Con số đáng sợ ở 'chuyến bay giải cứu'

Hôm nay, ngày 11-7, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm 54 bị cáo trong vụ án "Chuyến bay giải cứu". Phiên tòa dự kiến kéo dài khoảng một tháng, thẩm phán Nguyễn Quang Huy làm chủ tọa.

Nhận hối lộ trên 160 tỉ đồng

Trong 54 bị cáo, có 21 người bị VKSND Tối cao truy tố về tội "Nhận hối lộ". Số người bị truy tố tội "Đưa hối lộ", "Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ", "Môi giới hối lộ", "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" lần lượt là 24, 4, 4 và 1 người.

Để đưa vụ án ra xét xử, tòa triệu tập 19 công ty thương mại du lịch, dịch vụ và 46 người trong vai trò bên có quyền nghĩa vụ liên quan cùng 33 nhân chứng.

Hơn 100 luật sư đăng ký bảo vệ cho 54 bị cáo. Bị cáo Tô Anh Dũng, cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao, có 3 luật sư.

Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng, chống dịch. Chính phủ giao cho Văn phòng Chính phủ, Tổ công tác của một số bộ, ngành và địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly.

Từ đầu năm 2020 đến giữa năm 2021, cơ quan chức năng cấp phép và tổ chức trên 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước. Riêng Bộ Ngoại giao đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.

Quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương, từ tháng 9-2020 đến tháng 12-2022, 21 cá nhân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao nhận hối lộ gần 165 tỉ đồng và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại 10,4 tỉ đồng.

Để có chi phí "bôi trơn", nhóm doanh nghiệp đã nâng giá vé, vẽ thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch. Điển hình, Lê Hồng Sơn, cựu tổng giám đốc Công ty Bầu Trời Xanh và Nguyễn Thị Thanh Hằng, cựu phó tổng giám đốc, đã đưa số tiền hối lộ lớn nhất trong vụ án, lên đến hơn 100 tỉ đồng. Riêng việc "bôi trơn", nhóm đã chi 38,5 tỉ đồng cho 12 quan chức để được cấp phép 109 chuyến bay và phê duyệt cách ly tại địa phương.

13 bị cáo trong vụ án, bị cáo Tô Anh Dũng bìa trái ngoài cùngẢnh: Bộ Công an

"Chạy án" triệu đô

Tháng 1-2022, khi vụ án đang được điều tra, Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng đến gặp Nguyễn Anh Tuấn, khi ấy là Thiếu tướng, Phó Giám đốc Công an Hà Nội, để nhờ không bị xử lý hình sự. Cả hai được Tuấn môi giới cho gặp Hoàng Văn Hưng, khi đó giữ chức Trưởng Phòng điều tra, Cục An ninh điều tra, Bộ Công an, cũng là điều tra viên thụ lý chính vụ án.

Từ tháng 2 đến 7-2022, Nguyễn Anh Tuấn làm cầu nối cho Hằng gặp Hưng nhiều lần để bàn việc khai báo ra sao cho có lợi nhất. Hưng hướng dẫn Hằng sẽ nhận hết trách nhiệm về mình để cứu Sơn, còn Sơn sẽ đổ hết cho Hằng, nói không biết.

Tuy nhiên, do cơ quan điều tra xác định Sơn có 70% cổ phần công ty, lại là tổng giám đốc nên hướng nhận tội trên không khả thi. Hưng đã gợi ý Hằng về việc chi thêm tiền "tác động cơ quan chức năng". Đến tháng 7-2022, Hằng đưa tiền cho Tuấn chuyển tới Hưng 1,2 triệu USD.

Hằng, Sơn sau đó vẫn liên tục bị triệu tập, trong thời gian này, Hằng tiếp tục đưa 600.000 USD cho Tuấn với mục đích chuyển cho Hưng.

Tháng 9-2022, Hưng bị điều chuyển công tác sang Phòng Chính trị Hậu cần Bộ Công an song tiếp tục yêu cầu Hằng đưa 350.000 USD với lý do "chi cho viện kiểm sát".

Cuối tháng 11-2022, lấy lý do "viện kiểm sát chê ít", Hưng yêu cầu Hằng đưa thêm 450.000 USD.

Để củng cố lòng tin, cựu trưởng phòng 5 Cơ quan An ninh điều tra còn nói việc chuyển công tác chỉ là vấn đề hành chính, bản thân vẫn trực tiếp chỉ đạo điều tra, báo cáo đề xuất chủ trương xử lý vụ án.

Tuy nhiên, Hằng và Sơn do vẫn bị khởi tố nên cùng viết đơn tố giác hành vi của Nguyễn Anh Tuấn tới cơ quan điều tra. Hằng khai 13 lần đưa tiền cho cựu thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, tổng cộng 2,8 triệu USD với mục đích nhờ đưa cho Hưng.

Cơ quan điều tra xác định Tuấn chỉ nhận 2,65 triệu USD và Hằng, Sơn bị xác định đưa hối lộ số tiền này còn cựu phó giám đốc Công an Hà Nội thì có hành vi "Môi giới hối lộ".

Với bị cáo Hoàng Văn Hưng, vì chỉ có căn cứ xác định Hưng nhận 2 lần từ Tuấn tổng số 800.000 USD nên Hưng phạm vào tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

NGUYỄN HƯỞNG