được UBND tỉnh Bạc Liêu cho thuê đất thu tiền thuê đất dài hạn 50 năm và được miễn tiền thuê đất 13 năm để thực hiện dự án sản xuất và kinh doanh tôm giống bố mẹ, tôm giống vô khuẩn thì không có quyền góp vốn bằng QSDĐ để hợp tác kinh doanh. Đồng thời, tại khoản 3 Điều 188 Luật Đất đai năm 2013 quy định việc góp vốn bằng QSDĐ phải đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.

Tuy nhiên, ngày 24/6/2020, Công ty Toàn Cầu và Công ty TNHH New Hope Vĩnh Long ký kết hợp đồng hợp tác liên doanh nuôi trồng. Theo nội dung hợp tác, Công ty Toàn Cầu trích ra 10ha đất nằm trong khu vực nuôi trồng của Công ty Toàn Cầu... được sử dụng làm dự án hợp tác liên doanh (nuôi trồng) của hai bên; thời gian sử dụng là 10 năm... Trong khi đó, phía Công ty TNHH New Hope Vĩnh Long mua tôm giống từ Công ty Toàn Cầu trong thời hạn hợp tác liên doanh và trả trước số tiền mua tôm giống là 5,3 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong quá trình hoạt động, Công ty Toàn Cầu có nhiều hoạt động phức tạp gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự địa phương. Cụ thể, năm 2016, Công ty Toàn Cầu ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH MTV Giống thủy sản Quốc Nay để đầu tư nuôi tôm thịt và nghiên cứu chất lượng tôm giống với diện tích 5ha trong thời gian 10 năm (tiền thuê đất là 100 triệu đồng/năm/5ha), trên phần diện tích đất của Công ty Toàn Cầu được giao thực hiện dự án.

Từ năm 2017-2020, Công ty Toàn Cầu cho ông Trần Quốc Khánh thuê 6ha đất để nuôi trồng thủy sản trên phần diện tích đất của công ty được giao thực hiện dự án; hình thức thuê đất là thỏa thuận qua lời nói (không có ký kết hợp đồng), số tiền thuê đất là 20 triệu đồng/năm.

Đến năm 2018, Công ty TNHH MTV Giống thủy sản Quốc Nay tiếp tục ký kết hợp đồng cho Công ty TNHH NIPPON GENERAL thuê lại phần diện tích đất nêu trên để nuôi tôm công nghiệp. Tuy nhiên, do hoạt động nuôi tôm không hiệu quả, bị thua lỗ, nên đến đầu tháng 01/2019, Giám đốc Công ty TNHH NIPPON GENERAL rời khỏi địa phương nhưng không thanh toán tiền lương cho người lao động.

Ngoài ra, năm 2022, Công ty Toàn Cầu ký hợp đồng với Công ty TNHH MTV Tư vấn xây dựng và dịch vụ thương mại Lê Giang khai thác đất mặt trên phần diện tích đất của công ty được giao thực hiện dự án (tại phần đất diện tích 6ha trước đây cho ông Trần Quốc Khánh thuê), chở đi nơi khác để phục vụ san lấp mặt bằng, ước tính với số lượng 25.000m3 đất với giá 10.000đồng/m3.

Công ty Toàn Cầu được Nhà nước cho thuê đất trong thời gian dài nhằm mục đích thực hiện dự án, nhưng đã không sử dụng hết diện tích đất được thuê, triển khai thực hiện dự án chậm, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, hoạt động không hiệu quả trong thời gian dài, liên tục bị thua lỗ gần 20 tỷ đồng qua các năm 2009, 2010, 2011, 2020, và 2021.

Đặc biệt, năm 2019, Công ty Toàn Cầu bị Cục Thuế tỉnh Bạc Liêu xử phạt vi phạm hành chính bằng hình thức cảnh cáo do nộp chậm tờ khai thuế, sử dụng lao động ít, chưa tạo động lực cho việc thu hút vốn, khoa học công nghệ cũng như giải quyết vấn đề an sinh xã hội tại địa phương.

Theo báo cáo của các cơ quan chức năng gửi đến Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, có khả năng Công ty Toàn Cầu lợi dụng chính sách ưu đãi đầu tư để hoạt động “núp bóng”, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất, làm thất thoát ngân sách Nhà nước, ảnh hưởng đến chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh, tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, gây mất an ninh trật tự ở địa phương.

Trao đổi với PV, ông Phạm Văn Thiều - Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, sau khi nhận được báo cáo đề xuất của cơ quan chức năng, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành tiến hành kiểm tra; và sẽ xử lý nghiêm, "sai chỗ nào sẽ tiến hành xử lý chỗ đó".