Băn khoăn quy định đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường

Phát biểu tại Hội nghị, ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng cộng đồng doanh nghiệp rất kỳ vọng thuế tiêu thụ đặc biệt đáp ứng được yêu cầu cao hơn, đảm bảo được một môi trường kinh doanh ổn định, thuận lợi, hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Liên quan đến những đề xuất mới, ông Tuấn băn khoăn liệu đã đủ cơ sở và luận chứng thuyết phục cho việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với những đối tượng mới chưa? Liệu đồ uống có đường có phải là nguyên nhân chính gây ra bệnh thừa cân béo phì, tiểu đường, tim mạch, để lấy đó làm căn cứ đưa vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt? Thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn liệu có nằm trong phạm vi những sản phẩm không có lợi cho sức khỏe, môi trường và dịch vụ hạn chế sử dụng theo chủ trương của Đảng, nhà nước, phải đưa vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt?

Ông Đậu Anh Tuấn phát biểu tại Hội thảo.

Trong khi đó, ông Chris Vanloon, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ Amcham tại Đà Nẵng cho rằng, hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam hiện hành không có định nghĩa thế nào là "đồ uống có đường" trong khi dự luật là bổ sung đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Theo ông Chris Vanloon, đề xuất này có thể bao gồm cả nhiều loại sản phẩm là thực phẩm thiết yếu cho cuộc sống và tốt cho sức khỏe như sữa và các sản phẩm từ sữa, thực phẩm đặc biệt cho trẻ em, phụ nữ có thai, người già, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm y tế cho người bệnh.... việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm này sẽ tác động tiêu cực đến đời sống của mọi gia đình và sức khỏe của người dân.

Do đó, theo ông Bộ Tài chính cần cân nhắc các tác động tiềm ẩn của đề xuất đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng so với hiệu quả của nó, dựa trên các bằng chứng khoa học xác đáng và nguyên tắc quản lý rủi ro để tránh những hậu quả không mong muốn cho cộng đồng và xã hội.

Đồng quan điểm, đại diện Tiểu ban Nước giải khát cho hay chưa có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn để chứng minh rằng việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường sẽ giúp giảm tình trạng thừa cân béo phì, đặc biệt là trong bối cảnh có rất nhiều loại thực phẩm có chứa đường và hàm lượng calo cao tồn tại trên thị trường.

Vị đại diện này cho rằng, nếu chỉ áp thuế đối với đồ uống có đường thì không chỉ không giúp cho việc giải quyết vấn đề thừa cân béo phì, mà còn tạo ra một chính sách thuế mang tính phân biệt. Bên cạnh đó, chính sách này sẽ ảnh hưởng nặng nề đối với ngành nước giải khát và gây ra những hệ lụy không mong muốn đối với các ngành kinh tế khác có liên quan như ngành mía đường, bán lẻ, bao bì… cũng như cả nền kinh tế.

TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) khuyến nghị trong bối cảnh khó khăn chung về sản xuất kinh doanh và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp nghiệp, nên duy trì ổn định các thể chế/chính sách Tiếp sức doanh nghiệp và kích cầu tiêu dùng trong nước. Thay đổi chính sách nếu có, cần nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo hài hòa lợi ích nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Ông Việt cho rằng cần tránh việc thay đổi các sắc thuế, nhất là thêm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp và nhân dân, ít nhất trong giai đoạn cần hội trưởng tăng trưởng.

Nam Yên (t/h)