Chú trọng kiểm tra, giám sát, bảo vệ quyền lợi đoàn viên

Kịp thời phát hiện vi phạm

Kiểm tra, giám sát là một trong những nhiệm vụ quan trọng của tổ chức công đoàn trong việc đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho đoàn viên, NLĐ, góp phần khẳng định vị thế của tổ chức.

Lãnh đạo Liên đoàn Lao động huyện Tân Yên và một số ngành chức năng kiểm tra tình hình thực hiện pháp luật lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn.

Hằng năm, Ban Thường vụ, Ủy ban Kiểm tra LĐLĐ tỉnh đã xây dựng kế hoạch triển khai tới từng công đoàn cơ sở, trong đó tập trung vào khối DN. Ban hành văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các cấp công đoàn phối hợp với chính quyền, bộ phận chuyên môn ban hành kế hoạch kiểm tra, giám sát cụ thể; chú trọng vào việc bảo đảm chế độ tiền lương, thưởng, bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), chế độ thai sản, an toàn lao động.

Năm 2022, LĐLĐ tỉnh, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại 180 cơ quan, đơn vị, DN; phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra 80 cơ sở về thực hiện pháp luật trong lĩnh vực lao động.

Với sự tập trung cao, năm 2022, LĐLĐ tỉnh, 17 công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại 180 cơ quan, đơn vị, DN; tổ chức, phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra 80 đơn vị về thực hiện Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật BHXH, các chế độ, chính sách liên quan tới NLĐ.

Qua kiểm tra, hầu hết các đơn vị thực hiện tốt những quy định pháp luật, nội dung giao kết hợp đồng với NLĐ cơ bản đầy đủ. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng nợ BHXH, BHYT, chậm trả lương, thanh toán chế độ thai sản, ốm đau cho NLĐ, ký kết hợp đồng với lao động thử việc chưa đúng quy định...

Nổi bật như cuối năm 2022, tổ kiểm tra liên ngành tỉnh gồm LĐLĐ tỉnh, Công an tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, BHXH tỉnh kiểm tra phát hiện ba DN vi phạm là: Công ty TNHH KCD Việt Nam (KCN Song Khê - Nội Hoàng), Công ty TNHH Zhiliang Việt Nam (KCN Vân Trung), Công ty cổ phần May Đại Giáp, xã Đại Lâm (Lạng Giang). Các lỗi vi phạm gồm chậm đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp và đóng thiếu tiền BHYT. Ngay sau đó, ba DN bị xử phạt hành chính với tổng số tiền 615 triệu đồng và buộc khắc phục hậu quả theo quy định.

Với mục tiêu xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ trong DN, bảo vệ quyền lợi đoàn viên, NLĐ, năm 2022, LĐLĐ huyện Tân Yên phối hợp với Công an huyện và một số ngành kiểm tra tại 12 DN, cơ sở sản xuất, kinh doanh. Ông Nguyễn Thanh Phương, Chủ tịch LĐLĐ huyện cho biết: “Qua kiểm tra, chúng tôi phát hiện tại một số đơn vị công nhân không được trang bị quần áo bảo hộ. DN chưa tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho NLĐ. Việc tổ chức đối thoại định kỳ, đóng kinh phí công đoàn còn thực hiện chưa nghiêm”.

Phát huy vai trò đội ngũ cán bộ cơ sở

Trao đổi về công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức công đoàn, ông Nguyễn Văn Cảnh, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho rằng bên cạnh bám sát, thực hiện tốt kế hoạch kiểm tra, giám sát đã ban hành, vai trò của đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở cần được phát huy tối đa. Đây là lực lượng nòng cốt, nắm bắt sát nhất tình hình ở cơ sở, từ đó kịp thời đề xuất với chủ sử dụng lao động thực hiện nghiêm quy định, đồng thời kiến nghị với công đoàn cấp trên để có hình thức xử lý phù hợp theo thẩm quyền.

Một trong những công đoàn cơ sở phát huy tốt vai trò đội ngũ cán bộ công đoàn, mang lại hiệu quả tích cực là Công ty TNHH Sungwoo Vina (KCN Đình Trám). Anh Nguyễn Văn Vinh, Chủ tịch Công đoàn Công ty cho biết, là DN 100% vốn Hàn Quốc, hoạt động từ năm 2009, trong 3 năm liên tiếp sau đó, đơn vị đều xảy ra ngừng việc tập thể. Ban Chấp hành công đoàn đã xây dựng quy chế dân chủ ở cơ sở, trong đó chú trọng vào khâu đối thoại.

Với giải pháp đối thoại “đầu chuyền”, hằng tuần, các tổ công đoàn tiếp nhận ý kiến, kiến nghị của NLĐ, phân loại, tổng hợp để đề xuất với chủ sử dụng lao động xem xét, điều chỉnh, bổ sung vào thỏa ước lao động tập thể. Nhờ vậy, đến nay, hơn 400 lao động của công ty (đạt 100%) đã gia nhập công đoàn khi họ tin tưởng quyền lợi được bảo đảm đầy đủ; lãnh đạo DN bớt được nỗi lo ngừng việc, ảnh hưởng đến sản xuất, doanh thu.

Sau hai năm đại dịch, đơn hàng tại nhiều công ty giảm, ảnh hưởng trực tiếp tới việc làm của NLĐ, kéo theo đó là những yếu tố tiềm ẩn phát sinh vi phạm quy định về luật lao động, chi trả chế độ, chính sách cho NLĐ. Để bảo vệ quyền lợi NLĐ, trong kế hoạch kiểm tra, giám sát, LĐLĐ tỉnh chỉ đạo công đoàn các cấp trên trực tiếp cơ sở, công đoàn cơ sở tập trung thực hiện quy định trong chấm dứt hợp đồng lao động, đóng BHXH.

Bên cạnh phối hợp với các ngành thành lập đoàn công tác, LĐLĐ các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; tăng cường tập huấn kỹ năng về kiểm tra, giám sát, đối thoại tại nơi làm việc, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể cho đội ngũ cán bộ công đoàn. Phối hợp chặt chẽ với các ngành, đơn vị liên quan nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh tại các DN, kịp thời đề xuất biện pháp tháo gỡ khó khăn cũng như kiến nghị xử lý nếu DN vi phạm pháp luật về lao động, bảo vệ quyền lợi đoàn viên.

Bài, ảnh: Ngọc Anh