Diễn biến vụ dân kiện quận vì bị hủy số nhà

Sáng 22-11, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã xử phúc thẩm vụ bà Vũ Thị Thúy kiện UBND quận 12 (TP.HCM) vì thu hồi, hủy bỏ số nhà của bà.

Kiện vì bị thu hồi số nhà

Trước đó, năm 2012, bà Thúy nhận chuyển nhượng (có công chứng) gần 740 m2 đất tại phường Thới An (quận 12), trên đất có một căn nhà tạm mái lá, vách lá mà chủ cũ xây dựng từ năm 2005.

Tháng 9-2013, bà Thúy xin sửa chữa, cải tạo căn nhà tạm này. UBND phường Thới An xác nhận vào đơn của bà về lịch sử, hiện trạng căn nhà, đồng thời chuyển lên quận xem xét, giải quyết. Theo Nghị định 64/2012, trường hợp sửa chữa, cải tạo nâng nền, thay mái mà không làm thay đổi kiến trúc các mặt ngoài, quy mô, kết cấu chịu lực, công năng sử dụng và an toàn công trình thì không cần phải có giấy phép xây dựng. Do đó, tháng 11-2013, UBND quận 12 đồng ý cho bà Thúy sửa nhà.

Tháng 3-2015, bà Thúy làm đơn đăng ký cấp số nhà và chứng nhận số nhà. Bà trình bày theo điểm b khoản 1 Điều 3 Quyết định 39/2005 của Thủ tướng (hướng dẫn thi hành Điều 121 Luật Xây dựng), những trường hợp nhà xây dựng trên đất không phép, không phù hợp quy hoạch sử dụng đất nhưng chưa thực hiện quy hoạch sử dụng đất, chưa có quyết định thu hồi đất để thực hiện dự án thì những căn nhà đó vẫn được phép tồn tại. Cạnh đó, quy chế đánh số và gắn biển số nhà (ban hành kèm theo Quyết định 05/2006 của bộ trưởng Bộ Xây dựng) có quy định không được để nhà thiếu biển số…

UBND phường Thới An xác nhận nguồn gốc, hiện trạng căn nhà, đồng thời chuyển lên quận xem xét, giải quyết. Tháng 4-2015, bà Thúy được UBND quận 12 cấp số nhà 149 đường Thới An 16, có giấy chứng nhận cấp số nhà của UBND quận. Tại địa chỉ này, sau đó bà Thúy được cấp giấy phép kinh doanh, đặt chi nhánh công ty kinh doanh cà phê.

Tháng 1-2018, UBND quận 12 ban hành Quyết định số 352 với nội dung thu hồi và hủy bỏ số nhà đã cấp cho bà Thúy. Bà Thúy khiếu nại thì quận trả lời: “Do nhà bà xây dựng không phép trong khu vực cấm xây dựng nên thuộc đối tượng không đánh số nhà và gắn biển”…

Bà Thúy tại phiên tòa phúc thẩm sáng 22-11. Ảnh: PQ

Tòa sơ thẩm tuyên dân thắng kiện

Bà Thúy không đồng ý cho rằng bà nhận chuyển nhượng nhà, đất, sau đó sửa chữa, cải tạo theo quy định tại Điều 89 Luật Xây dựng thì không cần phải có giấy phép xây dựng. Bà đã đăng ký với phường và được chấp nhận. Mặt khác, theo quy định, số nhà chỉ bị thu hồi trong trường hợp cấp nhầm, cấp trùng...

Tháng 2-2018, bà Thúy khởi kiện yêu cầu TAND TP.HCM hủy Quyết định số 352 của UBND quận 12.

Theo bà Thúy, về mặt hình thức, quyết định do chủ tịch UBND quận 12 ban hành chưa đúng thẩm quyền quy định tại khoản 2 Điều 25 Quyết định 05/2006 của Bộ Xây dựng (ban hành quy chế đánh số và gắn biển số nhà). Cụ thể, không có quy định nào về việc UBND cấp quận có thẩm quyền thu hồi số nhà.

Về nội dung, nhà của bà được tạo dựng từ năm 2005, được sửa chữa lại vào năm 2013, có làm thủ tục xin sửa chữa, được phường xác nhận. Thực tế căn nhà trên, chủ cũ và bà vẫn dùng để ở. Nhà đã được gắn điện kế và đồng hồ nước vào năm 2008. Bà đã dùng số nhà trên để làm địa chỉ đăng ký kinh doanh và được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động. Hiện nay công ty của bà đang hoạt động trên địa chỉ này. Đến nay chưa có quyết định thu hồi của cơ quan có thẩm quyền và dự án theo quy hoạch vẫn chưa thực hiện trên mảnh đất này. Do đó, căn nhà của bà không thuộc trường hợp không được đánh số và gắn biển số nhà.

Phía UBND quận 12 có đơn xin xét xử vắng mặt. Trong phiên xử sơ thẩm hồi tháng 9-2018, đại diện VKSND TP.HCM đề nghị TAND TP chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Thúy. Tòa sơ thẩm đồng tình, tuyên hủy Quyết định số 352 của UBND quận 12 với nhận định quyết định này được ban hành chưa đúng quy định, đã làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và sinh hoạt của gia đình bà Thúy. Sau đó UBND quận 12 kháng cáo.

Tòa phúc thẩm hủy án

Tại phiên xử phúc thẩm sáng qua, đại diện VKSND Cấp cao tại TP.HCM đề nghị tòa phúc thẩm chấp nhận yêu cầu của bà Thúy. Đại diện VKS nhấn mạnh: Nếu người dân vi phạm pháp luật về xây dựng thì cơ quan chức năng áp dụng các biện pháp xử lý vi phạm về trật tự xây dựng chứ không thể áp dụng vi phạm về xây dựng để xem xét lại việc cấp số nhà.

Tuy nhiên, tòa phúc thẩm chỉ hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND TP.HCM để cấp sơ thẩm giải quyết lại. Sau phiên tòa, bà Thúy cho biết không đồng tình với phán quyết trên. “Tôi đã mất rất nhiều công sức theo kiện, đến nay việc có hủy bỏ quyết định thu hồi số nhà của tôi hay không vẫn còn bỏ lửng, chưa biết khi nào mới được giải quyết xong” - bà Thúy bức xúc.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin khi vụ việc có diễn tiến mới.

PHƯƠNG QUÊ