Đề xuất tăng hơn 20.000 tỷ đồng vốn cho Vietcombank

Chính phủ vừa có tờ trình gửi Quốc hội về việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank (VCB) từ nguồn lợi nhuận còn lại lũy kế đến hết năm 2018 và lợi nhuận còn lại năm 2021.

Theo tờ trình của Chính phủ, Vietcombank đang thực hiện Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng và Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025. Đồng thời, ngân hàng cũng hướng tới đáp ứng được yêu cầu vốn tối thiểu theo chuẩn mực Basel III, trong đó: CAR đạt 12% năm 2024, 13% năm 2025 và 13,5% năm 2026.

Để đảm bảo mục tiêu CAR đạt 13,5% vào năm 2026 thì mức vốn tự có tại thời điểm 31/12/2026 là 300.801 tỷ đồng (tương ứng với quy mô tài sản có rủi ro dự kiến 2.228.158 tỷ đồng). Vốn tự có của Vietcombank tại 31/12/2026 dự kiến là 182.635 tỷ đồng tăng 10.297 tỷ đồng so với 31/12/2023.

Chính phủ đề nghị bổ sung vốn nhà nước hơn 20.000 tỷ đồng cho Vietcombank.

Tuy nhiên, vốn điều lệ hiện nay của Vietcombank là 55.891 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với nhiều ngân hàng TMCP tư nhân như: VPBank (79.339 tỷ đồng), Techcombank (70.450 tỷ đồng) và không có sự cách biệt lớn so với một số NHTM cổ phần khác như MB (52.871) tỷ đồng, ACB (44.667 tỷ đồng), SHB (36.629 tỷ đồng).

Đồng thời, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của Vietcombank vẫn đảm bảo (CAR riêng lẻ là 11,05%, CAR hợp nhất là 11,39% tính tại thời điểm cuối năm 2023) song thấp hơn nhiều ngân hàng TMCP tư nhân ở Việt Nam (VPBank và MB là 12-13%, Techcombank là 13-15%). CAR của Vietcombank cũng thấp hơn nhiều so với các ngân hàng trong khu vực Châu Á và Đông Nam Á (CAR trung bình của các ngân hàng Indonesia là 23,27%, Thái Lan là 20,24%, Myanmar là 18,9%, Singapore là 17,1%, Australia là 16,6%...).

Theo đó, mức vốn tự có thiếu hụt của Vietcombank giai đoạn 2024-2026 để đảm bảo CAR mục tiêu là: 118.166 tỷ đồng. Trường hợp Vietcombank phải thực hiện chia cổ tức bằng tiền mặt thay vì được chia bằng cổ phiếu để tăng vốn thì mức vốn tự có thiếu hụt còn cao hơn, khoảng 125.435 tỷ đồng.

Do đó, tờ trình của Chính phủ cho rằng: nếu Vietcombank không được tăng vốn điều lệ thì sẽ không thể đảm bảo vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng. Việc tăng vốn điều lệ cũng là cơ sở để Vietcombank mở rộng hoạt động tín dụng, đặc biệt trong việc thực hiện cho vay các lĩnh vực ưu tiên hỗ trợ nền kinh tế của đất nước.

Theo phương án mà Chính phủ đề xuất, Vietcombank sẽ phát hành 2.766.600.173 cổ phiếu để chia cổ tức, tỷ lệ chi trả 49,5%. Sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, Vietcombank sẽ có vốn điều lệ 83.557 tỷ đồng. Nguồn sử dụng để phát hành và tăng vốn điều lệ là lợi nhuận còn lại lũy kế đến hết năm 2018 và lợi nhuận còn lại năm 2021. Trong đó: Cổ đông Nhà nước: 20.695 tỷ đồng và cổ đông ngoài nhà nước là 6.971 tỷ đồng. Thời gian thực hiện: Năm 2024 và tiếp tục trong năm 2025 nếu chưa hoàn thành.

Đối với lợi nhuận còn lại năm 2022, 2023: Hiện nay, trên cơ sở đề xuất của Người đại diện phần vốn nhà nước tại VCB, căn cứ quy định tại Luật 69/2014/QH13 và các văn bản có liên quan, NHNN đang phối hợp với các Bộ ngành liên quan để làm thủ tục trình cấp có thẩm quyền tiếp tục đầu tư bổ sung vốn cho VCB.

Toàn bộ vốn điều lệ được bổ sung sẽ tiếp tục sử dụng làm nguồn vốn hoạt động kinh doanh của VCB, đầu tư phát triển và chuyển đổi số; hướng tới mục tiêu chung là để nâng cao năng lực tài chính, phấn đấu đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn CAR theo Basel III; mở rộng quy mô hoạt động, hiện đại hóa ngân hàng; hoàn thành các mục tiêu theo Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025”; thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước và Chính phủ trong hỗ trợ nền kinh tế và doanh nghiệp.

Vietcombank là một trong 4 ngân hàng thương mại Nhà nước, bên cạnh BIDV, VietinBank và Agribank. Lũy kế nửa đầu năm nay, lợi nhuận hợp nhất trước thuế của nhà băng này đạt 20.835 tỷ đồng, tăng 1,6% so với cùng kỳ 2023. Với dữ liệu này, Vietcombank tiếp tục đứng đầu toàn hệ thống ngân hàng về lợi nhuận 6 tháng đầu năm. Đây cũng là mức lãi nửa đầu năm cao kỷ lục của nhà băng này.

Tính đến 30/6, tổng tài sản của ngân hàng đạt hơn 1,9 triệu tỷ đồng, tăng 3,6% so với cuối 2023. Trong đó, cho vay khách hàng gần 1,37 triệu tỷ đồng, tăng 7,8%.

Thanh Hoa