Bác sĩ Nguyễn Trọng Khoa: Đánh giá mức độ nguy cơ bệnh nhân để tối ưu hóa nguồn lực điều trị

Như tin đã đưa, chiều 31/7, Bộ Y tế đã ban hành tiêu chí phân loại nguy cơ người nhiễm SARS-CoV-2 nhằm để đánh giá nguy cơ, xác định nhu cầu điều trị phù hợp nhằm tối ưu hóa nguồn lực cho công tác điều trị.

Phóng viên Nhà báo và Công luận đã có cuộc trao đổi cùng ông Nguyễn Trọng Khoa – Phó Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh Bộ Y tế xung quanh vấn đề này.

Ông Nguyễn Trọng Khoa – Phó Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh Bộ Y tế (ảnh TL).

Thưa ông, việc phân tầng trong hệ thống điều trị cho bệnh nhân mắc COVID-19 có ý nghĩa như thế nào đối với công tác thu dung, điều trị cho bệnh nhân cũng như đối với công tác phòng chống dịch COVID-19?

Ths.BS Nguyễn Trọng Khoa: Tại nước ta, việc điều trị cho bệnh nhân COVID-19 được thực hiện theo hệ thống phân tầng với mục tiêu chia nhóm nguy cơ của người bệnh và những yêu cầu điều trị, can thiệp điều trị cho người bệnh để phân bố nguồn lực phù hợp.

Theo đó hiện nay Bộ Y tế đang chia hệ thống điều trị thành 3 tầng: tầng 1 là các cơ sở thu dung điều trị ban đầu, tầng 2 nơi thu dung điều trị cho các trường hợp bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ như mắc các bệnh lý nền, người cao tuổi, phụ nữ mang thai…, tầng 3 là tầng điều trị cho các diễn biến nặng cần các chăm sóc, can thiệp, điều trị chuyên sâu hơn.

Với mỗi tầng như vậy chúng ta cũng sẽ bố trí nguồn lực phù hợp để nâng cao hiệu quả điều trị, như tại tầng 1 sẽ được bố trí lực lượng nhân viên, trang thiết bị phù hợp, không nhất thiết phải có các hệ thống hỗ trợ hô hấp chuyên sâu, hồi sức nặng;

Ngược lại, tại tầng 3 sẽ là các trung tâm hồi sức tích cực được trang bị đầy đủ các trang bị hiện đại như ECMO, lọc máu, hệ thống thở oxy… cũng như đội ngũ y bác sĩ chuyên sâu đặc biệt là trong lĩnh vực hồi sức tích cực để đáp ứng nhu cầu điều trị cho bệnh nhân.

Việc phân tầng vừa đảm bảo phân bổ nguồn lực phù hợp với nhu cầu điều trị của bệnh nhân đồng thời tối ưu hóa nguồn lực điều trị.

Vậy làm sao biết bệnh nhân nào phù hợp với tầng điều trị nào để có sự lựa chọn, điều phối hợp lý thưa ông?

Ths.BS Nguyễn Trọng Khoa: Bộ Y tế đã ban hành các hướng dẫn điều trị và gần đây nhất là văn bản Số 3646/QĐ-BYT được ban hành ngày 31/7 về tiêu chí phân loại nguy cơ người nhiễm SARS-CoV-2.

Theo đó, người bệnh được chia làm 4 mức độ: Màu xanh – Mức độ nguy cơ thấp là những bệnh nhân dưới 45 tuổi, không mắc bệnh lý nền, đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin trước ngày xét nghiệm dương tính ít nhất 12 ngày, Có sức khỏe chưa có dấu hiệu bất thường SpO2 từ 97% trở lên.

Màu vàng – Mức độ nguy cơ trung bình. Người có tuổi từ 46 -64 không mắc bệnh lý nền (theo danh sách). Sức khỏe có dấu hiệu bất thường như sốt (từ 37,5 độ C trở lên), ho, đau họng, rát họng, đau ngực…SpO2 từ 95% đến 96%. Tuổi đưới 45 tuổi và mắc một trong các bệnh lý nền.

Màu cam – Mức độ nguy cơ cao, là những người tuổi từ 65 tuổi trở lên và không mắc bệnh lý nền (theo danh sách), phụ nữ có thai, trẻ em dưới 5 tuổi, SpO2 từ 93% đến 94%.

Màu đỏ chỉ đối tượng mức độ nguy cơ rất cao. Đó là người tuổi từ 65 tuổi trở lên và mắc một trong các bệnh lý nền. Người bệnh trong độ tuổi bất kỳ đang trong tình trạng cấp cứu. SpO2 từ 92% trở xuống. Người bệnh đang có tình trạng thở máy đang có ống mở khí quản, liệt tứ chi, đang điều trị hóa xạ trị.

Theo ông việc đánh giá mức độ này do ai thực hiện?

Ths.BS Nguyễn Trọng Khoa: Công tác đánh giá mức độ nguy cơ này được thực hiện từ bởi nhân viên y tế và người cả bản thân người bệnh.

Đơn cử như đối với người bệnh có độ dưới 45 tuổi, không có bệnh nền thì sẽ được xếp vào nhóm nguy cơ thấp tuy nhiên cũng không thể chủ quan, cần chủ động tự theo dõi sức khỏe khi có dấu hiệu chuyển nặng cần báo ngay cho nhân viên y tế;

Đối với nhân viên y tế sẽ dựa trên việc đánh giá mức độ nguy cơ của người bệnh sẽ tiến hành hướng dẫn, điều phối để đưa người bệnh đến các cơ sở y tế trên địa bàn phù hợp với mức độ nguy cơ của người bệnh.

Phân loại nguy cơ người nhiễm SARS-CoV-2 để tiết kiệm nguồn lực cho xã hội

Trong Quyết định 3646/QĐ-BYT phê duyệt Tiêu chí phân loại nguy cơ người nhiễm SARS-CoV-2, Bộ Y tế nêu: Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 đang bùng phát tại nhiều quốc gia trên thế giới và Việt Nam, bất kỳ nền y tế nào cũng phải chuẩn bị đối mặt với sự gia tăng số lượng người nhiễm SARS-CoV-2.

Việc phân loại nguy cơ tốt sẽ giúp hệ thống y tế tránh áp lực quá tải, lúng túng trong điều trị. Bên cạnh đó, việc phân loại đúng sẽ giúp xác định được các nhóm người nhiễm SARS-CoV-2 có nguy cơ khác nhau, từ đó giúp xác định đúng nhu cầu điều trị, chăm sóc và hỗ trợ cho từng đối tượng, giúp nâng cao hiệu quả điều trị, đồng thời tiết kiệm nguồn lực của ngành y tế và xã hội.

Tiêu chí phân loại nguy cơ người nhiễm SARS-CoV-2 nhằm đánh giá nguy cơ của người nhiễm SARS-CoV-2 để xác định chính xác nhu cầu điều trị, trên cơ sở đó bố trí hợp lý người nhiễm SARS-CoV-2 vào các cơ sở điều trị phù hợp nhằm hướng tới sự hài lòng của người nhiễm SARS-CoV-2, tối ưu hóa nguồn lực và duy trì hoạt động phòng chống dịch hiệu quả.

Vì vậy, việc phân loại này nhằm 3 mục đích: Đánh giá được các nguy cơ cụ thể cho từng người bệnh; Phân loại người bệnh theo mức nguy cơ đúng cách, nhanh chóng để đưa ra hướng xử trí phù hợp với từng mức nguy cơ tương ứng; Phát hiện được những trường hợp người bệnh có nguy cơ diễn biến nặng để can thiệp kịp thời.

Trinh Phúc