Đa ngành nghề: Hướng đi giúp hợp tác xã phát triển bền vững

Phát triển nhiều lĩnh vực, ngành nghề

HTX Nông nghiệp Hoàng Vân, thôn Vân Xuyên, xã Hoàng Vân (Hiệp Hòa) có 9 thành viên chính thức, 38 thành viên liên kết, lĩnh vực hoạt động chính là sản xuất nông nghiệp. Mỗi năm, HTX sản xuất, thu mua hơn 10 tấn lúa nếp cái hoa vàng, khoảng 20 tấn trám đen để chế biến thành các sản phẩm đặc trưng của địa phương như bánh chưng Vân, trám đen muối, nham trám đen. Các sản phẩm đều bảo đảm tiêu chí an toàn vệ sinh, hương vị thơm ngon, là món ăn đặc trưng không thể thiếu mỗi dịp Tết đến, xuân về, bánh chưng Vân đã được xếp hạng OCOP 3 sao.

HTX Thân Trường (Yên Thế) duy trì hoạt động sản xuất, chế biến chè bản Ven và phát triển du lịch cộng đồng.

Với mục đích giới thiệu rộng rãi món ăn đặc sản vùng miền với thực khách gần xa, gia tăng sản lượng tiêu thụ, nâng cao thu nhập cho thành viên, HTX đã mở thêm dịch vụ nhà hàng ăn uống do bà Tạ Thị Quý, Giám đốc HTX chịu trách nhiệm chính. Những dịp đặc biệt như ngày lễ, nhà hàng tấp nập khách ra vào, chủ cơ sở cũng nhận thêm nhiều đơn hàng ở trong và ngoài tỉnh. Có thêm việc làm, thu nhập bình quân của các xã viên tăng từ 1,5-2 triệu đồng/người/tháng.

Bà Quý chia sẻ, các hộ làm nghề luôn coi trọng chữ tín, chất lượng sản phẩm, các khâu từ sản xuất đến chế biến đều được thực hiện đúng quy trình, kỳ công để giữ hương vị đặc trưng của món ăn truyền thống. Do nhu cầu nguồn nguyên liệu lớn, HTX tiếp tục liên kết với các hộ sản xuất ở trong và ngoài xã để mở rộng vùng sản xuất. Cùng đó quan tâm giới thiệu, quảng bá sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội.

HTX Chế biến thực phẩm nông sản Cường Thi, xã Đại Hóa (Tân Yên) cũng chủ động phát triển thêm ngành nghề mới. Được biết, lĩnh vực chính của HTX là sản xuất bánh kẹo các loại (kẹo lạc, kẹo dồi, kẹo vừng, chè lam). Ngay từ những ngày đầu hoạt động, HTX đã huy động nguồn lực, đầu tư hệ thống máy móc bán tự động để tiết kiệm nhân công, thời gian sản xuất, gia tăng lợi nhuận. HTX tạo việc làm thường xuyên cho 7 lao động, dịp cao điểm tăng lên từ 25-30 người. Mỗi năm, tổ chức kinh tế tập thể này cung cấp cho thị trường khoảng 500 tấn bánh kẹo các loại, doanh thu từ 20-25 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 1 tỷ đồng.

Mới đây, sản phẩm “Chè lam truyền thống Đỗ Hùng” của đơn vị đạt OCOP 3 sao. Nhờ đó, thương hiệu, uy tín sản phẩm càng được khẳng định và thêm cơ hội tiếp cận thị trường cao cấp. Anh Đỗ Cao Cường, Giám đốc HTX chia sẻ: “Địa phương có một số vùng sản xuất nông nghiệp nhưng chưa phát huy hết tiềm năng, hơn nữa khu vực này khá gần trụ sở HTX, giao thông nội đồng và hệ thống thủy lợi thuận tiện. Vì thế, tôi đã thuê, mượn khoảng 4 mẫu ruộng để trồng khoai tây, bắp cải trong vụ đông năm nay. Dự kiến cuối năm sẽ thu khoảng 20 tấn khoai tây, 5 tấn bắp cải, phần lớn sản phẩm đã có đầu ra thuận lợi, qua đó tăng thu nhập cho các thành viên”.

