Giảm lãi suất điều hành - giải pháp linh hoạt, phù hợp với điều kiện hiện nay

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều chỉnh lãi suất điều hành. Ảnh: IT

Giảm lãi suất lần thứ 4 liên tiếp

Ngày 16/6/2023, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành hai quyết định số 1123 và 1124 về giảm lãi suất. Cụ thể, quyết định số 1123 quy định về lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của Ngân hàng Nhà nước đối với tổ chức tín dụng. Theo đó, các mức lãi suất này đều giảm so với trước: lãi suất cho vay qua đêm và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn giảm từ 5,5% xuống 5% mỗi năm; lãi suất tái cấp vốn giảm từ 5% xuống 4,5% mỗi năm; lãi suất tái chiết khấu giảm từ 3,5% xuống 3% mỗi năm.

Quyết định số 1124 quy định về mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam (VND) của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng theo quy định tại Thông tư số 07/2014/TT-NHNN ngày 17/3/2014. Theo quyết định này, lãi suất tối đa áp dụng cho tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng không thay đổi, vẫn là 0,5% mỗi năm. Tuy nhiên, lãi suất tối đa áp dụng cho tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng có sự điều chỉnh: giảm từ 5% xuống 4,75% mỗi năm cho các tổ chức tín dụng thông thường và giảm từ 5,5% xuống 5,25% mỗi năm cho Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô. Đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, tổ chức tín dụng sẽ tự xác định mức lãi suất dựa trên cung - cầu vốn trên thị trường.

Quyết định số 1125/QĐ-NHNN ngày 16/6/2023 về mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế theo quy định tại Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016. Theo đó, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế giảm từ mức 4,5%/năm xuống 4,0%/năm; riêng lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ mức 5,5%/năm xuống 5,0%/năm.

Điều chỉnh giảm lãi suất điều hành - Ngân hàng Nhà nước nêu lý do

Theo Ngân hàng Nhà nước, nền kinh tế thế giới đang chững lại và gặp nhiều khó khăn. Một số quốc gia đã rơi vào tình trạng suy thoái. Lạm phát giảm chậm khiến cho việc định hướng chính sách tiền tệ trở nên khó khăn hơn. Lộ trình tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương cũng không rõ ràng.

Trong nước, do ảnh hưởng tiêu cực từ cầu ngoại và những vấn đề nội tại, nhiều chỉ số kinh tế trong 5 tháng đầu năm 2023 đã tăng thấp hơn so với cùng kỳ.

Một số tổ chức dự báo GDP năm 2023 sẽ tăng khoảng 5,7-7,2%. Lạm phát và lạm phát cơ bản cũng tiếp tục giảm trong 5 tháng đầu năm 2023 do áp lực lạm phát cầu kéo giảm theo tăng trưởng kinh tế.

Lạm phát đã giảm từ mức 4,89% tháng 1 xuống còn 2,43% tháng 5 so với cùng kỳ. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023 là 3,55%.

Lạm phát cơ bản đã giảm từ mức 5,21% tháng 1 xuống còn 4,54% tháng 5 so với cùng kỳ. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023 là 4,83%. Nhiều dự báo cho rằng mục tiêu lạm phát bình quân cả năm 2023 khoảng 4,5% là khả thi. Các tổ chức quốc tế dự báo lạm phát bình quân năm 2023 khoảng 3%-5,5%.

Thị trường tiền tệ trong nước vẫn duy trì sự ổn định. Thanh khoản của thanh khoản hệ thống tổ chức tín dụng dồi dào và có dư thừa. Nhu cầu thanh toán và chi trả của nền kinh tế được đảm bảo. Thị trường ngoại tệ cũng vẫn ổn định. Thanh khoản thông suốt. Các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đầy đủ.

Để bổ sung dự trữ ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước đã mua được nhiều ngoại tệ từ đầu năm 2023 đến nay. Điều này đã làm tăng lượng tiền VND lưu thông trên thị trường. Các giải pháp của Ngân hàng Nhà nước đã giúp thị trường thanh khoản dồi dào. Đồng thời, các giải pháp này cũng đã bình ổn và hạ thấp lãi suất liên ngân hàng. Nhờ đó, các tổ chức tín dụng có thể giảm lãi suất huy động và cho vay để hỗ trợ nền kinh tế.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã điều chỉnh giảm lãi suất điều hành 4 lần từ đầu năm 2023 đến nay. Tổng mức giảm là 0,5-2,0 %/năm. Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí để có thể giảm lãi suất cho vay. Mục đích là để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế phục hồi sau đại dịch.

Đây là những giải pháp linh hoạt và phù hợp của Ngân hàng Nhà nước trong bối cảnh hiện tại. Những giải pháp này nhằm đạt được mục tiêu giảm lãi suất cho vay để khuyến khích tăng trưởng kinh tế.

Cùng với việc giảm lãi suất điều hành, Ngân hàng Nhà nước cũng đã giảm trần lãi suất tiền gửi bằng VND các kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng. Điều này giúp các tổ chức tín dụng tiết kiệm chi phí đầu vào. Từ đó, các tổ chức tín dụng có thể tiếp tục giảm lãi suất cho vay để giảm chi phí tài chính cho khách hàng.

Ngân hàng Nhà nước cho biết: "Việc giảm trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND của tổ chức tín dụng lần này sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân vay vốn với chi phí thấp hơn. Điều này sẽ hỗ trợ sản xuất, kinh doanh trong các lĩnh vực ưu tiên, các lĩnh vực trọng yếu là động lực cho tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Chính phủ".

Dũng Minh