Chế độ hưu trí đối với quân nhân: Sớm khắc phục những điểm chưa hợp lý

LTS: Ngày 7-3-2022, Báo Quân đội nhân dân (QĐND) đăng bài 'Băn khoăn lương hưu đối với nam sĩ quan', tiếp đó, ngày 7-4, báo đăng bài 'Lao động đặc biệt cần chính sách đặc thù' phản ánh một số điểm chưa hợp lý trong chế độ hưu trí đối với quân nhân.

Cụ thể: Từ năm 2022, nam sĩ quan cấp trung tá trở xuống nghỉ hưu khi hết hạn tuổi phục vụ tại ngũ sẽ không có đủ 35 năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) để được hưởng 75% lương hưu.

Với quân nhân bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2025 trở đi, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được tính theo toàn bộ thời gian, khiến lương hưu sẽ giảm đáng kể... Sau khi báo đăng, tòa soạn nhận được nhiều ý kiến của bạn đọc bày tỏ sự đồng tình với vấn đề báo nêu, đồng thời mong muốn những điểm bất hợp lý này sớm được giải quyết.

Trung tướng PHÙNG KHẮC ĐĂNG, nguyên Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị:

Cần tổ chức hội thảo đánh giá toàn diện về chế độ hưu trí đối với quân nhân

Đọc hai bài báo “Băn khoăn lương hưu đối với nam sĩ quan” và “Lao động đặc biệt cần chính sách đặc thù” liên quan đến chế độ hưu trí đối với quân nhân, tôi trăn trở và suy nghĩ, mặc dù biết rằng chế độ, chính sách nói chung, chế độ hưu trí nói riêng đối với quân nhân luôn được Đảng, Nhà nước, quân đội đặc biệt quan tâm, những năm qua đã có nhiều cải tiến; tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn một số điểm cần phải tiếp tục nghiên cứu như bài báo đã chỉ ra.

Trên thực tế, khi nghỉ hưu, không phải quân nhân nào cũng có đủ sức khỏe, điều kiện để làm thêm, do vậy, lương hưu là nguồn thu nhập chính để trang trải cuộc sống. Điều này đặt ra yêu cầu cần thiết kế chế độ hưu trí đối với quân nhân sao cho hợp lý, nhằm góp phần thực hiện tốt công tác chính sách đối với quân đội và hậu phương quân đội. Làm tốt nội dung này cũng sẽ góp phần để công tác tuyển quân, thu hút nhân tài vào quân đội được thuận lợi hơn, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội hiện đại.

Tôi cho rằng, sĩ quan cấp trung tá nghỉ hưu khi hết hạn tuổi phục vụ tại ngũ-chiếm tỷ lệ khá lớn trong số sĩ quan quân đội nghỉ hưu, mà chỉ có được nhiều nhất là 34 năm đóng BHXH, thiếu một năm so với quy định để được hưởng lương hưu 75% là điểm chưa hợp lý. Mặc dù trong bất kỳ hoàn cảnh, điều kiện nào, cán bộ, sĩ quan cũng luôn nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ nhưng trong sâu thẳm, điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới tâm tư, tình cảm của anh em.

 Ảnh minh họa: vtv.vn

Ảnh minh họa: vtv.vn

Quá trình làm luật có thể chúng ta chưa lường hết được tất cả tình huống nên khi áp dụng sẽ bộc lộ những hạn chế, bất cập, do đó cần lắng nghe thực tiễn để có sự điều chỉnh. Tôi được biết, tới đây Luật BHXH sẽ được xem xét sửa đổi, nên chăng Bộ Quốc phòng cần tổ chức hội thảo để đánh giá toàn diện, chính xác, khách quan, khoa học về chế độ hưu trí đối với quân nhân, từ đó kịp thời kiến nghị sửa đổi những điểm bất hợp lý.

