CÁC QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ PHÁT SINH KHI VIỆT NAM GIA NHẬP CÔNG ƯỚC SỐ 105

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh tại phiên họp

Báo cáo trước Quốc hội, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, Công ước số 105 về Xóa bỏ lao động cưỡng bức là một trong tám công ước cơ bản của ILO và được ILO thông qua ngày 25/6/1957. Công ước số 105 là Công ước cùng cặp với Công ước số 29 trong nhóm tiêu chuẩn quốc tế về xóa bỏ lao động cưỡng bức (Việt Nam đã gia nhập Công ước số 29 năm 2007).

Trong bối cảnh Việt Nam đang tăng cường hội nhập kinh tế - quốc tế, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, việc gia nhập Công ước số 105 là rất cần thiết và có ý nghĩa trên tất cả các mặt chính trị, kinh tế - xã hội và pháp lý.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, Công ước số 105 về Xóa bỏ lao động cưỡng bức có 10 Điều. Nội dung Công ước tập trung từ Điều 1 đến Điều 2; từ Điều 3 đến Điều 10 là những quy định về thủ tục.

Báo cáo về các quyền và nghĩa vụ phát sinh khi Việt Nam gia nhập Công ước này, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, khi trở thành thành viên của Công ước số 105, Việt Nam có những quyền và lợi ích cơ bản sau:

Thứ nhất, Việt Nam có quyền bãi ước/rút khỏi Công ước sau khi gia nhập.

Thứ hai, Công ước số 105 hướng đến đối tượng là người lao động, việc xóa bỏ lao động cưỡng bức sẽ góp phần làm lành mạnh hóa quan hệ lao động, tạo ra môi trường lao động ổn định, hài hòa để người lao động yên tâm làm việc và nâng cao hiệu quả lao động.

Thứ ba, người sử dụng lao động cũng được hưởng lợi do xóa bỏ lao động cưỡng bức sẽ góp phần ổn định lực lượng lao động, tăng cường quan hệ lao động giữa người sử dụng lao động và người lao động.

Thứ tư, đối với Nhà nước và xã hội, việc xóa bỏ lao động cưỡng bức sẽ góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, từ đó góp phần ổn định và phát triển kinh tế - xã hội. Việc xóa bỏ, không có lao động cưỡng bức sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam dễ dàng hơn trong việc tiếp cận thị trường thế giới để xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ của mình, nhất là thị trường Hoa Kỳ và Châu Âu.

Về những nghĩa vụ phát sinh từ Công ước, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, khi trở thành thành viên của Công ước số 105, Việt Nam có những nghĩa vụ hoàn thiện pháp luật và có những biện pháp phù hợp, hiệu quả để đáp ứng yêu cầu của Điều 1 và Điều 2 Công ước.

Đồng thời, sau khi gia nhập Công ước, Việt Nam có nghĩa vụ tuân thủ báo cáo định kỳ hoặc báo cáo đột xuất về các biện pháp đã tiến hành để tạo hiệu lực cho các điều khoản của Công ước theo quy định tại Điều 22 Điều lệ của ILO.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cho biết, Công ước số 105 không có quy định liên quan đến vấn đề bảo lưu. Nếu Việt Nam gia nhập thì phải chấp nhận toàn bộ nội dung của Công ước.

Qua rà soát nghiên cứu cho thấy các quy định của pháp luật Việt Nam phù hợp với các quy định của Công ước số 105. Vì vậy, Công ước có thể được áp dụng trực tiếp toàn bộ và không có đề xuất, kiến nghị về việc sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện Công ước này./.

Thu Phương