Chuyển đổi lúa chất lượng cao, giảm phát thải thấp

Thực hiện các giải pháp đồng bộ về chọn tạo giống lúa chất lượng cao với áp dụng công nghệ canh tác tiên tiến; hiện đại hóa cơ sở hạ tầng nông nghiệp là những nội dung chính được các đại biểu tập trung thảo luận tại Hội thảo tham vấn giải pháp công nghệ chuyển đổi lúa chất lượng cao và giảm phát thải thấp cho Việt Nam, do Bộ NN&PTNT tổ chức sáng nay (28/3) tại Hà Nội.

Sản xuất lúa gạo hiện chiếm 48% lượng phát thải khí nhà kính và hơn 75% lượng khí thải metan của toàn ngành nông nghiệp. Bên cạnh đó, việc thiếu các vùng chuyên canh lúa quy mô lớn; liên kết chưa chặt chẽ giữa người trồng lúa với hợp tác xã và doanh nghiệp; các biện pháp canh tác còn chưa bền vững đặt ra không ít thách thức đối ngành sản xuất lúa gạo trong tiết kiệm tài nguyên và giảm phát thải khí nhà kính.

Tham vấn giải pháp về công nghệ trong phát triển lúa chất lượng cao và phát thải thấp.

Nhấn mạnh đến việc phát triển lúa chất lượng cao gắn với giảm phát thải góp phần giúp Việt Nam tiến dần tới mục tiêu phát thải khí nhà kính bằng “0” vào năm 2050, các tham luận tại hội thảo cho rằng, việc áp dụng cơ giới hóa đồng bộ, thậm chí một số khâu phải tự động hóa cần được áp dụng sản xuất lúa gạo.

Theo ông Cao Thăng Bình, đại diện Ngân hàng thế giới tại Việt Nam, chuyển đổi lúa chất lượng cao và phát thải thấp phải chú trọng đến công nghệ canh tác tiên tiến, như áp dụng kỹ thuật số giảm sử dụng các yếu tố đầu vào, giúp truy xuất nguồn gốc sản phẩm; nâng cấp hạ tầng thủy lợi; cải thiện cơ sở hạ tầng chuỗi giá trị trong vận chuyển, chế biến và tiếp thị nông sản cũng như nâng cao khả năng tiếp cận tài chính các bon…

Một số ý kiến cho rằng, thông qua hiện đại hóa hệ thống nông nghiệp nói chung và lương thực nói riêng, cần tăng cường sáng kiến và giải pháp kỹ thuật thông minh, qua đó tạo thành quy trình sản xuất thống nhất gắn với từng vùng sinh thái khác nhau, vừa nâng cao giá trị cho người sản xuất, đảm bảo sử dụng nguồn tài nguyên một cách bền vững.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam yêu cầu sản xuất lúa chất lượng cao phải đem lại giá trị cao hơn, giảm phát thải khí nhà kính hơn.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, Đề án 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh sẽ trình Chính phủ thời gian tới, có ý nghĩa quan trọng trong chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, nâng cao chất lượng, tạo giá trị gia tăng và phát triển nông nghiệp bền vững.

Theo đó, vùng chuyên canh lúa chất lượng cao sẽ sử dụng giống có chứng nhận đảm bảo chất lượng và đáp ứng nhu cầu đa giá trị, nhất là về dinh dưỡng, nguyên liệu phục vụ cho công nghiệp. Song song đó áp dụng quy trình canh tác bền vững, sử dụng ít vật tư đầu vào, nhất là phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, giống, nước và được tổ chức lại sản xuất theo hướng đẩy mạnh hợp tác liên kết. Các vùng lúa chất lượng cao quy mô lớn sẽ được cơ giới hóa đầu tư hệ thống hạ tầng đồng bộ, được số hóa vùng trồng truy xuất nguồn gốc.

“Lúa gạo được sản xuất ở vùng chất lượng cao sẽ tạo thu nhập cao hơn cho người trồng lúa, đồng thời tạo ra giá trị gia tăng, cao hơn cho sản phẩm. Bên cạnh việc sản xuất với chi phí thấp bán với giá cao hơn, ở những vùng chuyên canh sẽ tạo ra những giá trị gia tăng, góp phần giảm phát thải khí nhà kính bán tín chỉ carbon, tiết kiệm nguồn tài nguyên và được xây dựng thương hiệu tạo ra giá trị. Cùng với đó những vùng nguyên liệu trồng lúa, các mô hình kinh tế tuần hoàn tái sử dụng phụ phẩm từ lúa được áp dụng. Đây chính là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao giá trị gia tăng”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam khẳng định./.

Minh Long/VOV1