----------

Đại tá NGUYỄN NGỌC KIÊN, nguyên Trưởng phòng Chế độ chính sách, Cục Tài chính, Bộ Quốc phòng:

Lương hưu, trợ cấp một lần đều giảm

Vấn đề hai bài báo nêu rất trúng và đúng. Mức lương hưu cao hay thấp phụ thuộc vào tỷ lệ phần trăm được hưởng và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Cùng thời gian đóng BHXH với mức lương tính đóng như nhau, nhưng người nghỉ hưu sau thời điểm 1-1-2022 mà không đủ thời gian đóng BHXH để hưởng mức 75% thì lương hưu sẽ thấp hơn 2-10% so với người nghỉ hưu trước năm 2018, vì thời gian đóng BHXH cần thiết để được hưởng 75% đã tăng từ 30 năm lên 35 năm. Trong trường hợp có đủ thời gian đóng BHXH để được hưởng 75% thì khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu mà người nghỉ hưu sau thời điểm 1-1-2022 nhận được cũng ít hơn 2,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH so với người nghỉ hưu trước năm 2018.

Theo điểm e, khoản 1 Điều 2 Luật BHXH thì hạ sĩ quan, chiến sĩ, học viên quân đội là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Như vậy, hầu hết quân nhân sẽ có ít nhất 2 năm (trong trường hợp có thời gian là hạ sĩ quan, chiến sĩ) hoặc 4-5 năm (với trường hợp có thời gian là học viên các nhà trường quân đội) đóng BHXH mức rất thấp theo mức lương cơ sở. Vì vậy, nếu mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được tính trong toàn bộ thời gian tham gia BHXH thì lương hưu của quân nhân sẽ giảm tương đối.

Hơn nữa, đa phần quân nhân thôi phục vụ tại ngũ theo Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam và nghỉ hưu, nhiều trường hợp không được hưởng lương hưu mức 75%; bảng lương sĩ quan, bảng lương QNCN có nhiều cấp hàm, ngạch bậc, trong khi ít đồng chí đạt được cấp bậc quân hàm cao nhất, ở ngạch bậc lương cao nhất, dẫn tới mức lương hưu sẽ càng thấp hơn... Từ những vấn đề này, đề nghị các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách cho phù hợp.

-------------

Đại tá PHAN TẤN TIỄN, Trưởng phòng Chính sách (Cục Chính trị Quân khu 5):

Đề nghị nghiên cứu, điều chỉnh chế độ hưu trí với sĩ quan từ trung tá trở xuống

Nghiên cứu hai bài viết đăng trên Báo QĐND, tôi thấy tác giả đã phản ánh đúng thực tế việc thực hiện Luật BHXH trong quân đội thời gian qua; phân tích kỹ những thay đổi trong chế độ hưu trí đối với lao động nam từ năm 2018, nhất là từ năm 2022 trở đi theo quy định tại Điều 56 Luật BHXH. Theo đó, nam sĩ quan có cấp bậc quân hàm từ trung tá trở xuống nghỉ hưu khi hết hạn tuổi phục vụ tại ngũ sẽ không đủ điều kiện để hưởng lương hưu mức 75% do không đủ thời gian đóng BHXH.

Như chúng ta đã biết, quân đội là môi trường đặc thù. Cán bộ, chiến sĩ thường phải đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; luôn trong tư thế sẵn sàng chiến đấu 24/24 giờ. Do yêu cầu nhiệm vụ, có những thời điểm bộ đội gần như không có ngày nghỉ. Người lao động thì đổ mồ hôi, công sức cho nhiệm vụ, nhưng cán bộ, chiến sĩ trong quân đội còn sẵn sàng đổ máu để bảo vệ Tổ quốc, đồng thời luôn phải đối mặt với hiểm nguy từ súng đạn, vũ khí...

Tôi cho rằng, những thay đổi trong chế độ hưu trí là chính sách chung cho người lao động theo Luật BHXH nhằm bảo đảm BHXH hoạt động đúng nguyên tắc đóng-hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ và bền vững là đúng. Tuy nhiên, quân đội là ngành lao động đặc biệt nên BHXH trong quân đội cũng cần có những đặc thù riêng. Nhằm góp phần thiết thực làm tốt công tác chính sách, quân nhân sau nhiều năm làm việc, cống hiến xây dựng quân đội, bảo vệ Tổ quốc khi nghỉ hưu không thiệt thòi so với trước đây, đồng thời tạo sức thu hút nhân tài vào quân đội, tôi mong các cơ quan chức năng nghiên cứu, điều chỉnh chế độ hưu trí đối với quân nhân nói chung, đặc biệt là với sĩ quan cấp bậc quân hàm từ trung tá trở xuống.

