Điều gì sẽ chờ đón ông Trump sau khi mãn nhiệm?

Đến nay, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump vẫn kiên trì theo đuổi các cuộc chiến pháp lý liên quan đến những cáo buộc gian lận bầu cử ở những bang chiến địa. Dù chưa ngã ngũ, nhưng nhiều chuyên gia nhận định cơ hội để ông đảo ngược kết quả bầu cử là rất thấp. Và nếu không thành, Tổng thống Mỹ thứ 45 sẽ phải kết thúc nhiệm kỳ vào 20/1/2021.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Theo NBC News, dưới đây là một số thách thức pháp lý mà ông Trump có thể phải đối mặt sau khi rời Nhà Trắng.

Bản cáo trạng tại Manhattan

Vụ việc này bắt nguồn từ năm 2018, khi Michael Cohen, cựu luật sư của ông Trump, bị kết tội liên quan đến các vi phạm tài chính trong chiến dịch tranh cử của thân chủ mình. Bản cáo trạng đối với luật sư Cohen tuyên bố, ông đã trả tiền cho diễn viên Stormy Daniels trước thềm cuộc bầu cử năm 2016, để không tiết lộ về mối quan hệ với ông Trump.

Tổ chức Trump vẫn đang bị điều tra bởi công tố viên hạt Mahattan Cyrus Vance Jr, và doanh nghiệp của ông Trump có thể phải đối mặt với cáo buộc làm giả hồ sơ, gian lận tiền bảo hiểm và thuế. Cohen cũng cáo buộc ông Trump đã cung cấp các số liệu sai về tổng giá trị tài sản cá nhân và doanh nghiệp, để vẫn nhận được các khoản vay và lách được các khoản thuế cao.

Công tố viên hạt Mahattan Cyrus Vance. Ảnh: The City

Theo NBC, công tố viên Cyrus Vance đã yêu cầu giao nộp các hồ sơ thuế của ông Trump trong 8 năm qua. Tòa án Tối cao Mỹ vào tháng 10 năm ngoái cũng ra phán quyết rằng, ông Trump không thể dùng quyền tổng thống để được miễn trừ toàn diện trước cuộc điều tra này.

Đội ngũ pháp lý của ông Trump hiện vẫn tiếp tục đấu tranh với các cáo buộc của công tố viên Cyrus Vance, và Tòa án Tối cao Mỹ sẽ phải cân nhắc đưa ra phán quyết tiếp theo. Song theo Danny Cevallos, chuyên gia phân tích pháp lý của NBC, công tố viên hạt Mahattan cuối cùng sẽ chỉ dừng ở mức điều tra các cáo buộc nhẹ hơn, như trốn thuế hoặc làm giả hồ sơ.

Cuộc điều tra tại New York

Trong khi đó, văn phòng của Tổng chưởng lý New York Letitia James đang điều tra 4 dự án bất động sản khác nhau của Tổ chức Trump, cùng với thương vụ mua lại đội bóng bầu dục Buffalo Bills đã giải tán. Cuộc điều tra được cho là từ lời khai của luật sư Cohen trước Quốc hội Mỹ, rằng ông Trump đã thổi phồng giá trị tài sản thực cho các mục đích trục lợi.

Tổng chưởng lý New York Letitia James. Ảnh: Reuters

Dù cuộc điều tra chỉ mang tính dân sự, không phải hình sự, song văn phòng Tổng chưởng lý New York vẫn có quyền tham khảo các yếu tố hình sự khác, nếu có, từ các công tố viên địa phương như Cyrus Vance.

Các tài sản của ông Trump mà văn phòng Tổng chưởng lý Letitia James đang điều tra, theo hồ sơ được nộp lên tòa án, gồm khu bất động sản Seven Springs Estate rộng 85,7ha nằm ở bắc New York; Tòa nhà Tổ chức Trump sở hữu ở số 40 Phố Wall, New York; Tòa tháp và khách sạn quốc tế Trump ở Chicago; Và câu lạc bộ golf quốc gia Trump ở Los Angeles.

Tổng thống Trump cho rằng, các cuộc điều tra của công tố viên Cyrus Vance và Tổng chưởng lý Letitia James đều vô căn cứ và mang động cơ chính trị.

Ông Trump có thể "tự ân xá"?

Theo các chuyên gia pháp lý, Tổng thống Trump có thể tự ân xá trước khi rời nhiệm sở, song điều này khó có thể được tòa án chấp nhận. Vấn đề này từng được Bộ Tư pháp Mỹ đề cập vào ngày 5/8/1974, bốn ngày trước khi Tổng thống Richard Nixon từ chức.

Trong một Bản ghi nhớ được viết bởi quyền Thứ trưởng Mary C. Lawton, Bộ Tư pháp Mỹ xác định rằng, "dựa trên nguyên tắc cơ bản là không một ai có thể là thẩm phán của chính mình, Tổng thống Mỹ không có quyền tự ân xá".

Tin Tổng thống Gerald Ford ân xá cho cựu Tổng thống Richard Nixon trên trang nhất báo New York Times

Dù vậy, bản ghi nhớ năm 1974 vẫn đặt ra một viễn cảnh “tự ân xá” mà các chuyên gia cho rằng, không khác gì một kịch bản phim Hollywood: "Theo Tu chính án 25, trường hợp Tổng thống tuyên bố tạm thời không thể thực hiện vai trò lãnh đạo, Phó tổng thống sẽ thành Tổng thống tạm quyền, và thực hiện quyền ân xá cho Tổng thống. Sau đó, Tổng thống có thể từ chức hoặc tiếp tục nhiệm kỳ của mình".

Kịch bản này từng được áp dụng sau khi Gerald Ford lên làm tổng thống. Ông Gerard Ford đã hoàn toàn ân xá cho cựu Tổng thống Nixon khỏi bất kỳ trọng tội nào ông Nixon từng mắc phải. Theo NBC News, Tổng thống Trump có thể áp dụng tiền lệ trên để nhờ Phó tổng thống Mike Pence ân xá cho mình. Tuy nhiên, điều này không thể giúp ông Trump thoát khỏi các đơn kiện ở New York sau khi mãn nhiệm tại Nhà Trắng.

Việt Anh