Chủ nhân Nobel Vật lý 2024 hé lộ về mối hiểm họa khi AI ngày càng thông minh

Tiềm năng to lớn của AI

Giáo sư Đại học Princeton John Hopfield và nhà khoa học máy tính tại Đại học Toronto Geoffrey Hinton vừa vinh dự nhận Giải thưởng Nobel Vật lý 2024 danh giá vào ngày 8/10.

Cả Giáo sư Hopfield và ông Hinton được ca ngợi là những người đặt nền tảng cho công nghệ máy học, tạo nên sức mạnh cho các sản phẩm và ứng dụng sử dụng trí tuệ nhân tạo ngày nay.

Giáo sư Hopfield và nhà khoa học máy tính Hinton, đồng chủ nhân Giải thưởng Nobel Vật lý 2024 (Ảnh: AFP).

"Nghiên cứu của họ đã đặt nền tảng quan trọng cho những gì chúng ta trải nghiệm ngày hôm nay với trí tuệ nhân tạo", ông Mark Pearce, Ủy viên Hội đồng Giải thưởng Nobel Vật lý 2024 chia sẻ với hãng tin CNN.

Những phát minh và khám phá của họ giúp hình thành nền tảng máy học, hỗ trợ đưa ra các quyết định quan trọng nhanh hơn và đáng tin cậy hơn. Một ví dụ tiêu biểu trong số đó là các chẩn đoán y tế, bà Ellen Moons, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Nobel Vật lý 2024 đánh giá.

Ông Michael Moloney, Giám đốc Điều hành Viện Vật lý Mỹ nhận định, nghiên cứu của các chủ nhân Giải Nobel Vật lý 2024 đã làm thay đổi nền tảng khoa học qua đó cho phép các hệ thống máy học xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ giúp các nhà khoa học có thể phát hiện ra những mô hình mà bình thường họ khó có thể nhận ra.

Theo ông Molony, từ 40 năm trước, con người đã rất quan tâm đến những hệ thống máy học.

Tuy nhiên, vào thời điểm đó, họ không sở hữu công nghệ để có thể triển khai và tận dụng những lợi ích từ chúng.

Quá trình này đòi hỏi rất nhiều thời gian và giờ con người đã làm được. Công nghệ máy học đã phát triển với một tốc độ cực kỳ nhanh chóng.

"Các hệ thống AI và máy học đã giúp biến đổi hoàn toàn quá trình tìm kiếm những hành tinh nằm ngoài Hệ Mặt trời và đó chỉ là một trong rất nhiều những ví dụ tiêu biểu", ông Molony cho biết.

Trong khi đó, nhà khoa học máy tính Hinton, người được mệnh danh là "Cha đẻ của AI" cho biết ông vô cùng kinh ngạc khi nhận được Giải Nobel Vật lý 2024.

Khi được hỏi về tác động đối với mặt mặt công nghệ mà nghiên cứu của ông tham gia phát triển trong thời gian qua, ông Hinton khẳng định AI có tiềm năng vô cùng to lớn đối với xã hội loài người.

"AI được ví như cuộc cách mạng công nghiệp chỉ khác là thay vì thúc đẩy sức mạnh cơ bắp, AI giúp tăng cường năng lực trí tuệ của con người. Chúng ta chưa từng có trải nghiệm về bất kỳ thứ gì thông minh hơn con người", ông Hinton nói trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại ngay sau khi nhận được tin trúng giải.

Ông Hinton dự đoán, công nghệ AI sẽ tạo ra cuộc cách mạng về chăm sóc y tế và tiên phong trong việc cải thiện đáng kể năng suất lao động.

Nỗi lo khi AI có thể chiếm quyền kiểm soát

Tuy nhiên, ông Hinton cũng bày tỏ lo ngại về tương lai phát triển của AI. Đây cũng là lý do ông đã quyết định nghỉ việc ở Google từ tháng 5/2023 để có thể trao đổi tự do hơn về vấn đề này.

"Chúng tôi cũng rất lo ngại về nhiều hệ lụy xấu liên quan đến AI, đặc biệt là mối đe dọa khi mọi thứ mất kiểm soát. Điều tôi lo ngại nhất chính là khi những hệ thống AI trở nên thông minh hơn chúng ta và giành quyền kiểm soát từ con người", ông Hinton cảnh báo.

Sự phát triển thần tốc của AI đang làm dấy lên những lo ngại về khả năng chúng có thể giành lấy quyền kiểm soát con người (Đồ họa: Linkedin).

Theo ông Hinton, AI biết rõ cách thức lập trình, chính vì thế, AI có thể tìm ra nhiều cách để vượt ra ngoài giới hạn mà con người đặt ra cũng như thao túng con người để đạt được những gì chúng muốn.

Trước đó, trong cuộc phỏng vấn trên kênh CNN hồi năm 2023, ông Hinton cũng cảnh báo, một mặt vừa phát triển AI, mặt khác thực sự nghiêm túc để tìm cách ngăn chặn AI chiếm lấy kiểm soát.

Khánh An