Cứu bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa ồ ạt nhờ clip kẹp cầm máu
Sáng 26.12, BSCK2 Phạm Thanh Phong, Phó giám đốc chuyên môn của Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ, cho biết ê kíp nội soi của bệnh viện vừa cứu sống 1 bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa dưới (XHTHD) ồ ạt với nguy cơ tử vong rất cao nhờ sử dụng can thiệp qua nội soi bằng clip kẹp cầm máu.
Bệnh nhân là Nguyễn Văn Ch. (65 tuổi, ngụ H.Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng). 7 ngày trước, bệnh nhân được nội soi đại tràng và có can thiệp cắt polyp đại tràng tại một bệnh viện tư. Ngày 24.12, bệnh nhân đi tiêu phân đen lẫn máu đỏ tươi, lượng nhiều nên vào bệnh viện tỉnh cấp cứu.
Bệnh nhân được làm các xét nghiệm, nội soi dạ dày, nội soi đại tràng phát hiện khung đại tràng ứ đọng nhiều máu tươi. Tình trạng xuất huyết tiêu hóa tiếp tục diễn tiến nặng, bệnh nhân lơ mơ, bức rức, suy hô hấp được thở máy, sử dụng vận mạch nâng huyết áp, truyền máu, chống toan. Xác định đây là một trường hợp bệnh nặng, nguy kịch, vượt quá khả năng chuyên môn nên bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện đa khoa trung ương Cần Thơ.
Lúc vào viện, bệnh nhân lơ mơ, niêm nhạt, da xanh, mạch nhanh, nhẹ, huyết áp khó đo, bệnh nhân thở máy, nhiều mảng bầm ở chi trên. Bệnh nhân được hồi sức tích cực: đảm bảo hô hấp, bồi phụ khối lượng tuần hoàn. Ngay sau đó, bệnh viện cho thực hiện qui trình báo động đỏ nội viện và hội chẩn các chuyên khoa...
Sau đó, ê kíp nội soi do bác sĩ Phan Văn Tiển phụ trách, đã tiến hành nội soi đại tràng cấp cứu tại giường. Kết quả nội soi trực tràng: máu đỏ tươi toàn bộ trực tràng bơm rửa sạch rất khó khăn. Trong quá trình nội soi thấy có 3 ổ loét đường kính 1-12 mm, có 1 ổ loét còn nhú mạch máu đang chảy rỉ rả. Các bác sĩ tiến hành kẹp tổng cộng 3 clip cầm máu, sau kẹp không chảy máu,..
Sau can thiệp sinh tồn bệnh nhân ổn định, ngưng vận mạch sau 1 giờ, sau 2 giờ hồi sức bệnh nhân ngưng thở máy. Sáng 26.12, bệnh nhân tỉnh tiếp xúc tốt, sinh tồn ổn định, không tiêu máu đỏ thêm, niêm hồng, đang được theo dõi, điều trị tiếp tại khoa Nội tiêu hóa.
Theo BSCK2 Bồ Kim Phương - Trưởng khoa Nội tiêu hóa (Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ): “XHTHD chiếm khoảng 20-33 % các chảy máu tiêu hóa nói chung, với hàng năm có khoảng 20-27 trường hợp trên số 100.000 dân ở các nước phương Tây. Cho dù XHTHD ít gặp hơn XHTH trên, người ta vẫn cho rằng XHTHD có một tỉ lệ cao các bệnh nhân không tìm đến các nơi chăm sóc y tế.
XHTHD tiếp tục là một nguyên nhân hay gặp của nhập viện và là một yếu tố trong tỷ lệ biến chứng và tử vong bệnh viện, nhất là ở những bệnh nhân cao tuổi. Độ tuổi trung bình thường gặp từ 63-77 tuổi. Tỉ lệ tử vong do XHTHD dao động từ 2-4%, thường do bệnh kèm theo và nhiễm trùng bệnh viện”.
Nội soi đại tràng là phương tiện chẩn đoán đầu tiên thường được sử dụng trong XHTHD. Nội soi đại tràng có thể phát hiện vị trí chảy máu trong 74-82% các trường hợp. Ngoài ra, có thể thực hiện các thủ thuật cầm máu qua nội soi đại tràng. Qua nội soi đại tràng có thể thực hiện các kỹ thuật cầm máu như chích cầm máu, đốt cầm máu bằng điện hay plasma argon, kẹp clip cầm máu, thắt cầm máu bằng vòng thun hay thòng lọng.
Kẹp clip cầm máu qua nội soi là một trong những biện pháp cầm máu cơ học thông dụng và hiệu quả. Nguyên lý của kẹp clip là kẹp trực tiếp vào mạch máu làm ngưng chảy máu hoặc chèn ép vào 2 bên mép của tổn thương.