Cơ hội cho nông, lâm, thủy sản của Việt Nam xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc

Chiều 10/11, tại Lào Cai, Cục Xúc tiến thương mại - Bộ Công Thương phối hợp với tỉnh Lào Cai (Việt Nam), Sở Thương mại tỉnh Vân Nam và Hội xúc tiến thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tổ chức Hội nghị tổ chức đoàn doanh nghiệp nhập khẩu nông, lâm, thủy sản Trung Quốc vào Việt Nam giao dịch thương mại tại tỉnh Lào Cai năm 2023.

Đây là hoạt động quan trọng nằm trong chuỗi các hoạt động của Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt - Trung năm 2023 - tỉnh Lào Cai cũng như Chương trình Xúc tiến thương mại cấp quốc gia của Việt Nam.

Hội nghị có sự tham gia của 164 doanh nghiệp Việt Nam và hơn 80 doanh nghiệp Trung Quốc. Các doanh nghiệp Việt Nam đến từ 50 tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Nghệ An, Sơn La, Lạng Sơn, Ninh Bình, Nam Định, Bắc Kạn, Quảng Ninh, Thành phố Hồ Chí Minh, Sóc Trăng, Long An, Đồng Tháp, Đắk Lắk, Kon Tum, Bình Thuận, Hậu Giang … Các doanh nghiệp Trung Quốc đến từ tỉnh Vân Nam, là địa phương có dân số đông và thị trường tiêu thụ nông sản, trái cây, thủy, hải sản rất lớn.

Tiềm năng lớn trong hợp tác kinh tế, thương mại

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Hoàng Tài, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương Việt Nam cho biết, Trung Quốc và Việt Nam là hai nước giềng, gần gũi về địa lý, có mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện. Với nhiều lợi thế trong hợp tác kinh tế, thương mại, thời gian qua, trao đổi thương mại giữa hai nước duy trì đà tăng trưởng ổn định và bền vững.

Ông Lê Hoàng Tài, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương Việt Nam phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Cấn Dũng

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Trung Quốc năm 2022 đạt 175 tỷ USD, tăng 5,47% so với năm 2021. Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất, thị trường nhập khẩu lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Mỹ). Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn thứ 6 (sau Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan và Hồng Kông) của Trung Quốc trong tất cả các quốc gia và vùng lãnh thổ có quan hệ thương mại với Trung Quốc; đồng thời trong khối ASEAN, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc.

Trong 8 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Trung Quốc đạt 103,92 tỷ USD. Nhập siêu của Việt Nam từ Trung Quốc có giá trị 11,7 tỷ USD, giảm 16,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Về hợp tác đầu tư, Trung Quốc nằm trong số 10 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư lớn nhất tại Việt Nam. Các dự án của doanh nghiệp Trung Quốc có mặt tại hầu hết các tỉnh, thành và chủ yếu tập trung tại các tỉnh ven biển, các thành phố đông dân, có sức thu hút lao động mạnh, có cơ sở hạ tầng tốt, thuận lợi cho xuất, nhập khẩu hàng hóa cũng như đi lại giữa hai nước. Dòng vốn đa dạng ngành nghề và lĩnh vực từ dịch vụ nhà hàng, khách sạn, hàng tiêu dùng đến dệt may, da giày, xơ sợi dệt, khai thác khoáng sản, khu công nghiệp.

Theo ông Lê Hoàng Tài, tỉnh Vân Nam có vai trò rất lớn trong hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước, đồng thời cũng là cửa ngõ giao thương quan trọng trong tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh.

“Với vị trí thuận lợi nêu trên, tỉnh Vân Nam là cầu nối hữu hiệu cho hàng hóa của Việt Nam có thể tiến sâu, vươn xa đến các tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam của Trung Quốc, và là cửa ngõ quan trọng đưa các sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Trung Quốc thông qua Việt Nam đến với thị trường khu vực ASEAN giàu tiềm năng” - ông Lê Hoàng Tài khẳng định.

Ông Nguyễn Trường Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lào Cai phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Cấn Dũng

Ở góc độ địa phương, ông Nguyễn Trường Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lào Cai chia sẻ: Cơ quan chức năng, địa phương của hai tỉnh Lào Cai và Vân Nam đã không ngừng tăng cường phối hợp, triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy giao lưu hợp tác trên mọi phương diện, nhất là khôi phục lại hoạt động giao thương, hoạt động thông quan xuất nhập khẩu qua cặp cửa khẩu quốc tế Lào Cai - Hà Khẩu.