------------

Trung tá ĐINH VĂN LÀO, Chính trị viên Đồn Biên phòng Tả Gia Khâu, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai:

Phần nào làm mờ đi tính chất đặc thù của lao động quân sự

Tôi cũng như nhiều cán bộ, chiến sĩ đơn vị hoàn toàn đồng tình với nội dung hai bài báo và rất cảm ơn Báo QĐND đã nói lên nỗi lòng của bộ đội ở đơn vị cơ sở. Chúng tôi cho rằng cách tính lương hưu đối với quân nhân như vậy sẽ phần nào làm mờ đi tính chất đặc thù của lao động quân sự, ảnh hưởng đến tư tưởng, gây tâm lý băn khoăn cho không chỉ các đồng chí nghỉ hưu mà với cả cán bộ đang công tác.

Ở đơn vị tôi, nhiều đồng chí có thời gian công tác tại vùng cao biên giới, xa nhà, xa vợ con hầu hết thời gian trong quân ngũ, điều kiện rất khó khăn, vất vả, tuy nhiên do không có "trần" quân hàm, phần lớn chỉ được thăng quân hàm cao nhất là trung tá. Theo quy định hiện hành, khi nghỉ hưu, chúng tôi sẽ không có đủ 35 năm đóng BHXH và bị trừ phần trăm lương hưu. Gian khổ, hy sinh không quản ngại mà về hưu không đủ 75% lương khiến không ít đồng chí tâm tư.

Có thể, phần chênh lệch lương hưu không nhiều nhưng lý do “không đủ năm đóng BHXH” thực sự như cứa vào lòng chúng tôi, bởi chúng tôi đều là những cán bộ, sĩ quan luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, nghỉ hưu khi hết hạn tuổi phục vụ tại ngũ chứ không phải về hưu “non”... Mặt khác, với quy định như vậy, cộng thêm mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được tính theo toàn bộ thời gian thì việc thu hút nhân tài vào quân đội sẽ gặp khó khăn, bởi mặc dù cách tính chế độ hưu trí có thể như nhau nhưng thanh niên, sinh viên làm việc trong môi trường dân sự có nhiều cơ hội việc làm với thu nhập cao hơn...

Chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng quan tâm nghiên cứu, có hướng giải quyết để cán bộ, sĩ quan ở đơn vị cơ sở yên tâm tư tưởng, toàn tâm toàn ý hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

------------

Chị PHAN THỊ PHƯƠNG LAN, email: tranmaiphuong982@gmail.com:

Xứng đáng được hưởng lương hưu mức tối đa

Phải mất nhiều công sức học tập, rèn luyện, thậm chí hy sinh cả tuổi thanh xuân mới có thể trở thành người sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Thế nhưng, chế độ hưu trí đối với nam quân nhân như vậy thì thật thiệt thòi cho những đồng chí quân hàm trung tá trở xuống. Theo nghề binh nghiệp, nghỉ hưu ở tuổi trên dưới 50, nhiều người còn gánh nặng gia đình, nhưng biết làm gì để nuôi con, làm chỗ dựa cho gia đình? Tôi cho rằng, quân nhân nghỉ hưu khi hết hạn tuổi phục vụ tại ngũ xứng đáng được hưởng lương hưu ở mức tối đa vì họ là những người không tiếc máu xương để bảo vệ chế độ, bảo vệ đất nước và nhân dân.

Nguồn QĐND: https://www.qdnd.vn/xa-hoi/chinh-sach/che-do-huu-tri-doi-voi-quan-nhan-som-khac-phuc-nhung-diem-chua-hop-ly-691923