Chương trình phổ thông mới: Có môn còn nặng kiến thức
Chiều 3/5, Ban phát triển các chương trình môn học báo cáo kết quả thực nghiệm và khảo sát ý kiến dự thảo các môn học trong chương trình giáo dục phổ thông mới.
Về kết quả dạy thực nghiệm, theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới cho biết, Chương trình giáo dục phổ thông mới đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức thực nghiệm trong khoảng thời gian một tháng, từ ngày 20/3 đến 20/4, tại 6 tỉnh thành, gồm Lào Cai, Hà Nội, Bình Định, Lâm Đồng, Bà Rịa-Vũng Tàu, Cần Thơ. Các địa phương này đại diện cho 6 vùng kinh tế-xã hội trên phạm vi cả nước.
Mỗi tỉnh chọn 3 trường tiểu học, 3 trường trung học cơ sở và hai trường trung học phổ thông. Các trường này được lựa chọn trên nguyên tắc có cả vùng thuận lợi và vùng khó khăn.
Thời lượng bài dạy thực nghiệm các chương trình môn học ở cấp tiểu học là 147 tiết, cấp trung học cơ sở có 129 tiết, cấp trung học phổ thông có 96 tiết. Tổng cộng có 372 tiết.
Số giáo viên thực hiện các bài học thực nghiệm là 528 giáo viên tiểu học, 602 giáo viên trung học cơ sở và 352 giáo viên trung học phổ thông. Tổng số giáo viên tham gia là 1.482 người.
Một số yêu cầu còn cao so với học sinh
Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục phổ thông mới, sau thời gian triển khai thử nghiệm cho thấy phần lớn giáo viên đều hưởng ứng đánh giá cao chương trình mới. Tuy nhiên có nhiều ý kiến của giáo viên, cán bộ quản lý thấy rằng: ở một số môn học, chúng ta vẫn còn thiên về trang bị kiến thức, thể hiện qua một số bài học.
Các tiết học thành công do 3 yếu tố, trong đó đặc biệt do thầy cô nắm vững được nội dung vấn đề, bài soạn ấy vừa đủ thời lượng nên không quá tải.
Thầy và trò các trường đều tích cực hưởng ứng các bài thực nghiệm. Chương trình (CT) các môn học đã xác định đúng các phẩm chất và năng lực mà môn học hình thành, phát triển cho học sinh.
Phần lớn các bài học thực nghiệm đã xác định đúng những yêu cầu cần đạt ở mỗi bài học, chú trọng tổ chức các hoạt động học tập, tương tác của học sinh.
Cũng theo GS Thuyết, qua đợt này cho thấy nội dung không đáng sợ bằng phương pháp. Thầy cô phải có phương pháp để làm cho tiết học sinh động, nhẹ nhàng.
Thực tế cho thấy giờ dạy chỉ thành công khi giáo viên nắm vững nội dung CT và vận dụng được phương pháp dạy học mới để tổ chức hoạt động học tập của học sinh. Ví dụ, bài dạy thực nghiệm Lịch sử và Sử học, một chủ đề mới được coi là khô và khó trong CT Lịch sử lớp 10, dạy ở Trường THPT số 2 thành phố Lào Cai được đánh giá là rất thành công. Đó là nhờ giáo viên nắm chắc nội dung bài học và có phương pháp tổ chức hoạt động tốt, khơi gợi được hứng thú ở học sinh, lôi cuốn các em tích cực tham gia hoạt động.
Tuy nhiên, còn có mặt hạn chế, đó là một số yêu cầu cần đạt còn cao so với trình độ của học sinh, nội dung một số bài thực nghiệm tương đối khó, một số bài vẫn còn nặng về trang bị kiến thức, dung lượng của một số bài chưa phù hợp với thời lượng dạy học.
Việc bố trí nhiều đơn vị kiến thức trong một bài học không tạo điều kiện cho học sinh thực hiện các hoạt động khám phá, luyện tập và vận dụng kiến thức vào đời sống.
“Đây là những hạn chế, bất cập cần được mỗi nhóm tác giả CT môn học nghiêm túc xem xét và kiên quyết khắc phục trong thời gian tới”- GS Thuyết nhấn mạnh.
Có kịp ban hành trong năm 2019?
Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, sau khi thực nghiệm, thành viên Ban soạn thảo đã chỉnh sửa chương trình sao cho hoàn chỉnh và nhẹ nhàng cho học sinh.
GS Thuyết cho biết, từ kết quả thực nghiệm, Ban Phát triển CT GDPT tổng thể, Ban Phát triển các CT môn học kiến nghị Bộ chỉ đạo xây dựng kế hoạch, nội dung, phương pháp tập huấn giáo viên, cán bộ quản lí thật chu đáo, hiệu quả.
Cũng theo GS Thuyết, sau thời gian dạy thực nghiệm cho thấy, cán bộ chỉ đạo, quản lí và giáo viên cần được tập huấn kĩ về CT giáo dục phổ thông mới và SGK mới.
Vậy việc ban hành sách giáo khoa mới có kịp trong năm 2019 không?, GS Thuyết cho rằng, đang trong quá trình tích cực hoàn thiện.
“Lớp 1 chỉ có 6 môn học thôi, không quá khó để hoàn thiện khâu viết sách trong khoảng hơn 1 năm tới. Cố gắng để chương trình được ban hành kịp thời, còn lại phụ thuộc và tiến độ của đội ngũ viết sách”- GS Thuyết nhấn mạnh.