Đến thời điểm hiện tại, hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn Lào Cai đã cơ bản được khôi phục. Tính đến hết tháng 10/2023, đã có hơn 600 doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lào Cai. Lượng hàng hóa thông quan hai bên có sự tăng trưởng tốt so với các năm trước và duy trì ổn định ở mức trên 400 xe hàng mỗi ngày (trong đó, Lào Cai đã đảm bảo thông quan ổn định trên 350 xe hàng của phía Trung Quốc) qua cặp cửa khẩu quốc tế đường bộ và 2 - 4 đôi tàu liên vận quốc tế tại cặp cửa khẩu quốc tế đường sắt.

Thúc đẩy hoạt động xuất khẩu chính ngạch

Tuy có vị trí, vai trò quan trọng và thị trường đầy tiềm năng với quy mô dân số là 47 triệu người, song lãnh đạo Cục Xúc tiến thương mại Việt Nam cũng nhìn nhận, hợp tác tác kinh tế, thương mại của Việt Nam với Vân Nam còn chưa xứng với tiềm năng của hai bên, năm 2022, kim ngạch thương mại Việt Nam - Vân Nam mới chỉ đạt 3,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng rất khiêm tốn trong tổng kim ngạch thương mại Việt Nam - Trung Quốc.

Hội nghị có sự tham gia của 164 doanh nghiệp Việt Nam và hơn 80 doanh nghiệp Trung Quốc Ảnh: Cấn Dũng

Để tiếp tục làm sâu sắc thêm mối quan hợp tác kinh tế, thương mại giữa các địa phương của Việt Nam với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) trong thời gian tới, nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của mỗi bên, ông Lê Hoàng Tài cho rằng, hai bên cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực chất và hiệu quả Bản ghi nhớ giữa Cục Xúc tiến thương mại và Sở Công Thương 12 tỉnh, thành phố của Việt Nam với Sở Thương mại tỉnh Vân Nam thông qua việc xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại với nhiều hình thức đa dạng nhằm hỗ trợ kết nối doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy hoạt động giao thương giữa doanh nghiệp hai bên, đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cần khuyến khích và tích cực tổ chức doanh nghiệp tham dự các hoạt động hội chợ, triển lãm lớn, có uy tín được tổ chức tại mỗi bên như: Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt Nam (VietNam Expo), Triển lãm Công nghiệp Thực phẩm Quốc tế Việt Nam (VietNam Foodexpo) được tổ chức tại Việt Nam và Triển lãm sản phẩm Trung Quốc - Đông Nam Á, Nam Á cùng các Hội chợ, triển lãm khác được tổ chức tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) để hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá sản phẩm, thương hiệu và kết nối, giao thương.

“Đề nghị phía Vân Nam tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, thủy sản có thế mạnh của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc bằng hình thức chính ngạch, đặc biệt là các sản phẩm như sầu riêng, khoai lang tím, yến sào mà phía Trung Quốc đã chính thức mở cửa cho các sản phẩm này trong thời gian gần đây” - lãnh đạo Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương Việt Nam đề nghị.

Trong khi đó, ông Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh, tỉnh Lào Cai luôn xác định trách nhiệm đối với các địa phương, các doanh nghiệp trong việc thúc đẩy hoạt động trao đổi thương mại qua các cửa khẩu giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam.

“Lào Cai luôn xác định thành công của doanh nghiệp là thành công của tỉnh Lào Cai đúng như phương châm của tỉnh là “Doanh nghiệp phát tài, Lào Cai phát triển”. Các ngành chức năng đã, đang và sẽ luôn đồng hành cùng các doanh nghiệp, tham gia định hướng, tạo mọi điều kiện và hỗ trợ tích cực cho các doanh nghiệp khi tham gia hoạt động xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh” - ông Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh.

Đồng thời, cam kết sẽ xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp khi có phản ánh; đảm bảo an ninh trật tự, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, thông thoáng, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, xây dựng Lào Cai trở thành “Điểm đến hấp dẫn” thu hút doanh nghiệp nhập khẩu nói riêng và các nhà đầu tư trong và ngoài nước nói chung.

