'Bộ đội nhà Phật' với nhiệm vụ quốc tế vẻ vang trên đất nước Chùa Tháp

Lực lượng vũ trang cách mạng Campuchia và bộ đội tình nguyện Việt Nam phối hợp luyện tập, nâng cao kỹ thuật và năng lực tác chiến. Ảnh: TTXVN

Ngày 20/5/1975, Pol Pot quyết định 3 chủ trương lớn: Làm trong sạch nội bộ nhân dân; xác định Việt Nam là kẻ thù số 1, kẻ thù truyền kiếp; xây dựng xã hội mới của Campuchia không chợ, không tiền, không trường học, không trí thức, không tôn giáo, không đô thị.

Sau 3 năm 8 tháng 20 ngày dưới chế độ diệt chủng Pol Pot, chúng đã giết hại gần 3 triệu người, tàn phá và đảo lộn toàn bộ đất nước và xã hội Campuchia. Ngày 2/12/1978, Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, với Đảng Nhân dân cách mạng Campuchia làm nòng cốt lãnh đạo, đã được thành lập. Ngay sau đó, Mặt trận khẩn thiết đề nghị Việt Nam cứu giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng.

Đáp lời kêu gọi của Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, Đảng ta đã tin tưởng giao cho QĐND Việt Nam, với bản chất, truyền thống của một đội quân chiến đấu, đội quân công tác, được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, giáo dục và rèn luyện, với lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần quốc tế trong sáng, thực hiện nhiệm vụ chưa có tiền lệ trong lịch sử này. Vì nhiệm vụ thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc, vì nghĩa vụ quốc tế với nhân dân Campuchia, cán bộ và chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam đã liên tục chiến đấu từ tháng 4/1977 đến tháng 9/1989, từ biên giới Tây Nam Tổ quốc đến biên giới Tây Tây Nam, Tây Bắc và khắp đất nước Campuchia.

Trong thời gian làm nhiệm vụ quốc tế tại Campuchia, Trung ương Đảng và Bộ Quốc phòng Việt Nam đã chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ Quân tình nguyện hành động theo từng giai đoạn. Giai đoạn đầu, Việt Nam sẽ thực hiện “Việt Nam làm giúp Campuchia”. Giai đoạn hai, khi người dân Campuchia đã có cơ sở, Việt Nam chuyển sang khẩu hiệu “Ta, bạn cùng làm”. Giai đoạn ba là “Bạn làm, ta giúp” - khi người dân Campuchia đã đủ khả năng, người dân Campuchia yêu cầu tới đâu, Việt Nam giúp tới đó. Cuối cùng, khi chính quyền Campuchia thực sự lớn mạnh thì Việt Nam rút toàn bộ Quân tình nguyện về nước.

Được sự giúp đỡ của Quân tình nguyện Việt Nam, các lực lượng vũ trang và nhân dân Campuchia đã giành thắng lợi lịch sử ngày 7/1/1979, đánh đổ bộ máy thống trị của tập đoàn Pol Pot - Ieng Sary từ trung ương đến cơ sở. Cựu Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen đánh giá: Trong giai đoạn đen tối nhất đó, những người yêu nước thoát khỏi sự giết hại của Pol Pot đã anh dũng đấu tranh và cùng nhau thành lập Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia để lãnh đạo nhân dân chiến đấu chống lại chế độ bạo tàn Khmer Đỏ. Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia đã nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ từ khắp nơi và trong đó có sự giúp đỡ hết sức to lớn của Quân đội tình nguyện Việt Nam, cũng như những người yêu hòa bình và công lý trên toàn thế giới, đánh đổ chế độ diệt chủng, tạo nên chiến thắng rực rỡ ngày 7/1/1979.

