ĐBQH đề nghị để nhà thuốc bệnh viện tự mua sắm thay vì đấu thầu
Đại biểu Quốc hội cho rằng, các cơ sở khám chữa bệnh nên được tự quyết định việc mua sắm thuốc, thiết bị y tế cho các nhà thuốc trong bệnh viện một cách đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình, thay vì phải áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu.
Chiều 6/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) và Luật Đấu thầu.
Tháo gỡ khó khăn cho hoạt động bán lẻ thuốc tại bệnh viện
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) cho rằng quy định trong dự thảo Luật về sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 55 của Luật Đấu thầu về mua thuốc để bán lẻ tại nhà thuốc bệnh viện công lập chưa thể tháo gỡ được ở khâu tổ chức mua sắm thuốc bán lẻ tại các cơ sở y tế công lập.
Đại biểu đã nêu 2 lý do cho quan điểm này. Trước hết, theo đại biểu, mua sắm trực tiếp không phải là áp giá. Trong các quy định về đấu thầu không có hình thức nào là áp giá. Mua sắm trực tiếp cũng là một hình thức lựa chọn nhà thầu nên cần thực hiện các quy trình, trình tự lựa chọn nhà thầu như xây dựng kế hoạch; tổ chức thẩm định, phê duyệt chọn nhà thầu; phát hành hồ sơ, đánh giá hồ sơ, đề xuất và thẩm định cũng như phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.
Thời gian thực hiện các bước không thể cắt ngắn được; trong khi nhà thuốc bệnh viện không chỉ phục vụ người bệnh nội trú mà còn phục vụ người bệnh ngoại trú, người nhà người bệnh và các đối tượng khác. Hiện nay cũng chưa có mẫu hồ sơ đối với việc mua sắm trực tiếp.
Thứ hai, đại biểu cho biết, nhà thuốc bệnh viện hoạt động theo hình thức kinh doanh có đóng thuế nên hàng hóa bán tại đây có cả chi phí tổ chức đấu thầu và các chi phí, thuế phí của cơ sở kinh doanh sẽ được tính trên giá thành sản phẩm. Do đó, người dân sẽ lại phải chịu tăng thêm chi phí này.
“Bên cạnh đó, nguồn thu hợp pháp của đơn vị tự chủ công lập còn có nguồn thu khác như: căng tin, tạp hóa. Nếu áp dụng phạm vi Điều 2 của Luật Đấu thầu thì các sản phẩm tại đây cũng thuộc đối tượng áp dụng,” đại biểu phân tích.
"Đấu thầu thuốc không phải là con đường duy nhất"
Chia sẻ quan điểm với đại biểu Trần Khánh Thu, Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) cho biết các nhà thuốc bệnh viện bán thuốc theo nhu cầu của người bệnh mà không dự trù trước được về danh mục, số lượng nên rất khó để xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu.
“Thiếu thuốc tại nhà thuốc bệnh viện buộc người dân phải mua bên ngoài, vừa bất tiện, vừa khó kiểm soát được chất lượng và giá cả, ảnh hưởng đến quyền tiếp cận dịch vụ y tế tốt nhất,” đại biểu nêu rõ.
Trước thực trạng trên, đại biểu Trần Thị Nhị Hà kiến nghị nên sửa đổi khoản 2 Điều 55 của Luật Đấu thầu theo hướng: “Đối với việc mua vaccine để tiêm chủng theo hình thức dịch vụ; mua thuốc, thiết bị y tế, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, hàng hóa thiết yếu khác tại cơ sở bán lẻ trong khuôn viên cơ sở khám chữa bệnh công lập thì cơ sở khám chữa bệnh được tự quyết định việc mua sắm đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình mà không phải áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu”.
Cũng thảo luận về vấn đề này, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh) cho rằng, đấu thầu không phải phương cách duy nhất, hữu hiệu ngăn chặn tiêu cực trong mua sắm thuốc cũng như chất lượng thuốc tại các nhà thuốc bệnh viện.
Theo đại biểu, nhà thuốc bệnh viện hiện vẫn tạo cảm giác yên tâm cho người bệnh cả về chất lượng và giá thuốc. Tuy nhiên, các nhà thuốc bệnh viện đang phải chịu sự ràng buộc của rất nhiều quy định, trong đó có quy định của Luật Đấu thầu hiện hành, khiến hoạt động mua sắm thuốc gặp nhiều khó khăn.
“Mục tiêu số một là bảo đảm thuốc chất lượng, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh của người dân. Đấu thầu không phải là con đường duy nhất và tốt nhất thực hiện mục tiêu này,” đại biểu nhấn mạnh.
Đại diện TP Hồ Chí Minh đề nghị cần bổ sung quy định về mua sắm trực tiếp, nếu không sửa Luật thì khi xây dựng nghị định, thông tư hướng dẫn cần phải giải thích theo nghĩa rộng hơn về việc “tự quyết định việc mua sắm”. Trong các hình thức đấu thầu, nhà thuốc có thể lựa chọn chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp đàm phán giá... chứ không phải chỉ đấu thầu rộng rãi.