Bên cạnh đó, tỉnh Lào Cai tiếp tục thực hiện công khai, minh bạch các thủ tục hành chính; tiếp tục thực hiện rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính nhằm giảm đầu mối, loại bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp, khó thực hiện để giảm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Ông Hạo Nhất Sơn, Phó Giám đốc Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) phát biểu tại hội nghị Ảnh: Cấn Dũng

Đại diện phía Trung Quốc, ông Hạo Nhất Sơn, Phó Giám đốc Sở Thương mại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) cam kết, sẵn sàng hợp tác với chính quyền các địa phương và doanh nhân Việt Nam nhằm tiếp tục tăng cường giao lưu trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghiệp và kết nối liên thông, tạo thị trường và cơ hội phát triển lớn cho các doanh nghiệp hai bên, thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại giữa Vân Nam và Việt Nam lên tầm cao mới.

“Chúng tôi sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp Vân Nam mở rộng nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam, đặc biệt là trái cây nhiệt đới, nông sản, khoáng sản và các mặt hàng khác; đồng thời hy vọng các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tích cực thăm dò thị trường rộng lớn ở Vân Nam, thậm chí cả Trung Quốc để mở rộng khối lượng giao thương” - ông Hạo Nhất Sơn khẳng định.

Lãnh đạo Sở Thương mại tỉnh Vân Nam đề nghị, hai bên cùng thúc đẩy sớm hoàn thành rà soát quy hoạch tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng ở cấp quốc gia, tập trung đạt được thỏa thuận về phương án quy hoạch đường sắt Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc), nhằm thúc đẩy hiện thực hành lang logistics liên vận đường biển, đường sắt Vân Nam - Việt Nam.

Bên cạnh đó, phía bạn cũng đề nghị hai bên tăng cường hợp tác hội chợ triển lãm. Tổ chức các doanh nghiệp tham gia các triển lãm khác nhau được tổ chức tại mỗi bên. “Chúng tôi hoan nghênh tỉnh Lào Cai tiếp tục cử các đoàn tổ chức các doanh nghiệp nổi tiếng và chất lượng cao đến Côn Minh vào năm tới để tham gia Hội chợ triển lãm Trung Quốc - Nam Á lần thứ 8 và Hội chợ xuất nhập khẩu Trung Quốc (Côn Minh) lần thứ 28, đồng thời chúng tôi cũng sẽ tích cực tham gia các hội chợ và triển lãm thương mại khác nhau tại Việt Nam, cùng tìm kiếm cơ hội kinh doanh, hợp tác và phát triển chung với Việt Nam” - ông Hạo Nhất Sơn khẳng định.

Các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc giao thương trực tiếp theo nhóm ngành hàng Ảnh: Cấn Dũng

Các doanh nghiệp tìm hiểu đối tác để tạo cơ hội hợp tác kinh doanh Ảnh: Cấn Dũng

Đây là cơ hội tốt để các cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài nước nắm bắt thông tin tìm kiếm cơ hội hợp tác Ảnh: Cấn Dũng

Tại hội nghị, các cơ quan chức năng hai bên đã bố trí để các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc giao thương trực tiếp theo nhóm ngành hàng, tìm hiểu đối tác để tạo cơ hội hợp tác kinh doanh; bố trí cho mỗi địa phương, doanh nghiệp một gian hàng miễn phí để trưng bày, giới thiệu sản phẩm trong thời gian diễn ra hội nghị.

42 doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc ký kết giao thương với 18 nhóm hàng Ảnh: Cấn Dũng

Hội nghị đã có 20 thỏa thuận được trao đổi Ảnh: Cấn Dũng

Kết thúc Hội nghị tổ chức đoàn doanh nghiệp nhập khẩu nông, lâm, thủy sản Trung Quốc vào Việt Nam giao dịch thương mại tại tỉnh Lào Cai năm 2023, đã có 20 thỏa thuận được trao đổi, 42 doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc ký kết giao thương với 18 nhóm hàng được ký kết trao đổi như cà phê, phân bón, nông sản, dệt may, sản phẩm yến…

Hoàng Lan - Cấn Dũng