Thực hiện cam kết trong Hiệp định Hòa bình, hữu nghị, hợp tác giữa hai chính phủ, Việt Nam để lại một bộ phận Quân tình nguyện giúp cách mạng và nhân dân Campuchia. Vượt qua gian lao, thử thách, Quân tình nguyện Việt Nam đã chia ngọt sẻ bùi, sát cánh với cán bộ, chiến sĩ, nhân dân Campuchia, nhanh chóng xây dựng đất nước Campuchia từ những “cánh đồng chết”. Danh xưng “Bộ đội nhà Phật” chính là do nhân dân Campuchia ghi nhận và dành tặng QĐND Việt Nam.

Năm 1989, theo thỏa thuận giữa hai Nhà nước, Việt Nam rút hết Quân tình nguyện về trong niềm tự hào, vinh quang, với những tình cảm lưu luyến, thắm thiết nghĩa tình của nhân dân Campuchia anh em, hoàn thành nghĩa vụ quốc tế cao cả, vẻ vang, trong sáng, hiếm có trong lịch sử quan hệ quốc tế. Báo Procheachun của Đảng Nhân dân cách mạng Campuchia có bài xã luận, trong đó nêu bật: “Trong những năm cực kỳ bi thảm dưới chế độ diệt chủng Pol Pot, trên thế giới này không biết bao nhiêu kẻ mạnh, kẻ giàu, nhưng duy nhất chỉ có người bạn láng giềng nghèo Việt Nam đến cứu sống dân tộc ta mà thôi”.

Công lao to lớn và sự hy sinh anh dũng của những người con ưu tú của cả hai dân tộc trong cuộc đấu tranh, đặc biệt là Quân tình nguyện Việt Nam, đã kề vai sát cánh với những người con anh hùng của đất nước Campuchia không tiếc máu xương, hy sinh thân mình để đánh đổ chế độ diệt chủng, hồi sinh đất nước Campuchia, vun đắp cho tình đoàn kết, gắn bó, hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa hai dân tộc Việt Nam - Campuchia, khẳng định chính nghĩa và đóng góp vào những lý tưởng cao đẹp của các lực lượng tiến bộ trên thế giới.

Cựu Đại tá lục quân Mỹ André Sauvageot từng nói: “Việc Việt Nam đưa quân đội sang Campuchia vừa là để tự vệ, bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước, vừa là đáp lại lời kêu gọi của nhân dân Campuchia đang lâm nguy. QĐND Việt Nam chỉ ở lại Campuchia trong một khoảng thời gian cần thiết để bảo đảm “cơn ác mộng” Khmer Đỏ sẽ không bao giờ quay trở lại và các cuộc xâm phạm biên giới sẽ không còn xảy ra”. Giáo sư sử học Edwin Martini của Đại học Western Michigan (Mỹ) cho biết, theo thời gian, ngày càng có nhiều sử gia phương Tây nhất trí rằng, quyết định của Việt Nam đưa quân đội sang Campuchia là “nhân tố then chốt” để lật đổ Khmer Đỏ và ngăn chặn nạn diệt chủng.

Thắng lợi của cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và 10 năm làm nhiệm vụ quốc tế trên đất nước Chùa Tháp đã đánh dấu một bước phát triển mới về bản chất cách mạng và truyền thống vẻ vang của QĐND Việt Nam. Quân tình nguyện Việt Nam đã góp phần tô thắm tình đoàn kết chiến đấu giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt Nam - Campuchia.

Tại Lễ kỷ niệm 47 năm Con đường tiến tới đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot (20/6/1977 - 20/6/2024) diễn ra ở Khu di tích lịch sử quân sự Techo Koh Thmor X16, huyện Memot, tỉnh Tbong Khmum, Campuchia, Thủ tướng Campuchia Samdech Thipadei Hun Manet khẳng định: “Nhân dân Campuchia sẽ luôn ghi nhớ sự thật lịch sử đối với bộ đội tình nguyện và các chuyên gia Việt Nam đã hy sinh thân mình để giúp đỡ Campuchia trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và nhân dân thoát khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot”.

Nguyên Vũ