Chính sách mới “trợ lực” cho HTX

Toàn tỉnh hiện có hơn 1,1 nghìn HTX, tổng vốn điều lệ gần 3 nghìn tỷ đồng với tổng số hơn 43 nghìn thành viên tham gia. Những năm gần đây, hầu hết các HTX đều quan tâm mở rộng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng nhu cầu thành viên, phát huy thế mạnh địa phương.

Toàn tỉnh hiện có hơn 1,1 nghìn HTX, tổng vốn điều lệ gần 3 nghìn tỷ đồng với tổng số hơn 43 nghìn thành viên tham gia. Những năm gần đây, hầu hết các HTX đều quan tâm mở rộng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng nhu cầu thành viên, phát huy thế mạnh địa phương.

Theo đó, HTX nông nghiệp, phi nông nghiệp thường phát triển thêm dịch vụ chế biến sản phẩm, cung ứng phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, cung cấp máy móc cơ giới hóa, liên kết bao tiêu sản phẩm, phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm, dịch vụ vệ sinh môi trường, xây dựng, tín dụng nội bộ… Để hoạt động hiệu quả, đồng đều giữa các lĩnh vực, các HTX quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, huy động vốn góp, nâng cao năng lực thành viên, phát triển sản phẩm mới, tích cực tham gia hoạt động xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường.

HTX Du lịch cộng đồng Núi Hản, xã Xương Lâm (Lạng Giang) là một trong số đó. Đơn vị này mới đi vào hoạt động được hơn 1 năm, hiện đã tích tụ hơn 1 ha trồng hoa mua, chè shan tuyết, nho thân gỗ… để tạo cảnh quan đẹp trong thời gian tới, thu hút khách du lịch. Cùng đó liên kết với các điểm du lịch khác ở trong và ngoài huyện giúp du khách có những trải nghiệm ý nghĩa, đáng nhớ. Ngoài ra, HTX còn quan tâm phát triển các món ăn đặc sản vùng miền làm sản phẩm quà tặng, nổi bật là sản phẩm “Thịt bò một nắng” vừa được chứng nhận OCOP 3 sao.

Ông Nguyễn Đức Hiền, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết, những năm qua, các HTX được thụ hưởng nhiều chính sách hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh như chính sách về đất đai, vay vốn, phát triển nhân lực, xúc tiến thương mại… Đặc biệt, từ ngày 1/7/2024, Luật HTX năm 2023 chính thức có hiệu lực với những quy định, chính sách mới để “trợ lực” tốt hơn cho các tổ chức kinh tế tập thể, nhất là trong việc phát triển đa ngành nghề, lĩnh vực.

Đơn cử như, Luật quy định tăng tỷ lệ góp vốn tối đa của thành viên chính thức lên 30% vốn điều lệ đối với HTX, 40% vốn điều lệ với liên hiệp HTX; thành viên có thể góp vốn thông qua hợp đồng mà không phải chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng đất. Qua đó tạo điều kiện gia tăng nguồn vốn, tập trung đất đai từ thành viên, hình thành vùng sản xuất quy mô lớn.

Ngoài ra, Luật HTX năm 2023 còn bổ sung nhiều chính sách hỗ trợ tổ chức kinh tế tập thể ứng dụng khoa học công nghệ; hỗ trợ lương, thưởng và phúc lợi để thu hút lao động có chất lượng cao; đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực thành viên… Ông Nguyễn Đức Hiền nhấn mạnh, phát triển đa ngành nghề, lĩnh vực là xu thế tất yếu giúp các HTX phát triển hiệu quả, bền vững. Bên cạnh các chính sách hỗ trợ, các HTX cần tiếp tục quan tâm xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh dài hạn, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Bài, ảnh: Mạc Yến