Giữ hương cho trà hoa vàng

Sấy trà hoa vàng bằng máy sấy thăng hoa tại HTX Trà hoa vàng Phương Nam

Ông Nguyễn Thọ, thành viên HTX Dịch vụ nông nghiệp (DVNN) Trà hoa vàng Phương Nam Đạ Huoai tâm sự, trà hoa vàng là giống cây quý của vùng đất nhiều nắng này. Không nổi tiếng như sầu riêng, điều, cây trà hoa vàng khó trồng, chậm lớn. Nhưng gia đình ông và nhiều nông hộ đang tha thiết với hương trà và tìm mọi cách để giữ hương cho trà.

Ông Thọ chia sẻ, trà hoa vàng là loài cây lớn rất chậm. Vốn là cây rừng bản địa, trà hoa vàng có thời gian sinh trưởng rất dài. Ở một vài vườn, trà được di thực từ rừng về thì thời gian còn nhanh, sau 12 tháng di thực, sau khi quen với đất mới, cây trà nở hoa, ra búp trở lại. Còn với vườn trồng mới, cây trà phải trồng rất lâu. Như HTX của ông, với 3 ha trồng trà hoa vàng từ phương pháp giâm hom, thời gian kéo dài nhiều năm. Trên cây trà hoa vàng mẹ, chọn các cành bánh tẻ khỏe mạnh để lấy hom. Quy trình giâm hom mất 10 tháng, cây non mới đủ rễ để trồng xuống đất. Sau khi trồng tới gần 5 năm, cây mới bắt đầu ra hoa, cho thu hoạch. Như vậy, để gầy dựng vườn trà hoa vàng cần tới thời gian 6 năm. Chính vì thời gian quá lâu, nhiều nông hộ không đủ kiên nhẫn để chờ cây trà phát triển.

HTX DVNN Trà hoa vàng Phương Nam Đạ Huoai có 7 thành viên, trụ sở chính đặt tại xã Đạ Tồn, huyện Đạ Huoai. Bà Nguyễn Thị Vân - Giám đốc HTX cho biết, thành viên đều là những người tâm huyết với cây trà hoa vàng, tha thiết phát triển dòng trà này. Bởi đất Đạ Huoai, với đặc sản là cây sầu riêng, sẽ dễ dàng trồng cũng như tiêu thụ thuận lợi hơn nhiều so với cây trà hoa vàng, loài cây cần trồng với thời gian rất lâu, đồng thời phải thu hái, chế biến để giữ lại dược chất trong trà. Bắt đầu từ niềm đam mê, HTX đã đầu tư sản xuất giống, cung ứng cho các nông hộ liên kết để trồng. Đến hiện tại, HTX đã có 3 ha trà hoa vàng, trong đó 7 sào đang cho thu hoạch. Bông trà, lá trà được thu hoạch, chế biến thành trà hoa, bột trà matcha từ lá.

Những ngày cuối năm 2022, một tin vui đến với HTX DVNN Trà hoa vàng Phương Nam Đạ Huoai, Chương trình Khuyến công Lâm Đồng đã hỗ trợ, cùng vốn đối ứng của HTX mua một máy sấy thăng hoa, chuyên để sấy những mặt hàng đòi hỏi chất lượng cao. Những bông trà hoa vàng, qua quy trình sấy thăng hoa, đã trở thành những bông hoa khô với chất lượng rất tốt. Đưa hộp trà mời khách, ông Nguyễn Thọ vừa pha trà, vừa so sánh bông trà hoa vàng sấy nhiệt với bông trà sấy bằng máy sấy thăng hoa: “Bông trà sấy nhiệt đổi màu sẫm, bông khô lại nên teo nhỏ, không giữ được hình dáng. Còn đây, bông trà sấy thăng hoa gần như nguyên vẹn hình dáng khi còn tươi, màu vàng nhạt, bông hoa to, đẹp, hương thơm, màu sắc còn nguyên”. Theo ông Thọ, sấy thăng hoa vô cùng hiệu quả trong việc sấy trà hoa vàng cũng như các loại nông sản, giữ lại tốt nhất hình dáng, màu sắc và chất lượng của sản phẩm.

Không chỉ sấy trà hoa vàng, HTX còn ứng dụng máy sấy thăng hoa, sấy thử một số loại nông sản phổ biến trên địa bàn. Cắn miếng chuối laba sấy khô, không ít người sành ăn phải ngạc nhiên vì miếng chuối sấy khô nhẹ bẫng nhưng giữ nguyên màu sắc, hương vị, độ ngọt, hương thơm và cả chút dẻo dẻo của dòng chuối cao nguyên này. Ông Thọ cho biết, do lắp đặt máy đã hết mùa sầu riêng chứ sấy thăng hoa với cơm sầu riêng sẽ cho những miếng sầu riêng sấy khô tuyệt hảo, tương tự sản phẩm sầu riêng sấy của Thái Lan. Theo ông cho biết, một mẻ sấy hết 40 tiếng, tiêu thụ hết 100 KWh điện. Để giảm chi phí điện, HTX đã lắp đặt một hệ thống điện mặt trời áp mái không nối lưới, chuyên để cung cấp điện cho máy sấy. Ban ngày, máy hoàn toàn sử dụng năng lượng mặt trời, tới khi tắt nắng, không còn chạy điện mới chuyển sang điện lưới nên giảm chi phí rất nhiều.

Ông Phạm Quang Chiến - Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Đạ Huoai đánh giá, HTX DVNN Trà hoa vàng Phương Nam là HTX hoạt động trong lĩnh vực trồng và chế biến trà hoa vàng cũng như một số loại nông sản đặc sản. HTX khá nhanh nhạy trong nắm bắt thị trường cũng như ứng dụng máy móc, kỹ thuật hiện đại vào sản xuất. Sản phẩm trà của HTX đang xây dựng sản phẩm OCOP với định hướng xây dựng thương hiệu trà hoa vàng Đạ Huoai, mang tới người tiêu dùng một sản phẩm trà chất lượng.

DIỆP QUỲNH