Bệnh thận mạn gia tăng, nhiều biến chứng

Chủ quan khiến bệnh trở nặng

Mới đây, chị B.T.T. (42 tuổi, ngụ quận Gò Vấp) phát hiện mắc bệnh suy thận khởi phát sau khi đi khám sức khỏe định kỳ. Chị T. cho biết, nhiều ngày qua chị thấy phù nề ở chân và mặt, được bác sĩ chỉ định làm các cận lâm sàng. Kết quả xét nghiệm sinh hóa máu, tổng phân tích nước tiểu cho thấy chị T. mắc suy thận mạn. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân đã bớt phù và sinh hoạt bình thường.

Thống kê tại Khoa Nội thận - Thận nhân tạo, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho thấy, mỗi năm có khoảng 30.000 lượt bệnh nhân đến khám và điều trị bệnh thận. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng báo động trên thường do tâm lý chủ quan, lơ là với những biểu hiện ban đầu, khiến bệnh tình trở nặng và đa số bệnh nhân nhập viện trong tình trạng muộn.

Th.S-BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo, Trưởng Khoa Nội thận - Thận nhân tạo Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, đang khám cho người bệnh thận mạn

Theo ThS-BS Huỳnh Ngọc Phương Thảo, Trưởng Khoa Nội thận - Thận nhân tạo, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, suy thận mạn không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tinh thần của bệnh nhân mà còn để lại những biến chứng nguy hiểm. Bệnh nhân bị giữ nước, dẫn đến phù, huyết áp cao hoặc phù phổi. Nồng độ kali trong máu tăng đột ngột có thể làm giảm chức năng tim và có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân. Bên cạnh đó, bệnh còn dẫn đến biến chứng tại nhiều cơ quan trong cơ thể, như: loét đường tiêu hóa, chảy máu đường tiêu hóa, co giật, hôn mê, xuất huyết não, nhồi máu não, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, suy tim…

Suy giảm chức năng ở thận trong giai đoạn đầu thường không có triệu chứng đặc hiệu và phát triển theo thời gian. Do đó, rất nhiều trường hợp người mắc bệnh suy thận không được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ. Một khi tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối, bệnh nhân sẽ tử vong nếu không áp dụng các biện pháp điều trị thay thế thận, như chạy thận nhân tạo, lọc màng bụng, ghép thận.

Kiểm soát chế độ ăn uống

Theo các chuyên gia y tế, thận là một cơ quan thuộc hệ tiết niệu, có nhiệm vụ sản xuất ra nước tiểu để đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, thận còn đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng khác như: giữ cho môi trường bên trong cơ thể luôn ổn định về nước, điện giải, khoáng chất, kiềm toan; và cùng với tủy xương tạo hồng cầu cho cơ thể. Nếu nhiệm vụ này bị suy yếu, các chất thải độc hại tích tụ lại trong cơ thể.

Trong giai đoạn sớm của bệnh, các dấu hiệu lâm sàng thường mơ hồ, không rõ rệt, chỉ được phát hiện qua xét nghiệm máu, nước tiểu và siêu âm. Đến giai đoạn muộn, bệnh nhân thường có các biểu hiện như nôn, buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, giảm lượng nước tiểu, đau cơ, chuột rút, phù chân, phù mắt cá chân, ngứa, tràn dịch màng bụng, tràn dịch màng phổi…

Suy thận được chia làm 5 giai đoạn. Ở các giai đoạn từ 1, 2, 3, 4, nếu được phát hiện sớm và tuân thủ điều trị, bệnh nhân có thể kéo dài thời gian bảo tồn trong 5-10 năm, trì hoãn giai đoạn lọc máu định kỳ. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn 5 thì phải ghép thận hoặc lọc máu định kỳ, nếu không thì có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Các biện pháp điều trị thay thế thận hiện nay bao gồm: chạy thận nhân tạo, lọc màng bụng liên tục ngoại trú và ghép thận. Các biện pháp này ngày càng có nhiều tiến bộ, không những giúp duy trì cuộc sống mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân gần với người bình thường. Những bệnh nhân bị suy thận mạn giai đoạn cuối, tuổi dưới 65, không mắc các bệnh ung thư hoặc viêm nhiễm mạn tính chưa kiểm soát được (lao, viêm gan…) nếu tìm được một quả thận phù hợp mô học với cơ thể của mình thì đều có thể được ghép thận.

“Để phòng tránh bệnh suy thận mạn một cách hiệu quả, người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe, thường xuyên khám sức khỏe định kỳ. Nếu phát hiện mắc bệnh, cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không nên tự ý điều trị. Song song đó, cần kiểm soát chế độ ăn uống hàng ngày, hạn chế ăn mặn, duy trì thể dục thể thao, kiểm soát tốt bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường”, bác sĩ Huỳnh Ngọc Phương Thảo khuyến cáo

THÀNH AN