Đường sắt Cát Linh-Hà Đông thua lỗ, Hà Nội đưa ra giải pháp gì?

UBND TP Hà Nội vừa có văn bản trả lời kiến nghị cử tri liên quan đến Công ty TNHH MTV Đường sắt đô thị Hà Nội (Hanoi Metro) năm đầu tiên vận hành đường sắt đô thị tuyến Cát Linh-Hà Đông lỗ lũy kế 160 tỷ đồng.

Theo báo cáo tài chính năm 2021 của Hanoi Metro được kiểm toán bởi Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn A&C, chi nhánh Hà Nội, lỗ lũy kế từ khi thành lập đến ngày 31/12/2021 là 159 tỷ đồng, trong đó, số chi phí phát sinh từ khi thành lập ngày 27/11/2014 đến ngày 5/11/2021 là 139 tỷ đồng; lỗ phát sinh từ ngày 6/11/2021 đến ngày 31/12/2021 là 20 tỷ đồng.

UBND TP Hà Nội cho biết từ khi thành lập ngày 27/11/2014 đến ngày 5/11/2021 (thời điểm chính thức đưa tuyến đường sắt số 2A Cát Linh-Hà Đông vào vận hành thương mại), Hanoi Metro không có phát sinh doanh thu.

Tuy nhiên, để bảo đảm duy trì hoạt động của công ty và sẵn sàng đáp ứng đủ nguồn lực khi được bàn giao, tiếp nhận vận hành tuyến đường sắt số 2A theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT, Thành ủy, UBND TP, công ty phải thực hiện chi trả lương và các khoản theo lương (bảo hiểm, phúc lợi…) cho người lao động để bảo đảm đời sống và giữ chân người lao động, chi phí thuê trụ sở, chi phí hành chính, mua sắm các trang thiết bị thiết yếu phục vụ công việc, chi phí đào tạo với số tiền 139 tỷ đồng.

Ngày 6/11/2021, Ban Quản lý dự án đường sắt-Bộ GTVT, Hanoi Metro và Sở Tài chính đã ký biên bản bàn giao, tiếp nhận và chính thức đưa vào khai thác thương mại tuyến đường sắt đô thị số 2A Cát Linh-Hà Đông.

UBND TP Hà Nội cho biết nguyên nhân hoạt động 2 tháng cuối năm 2021 thua lỗ có thể kể đến như: Số lượng khách di chuyển bằng đường sắt 2 tháng năm 2021 là 874.000 lượt, thấp hơn nhiều so với kế hoạch dự kiến khoảng 4,9 triệu lượt hành khách; do hệ thống mạng đường sắt đô thị chưa kết nối đồng bộ các tuyến nên chưa hấp dẫn để thu hút được đông đảo người dân tham gia; mặc dù lượng hành khách đi chưa cao, song chi phí vận hành (điện, nhân công…) không thể cắt giảm; giai đoạn đầu đưa vào vận hành tuyến 2A, giá vé tạm tính, với số lượng người tham gia giao thông bằng đường sắt chưa cao thì doanh thu bán vé không đủ để bù đắp các chi phí phát sinh liên quan.

Về giải pháp khắc phục, theo UBND TP Hà Nội, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng thành phố đã điều chỉnh lộ trình các tuyến xe buýt có lộ trình trùng với tuyến đường sắt số 2A, bổ sung các tuyến xe buýt mới đi từ các nhà ga, mở mới các bãi đỗ xe gần các nhà ga để tăng sự khớp nối trong hệ thống giao thông chung nhằm tạo sự thuận tiện cho người dân khi di chuyển bằng phương tiện đường sắt đô thị.

Qua đó tăng số lượng hành khách, tăng doanh thu bán vé của Hanoi Metro sẽ không phát sinh thêm lỗ. Ngoài ra, sẽ đẩy mạnh khai thác thương mại trên toàn tuyến để tạo thêm nguồn thu, bù đắp số lỗ lũy kế.

Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông do Bộ Giao thông Vận tải làm chủ đầu tư, dự án được phê duyệt đầu tư vào tháng 10/2008 và khởi công từ tháng 10/2011. Tổng mức đầu tư ban đầu được phê duyệt vào năm 2008 là 8.769,9 tỷ đồng (tương đương 552,86 triệu USD). Tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt vào năm 2016 và năm 2017 là 18.001,5 tỷ đồng, tăng 9.231 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu.

Đường sắt Cát Linh - Hà Đông có tổng chiều dài 13,05km với 12 ga đi toàn bộ đi trên cao, điểm đầu là ga Cát Linh và điểm cuối là ga Yên Nghĩa, khu Depot tại Phú Lương, quận Hà Đông.

PV